Triomf. Marlene van Niekerk

Mol vorder. Sy’s amper klaar aan die een kant. Nou agtertoe. Die gras daar is ok maar lank.

      “’n Double vir my,” sê Lambert.

      “Maar of course, ou Bertie boy. Always double for the single man!” sê Treppie en hy skink die Klipdrift en dan die Coke “ghloeb-ghloeb-ghloeb” in die glase.

      “Dubbel vir almal, dubbel vir altyd, dubbel in neuktyd in ons eensaamheid, in ons één-sáám-héid,” sing hy op die wysie van “Lank sal hy lewe”.

      “Wat van Mol?” vra Pop.

      “Los haar lat sy die gras sny en klaarkry!” sê Lambert. Hy vat sy glas.

      “Hier kom kak. Hierso, Pop,” sê Treppie. Hy gee Pop se glas aan. “Drink voor die kak spat. Want hier kom gróót kak vanaand!”

      Hulle drink in stilte. Agter die huis hoor hulle hoe Mol die neus van die grassnyer oplig. Sy sit hom nie weer neer nie. Die engine loop nou hard en vinnig.

      “Wat de fók!” sê Lambert. Hy staan nie op nie. Hy wag. Hy weet waarvoor hy wag. Dan is daar skielik ’n rumoer langsaan. Twee mans roep hard oor die muur van Fort Knox se kant af.

      “Sjaddap met daai geraas! Sjarrap! Dis fokkenwel elfuur in die nag! Wat de hel dink julle doen julle!”

      “Daar’s hy,” sê Lambert. Hy slaan op sy bene soos hy regop kom. “Hulle sukkel al weer met ons. Dink hulle is wié. Dink hulle kan hulle neuse in ons sake steek. Hulle hele moer!”

      Agter die huis hoor hy lat sak sy ma die grassnyer se neus in die gras. “Tjoef! tjoef!” maak hy. Daar’s hy af. Hier kom sy nou, anderkant om. Sy wil nie moeilikheid hê nie. Sy park hom voor. Sy stamp die gras van haar skoene af. Sy vat-vat agter aan haar bolla. “Dis genoeg,” sê sy. Sy druk by hom verby.

      “Klaar?” vra Lambert agter haar aan.

      “Langsaan klá,” sê sy. Sy wys met haar vinger na die sideboard. “Waar’s myne?”

      “Jóúne, Ma, kry jy as jy die fokken gras klaar gesny het. Dán kry jy joune! Hoor jy? Hoor jy my?”

      “Langsaan,” sê sy ma.

      “Langsaan se móér!” sê Lambert. Hy stamp sy ma voor die bors.

      “Saai die waatlemoen!” sing Treppie uit sy stoel. Hy smile ’n óú smile. Sy oë blink. As Treppie so lyk, dan’s hy into it, dan wil hy hand bysit. Lat dit kan kook. Fine, miskien kook iets uit.

      “Mol,” sê Treppie, “Mol, jy weet wat gebeur as die fokken grás lank is. Jy weet mos goed. Dan kom daar kak. Jy onthou mos.”

      “Eers rus,” sê sy, “eers sit.” Sy gaan haal vir haar ’n glas agter. Toe sy terug is, skink sy vir haarself ’n dop. Swaar gaan sit sy in haar stoel. Haar bene wyd oop.

      “Maak tóé jou bene, Ma,” sê Lambert, “maak hulle tóé!”

      Pop lat sak sy kop tussen sy hande. “Lambert,” sê hy binnesmonds.

      Lambert draai sy kop vinnig na Pop se kant toe. Of Pop iets te sê het, wil hy weet. Of Pop dan nie gehoor het wat Treppie nou net daar gesê het nie, oor die gras. Oor as dit te lank is lat daar kak kom nie. Of is Pop dan nou skielik doof. En of hy nie voel daar hang heelaand al snot uit sy neus uit nie, of hy dan wil hê hy wat Lambert is, moet dit vir hom afvee.

      Pop vee sy druppel af met sy mou.

      “Liewe maan, jy skyn so ru-u-ustig,” sing Treppie.

      “Pop,” sê hy, “Pop, waar’s jou bekfluitjie? Heit, Pop, moenie nou slaap nie, man. Dis nog vroeg. Wáár’s jou bekfluitjie?”

      “Los hom,” sê Mol.

      “Jy los jou glas, Ma,” sê Lambert, “dis wat jy los, nóú, op die daad. En gaan sny die gras. Lat ons tot rus kan kom hier!”

      “Soete hemelse ru-us, soe-oete hemelse rus,” sing Treppie. “Jirre, maar ek voel lus vir sing vanaand, ek sê.” Hy staan op en skink sy glas vol. “Vir sing, vir sing en dans. Vir wáls, voel ek lus. En jy, ou Mol? Is jy ok lus?

      “Waltzing Mathilda, waltzing Mathilda,” sing Treppie en hy gee ’n paar steps met sy arms uit. “Kliks-kliks,” maak die blokkies onder sy voete.

