Triomf. Marlene van Niekerk

in die rondte agter die bal aan. Lambert gooi aanmekaar die bal te hoog en te hard vir Mol. Mis vang sy. Mis, mis, mis. Dan hardloop die honde agter die bal aan. As dit Gerty is, dan bring sy dit terug vir Mol. Mol glimlag elke keer as sy buk om die bal by Gerty te vat.

      Sy kan dit nie help nie, dink Pop. Hy’t mos gesê sy gaan nog glimlag vandag. Sy weet nie hoe sy nóg gaan glimlag nie. Hy voel in sy sak of sy geld nog daar is.

      Skielik blits dit op drie plekke gelyk. Sulke lang, wit are met sytakke die hele lug vol, reg rondom die veldjie. Dan slaan die donderweer so hard lat Pop hoor hoe klap die Spar se dak: “kadáffa!”

      Mol spring so ’n snaakse springetjie in die lug en skrou ’n slag. Dan kom sy oop en toe aangehardloop, met die honde agterna. Treppie en Lambert slaan op hulle bene soos hulle lag vir Mol. Hulle steek eers ’n sigaret op, dan kom hulle aan kar toe.

      Toe almal in is, en die honde met uithangtonge op die agterste sitplek tot bedaring gekom het, en die Volksie agter eenkant skuins hang van Lambert, en die eerste groot druppels val “plaks, plaks” op die dak, sê Pop: “Wie’s lus vir fish en chips, of russians, of hamburgers? Take-aways, met tamatiesous en Coke?”

      Nee, hy vra nie, hy sê. “Toe, wie’s lus!” sê hy.

      “En wat eet ons end van die maand?” vra Mol.

      “Dis ekstra wat ek het, ou girl, ekstra. Moenie worry nie.”

      “Ekstra wat?” vra Lambert.

      “Geld,” sê Pop.

      “Wat jy wáár kry?” vra Treppie.

      “Kom ons ry en gaan kry ons kos, dan vertel ek julle op pad,” sê Pop. Versigtig draai hy Molletjie se neus terug op in Thornton, Ponta do Sol se kant toe.

      “Hoe kry mens ekstra?” vra Lambert.

      “Ja, hoe?” vra Molletjie.

      “Seker charity,” sê Treppie en hy grinnik.

      “Ja,” sê Pop, “net so, pure charity. Eers het ek ’n mango geëet …”

      “Toe hap jy seker in goud,” sê Treppie.

      “Nee, man, luister nou. Net ná ek jou afgelaai het. Vanoggend. Toe gaan ek aan in Braamfontein. Toe eet ek ’n mango.”

      “’n Mango?” vra Mol. “Mango’s mors.”

      “Ja, toe vee ek my hande aan my broek af en toe vra iemand geld vir die blindes. In ’n blik.”

      “En toe?” vra Lambert.

      “Toe gee ek.”

      “Hoeveel?” vra Treppie.

      “Twintig sent.”

      “Gôts!” sê Lambert, “toe gee hy seker vir jou sy hele blik, Pop!”

      “Nee, toe vra ’n eenbeenkaffer vir my geld. In sy kep.”

      “En toe?” vra Mol.

      “Toe gee ek.”

      “Hoeveel?” vra Treppie.

      “Ok twintig sent. ‘God bless your soul, sir,’ sê die kaffer toe vir my.”

      “Sir, ek sê,” sê Treppie.

      “Toe vat jy seker sy beker, Pop,” sê Lambert.

      “Nee, toe sê ek: ‘And yours too!’ “

      “Wat?” vra Mol.

      “’Bless your soul too,’ sê ek vir die kaffer.”

      “Pop, jy sit mos nou en lieg vir ons,” sê Lambert.

      “Nee, ek sweer,” sê Pop, en hy stop by Ponta do Sol.