      “Uit! Uit en gaan maak kláár!” skree Lambert. Hy pluk sy ma op en stoot haar by die voordeur uit. Hy klap die deur toe. Dis nie nou tyd vir dans nie.

      Hy kyk vir haar deur die venster. Sy bly staan net daar op die stoep, hande langs die sye. Haar een kant is geel van die stoeplig, haar ander kant is blou van die maan. Stadig maankant om kry sy koers. Waar de fok dink sy gaan sy nou na toe? Die lawn-mower staan mos hier voor, nou. Hoe het hy dit dan nou weer met die fokken ou bitch hier vanaand? Sy moet mos net sny en geraas maak. Sy moenie nou aan die dwaal raak nie. Dis nou of nooit. Lambert gaan weer voor uit. Hy start die engine. Sy ma wil wegkom van hom af, sien hy. Sy gryp die handvatsel en stoot die lawn-mower vinnig weg. “That’s more like it!” skree hy agter haar aan. Hy gaan weer in. Hy check vir haar deur die voorhuis se syvenster. Soos sy maankant se gras sny. Dis lekker gelyk. Behalwe vir die groot patch waar die gras lank groei rondom sy scrap-yard. Stukke plaat en yster. Al Flossie se ou binnegoed. En stukke wat hulle nog van die Austintjie gehou het vir in case. Hy hou altyd goed vir in case. Dan weet hy hy kan soek in die scraphoop. Maar hy kry nie altyd wat hy soek nie. Want die gras groei te lank tussen die goed. Dan brand hy die gras af. Dan brand alles. Die ysters brand ok. Pikswart. Verder moet die gras kort wees. Lat goed nie kan wegraak nie.

      Daar begin sy nou aan die graspolle rondom die patch. Ja-nee, hy’t gewag daarvoor. Bo-oor ’n stuk yster. Af is die engine. Seker minus ’n blade ok nog. Hier kom sy nou, trek daai ding agter haar aan. Nou weer by die voorvenster kyk. Op die stoepie staan sy. Sy snuif. Sy kom nie in nie. Sy draai om. Kyk hoe rek haar oë, nie gedink hy sal hier voor die venster staan nie, nè. Skytbang lyk sy, die ou kont. Lat hy haar gaan regsien.

      “Amper klaar, amper klaar,” sê sy toe hy die deur oopmaak.

      “Dis die lááste keer hoor, die laaste keer. Jy sóék vir my, Ma, jy sal vir my kry! Kry sal jy vir my!” sê Lambert.

      “Okay, okay, Lambert. Start hom, start hom net gou weer,” sê sy.

      Sy wys met haar hande hy moenie slaan nie, sy sal sny, tot sy omval sal sy sny. Goed mak. Ok reg so. Darem een wat doen wat hy sê in hierie huis.

      Dis lank ná twaalf. Lambert loer oor die prefab. Hy’t net sy shorts aan. Die maan skyn nou baie skerp, maar dis nog net so warm. Sy ma het gesny lat sy hop, maar niks verder het gebeur nie en hy het begin gatvol raak vir elke keer die engine start. So, toe Pop sê hulle moet nou gaan slaap, toe was hy eintlik bly. Sy ma wou in elk geval omval. En Treppie was so dronk, hy’t begin handevol gras in sy mond stop en “moe” soos ’n koei hier voor op die lawn. Toe moes hy vir Pop help om hom in te sleep, die mal donner. Nou slaap hulle. Al die ligte is af. Nou kan hy in vrede verder loer. Vir wat hulle toe ophou moan het hier langsaan, weet hy ok nie. Seker moeg gesuip aan al daai biere.

      Dit ruik na gesnyde gras waar hy staan. Langsaan speel nou sagte musiek. Hy rek sy nek.

      Eers sien hy niks. Dan kom Bloubikini en Speedo stadig verbygeskuifel. Hy’t sy twee hande op haar boude en Lambert sien hoe knie-knie hy die boude. Hulle dans so close lat Speedo se knop glad nie eers wys nie.

      Papkoejawel soos Treppie sê. Papkoejawel en komkommerkrag. Hy hoor net suig en spoeg soos hulle mekaar soen, maar hy kan nog altyd nie hulle koppe sien nie.

      Pienkbikini en Bluejeans lê op ’n kombers en vry. Lambert kan net hulle bene sien tot in die middel van die boude. Die flap van die tentseil oor die smouskarre is reg in sy pad. Die bene vou oormekaar en die voete klou en krul deurmekaar. Die Blomrokke en die Pense is nêrens te sien nie. Slaap seker al. Jirre, hy wens hy kan beter sien. Hoog genoeg om bo-oor die tentjie te kan sien. Maar dan moet hy op die prefabmuur staan en dan’t hy nie houvas nie.

      Hy gaan haal die leë bierkratte in die den en stack hulle ses opmekaar langs