      Almal kyk vir hom. Hy smile vir hulle een vir een. Vir Lambert met sy yl baardhare wat kol-kol onder sy ken uitgroei. Die paar oë van hom sit wyd. Ligblou, nes hulle almal s’n. Vir Mol wat haar valstand aan sy plaatjie sit en rondskuif in haar mond. Elke dan en wan skuif die tand tussen haar lippe uit. Sy doen dit altyd as sy hard dink. En vir Treppie kyk hy. Met die pleister voor sy kop en sy hol wange vol stoppels. Jy kan hom nooit lekker uitmaak nie, so vol plooie is hy.

      Pop steek sy hand in sy sak en haal als uit. Note en kleingeld. “Nege en sewentig rand,” sê hy.

      “Gôts!” sê Lambert.

      “My magtag!” sê Treppie.

      “Hmf,” sê Mol.

      “Ja,” sê Pop, “it was my lucky day: een mango, een blinde man, een eenbeenkaffer. En toe wen ek met die scratchcards. Vier en sewentig rand.”

      Pop maak die deur oop.

      “So, wat sal dit wees, mense? Lambert?” vra hy.

      “Nee, jirre, Pop, wag, ons kom saam,” sê Lambert.

      Hulle peul almal by die Volksie uit en sukkel koes-koes deur die reën oor die pad tot in die warm olielug van die kafee. Hulle wik en weeg. Wat sal dit wees?

      “Vier pakke chips, vir ’n start,” sê Lambert.

      “Drie is genoeg,” sê Mol.

      “Nee, vier, vyf, sés as julle wil,” sê Pop.

      “Vis vir my,” sê Lambert.

      “Vir my ok,” sê Mol.

      “’n Steak roll,” sê Treppie.

      “En ’n boerewors roll vir my,” sê Pop.

      Vriendelik glimlag hy vir die swart vrou agter die glasrak. Sy moet nou hulle kos mooi maak.

      Terwyl hulle wag, kyk hulle in Ponta do Sol rond asof hulle nog nooit daar was nie.

      Lambert tel ’n Kyk op en sit dit neer en vat ’n Getaway. Hy blaai deur en wys vir Treppie ’n “full frontal of a Bushveld baboon”. Die bobbejaan gaap.

      “Kyk sy tanne,” sê Treppie en wys vir Mol.

      “Kyk sy annerding,” sê Mol.

      As hulle kos klaar is, staan Pop reg by die toonbank. Lambert bring vier Cokes.

      “Wat van sigarette?” vra Pop. Hy wag nie vir ’n antwoord nie. Hy koop vir elkeen ’n pakkie twintig. John Rolfes vir Treppie en Paul Reveres vir Lambert en Satin Leafs vir Mol, hy sê al lankal Lucky Strikes is te sterk vir haar, en Consulates, in die blikkie, vir homself in plaas van sy gewone Van Rhijns. Hoekom ok nie? Hy voel skoon nuut. Hulle voel almal nuut. Naand, knik hulle vir die ander mense en hulle glimlag as die mense terug naand knik vir hulle.

      Halfpad op pad uit draai Lambert om en haal hulle weer in op pad kar toe.

      “Ekstra sout!” sê hy. Hy hou ’n servetbondel op in die lug.

      “Hulle sit altyd te min op die chips.”

      In die reën vat Pop ’n vreemde koers, oor die Westdene-dam stad se kant toe.

      “Waar ry jy nou na toe?” vra Mol.

      “Wag en sien,” sê Pop.

      Hy draai links in Kingsway en hou aan en aan tot by die SAUK en dan regs op teen die bult.

      “Tag, kyk hoe’t hulle hier gebou,” sê Treppie. Daar staan ’n reuse-groot, wit gebou met sy onderent in ’n dam vol fonteine.

      “Ja,” sê Pop, “hier was net koppie vroeërtyd. Maar daar is nog genoeg oor om uit te kyk.”

      By die toring op die ooptetjie trek hy Molletjie met haar neus noord solat hulle die hele stad kan sien. Vanaf Northcliff links oor Emmarentia tot by die ander toring in Hillbrow. Groot blitse blits die hele lug vol.

      “So,” sê Pop, “nou kan ons mooi sien.”

      “Dis nes bioscope,” sê Mol.

      “Silent movies,” sê Treppie,