Харах баайыыта. Венера Петрова

баара, – убай киһи Уйбаан этэрэ-тыынара элбэх да, онто сирэйигэр суруллан испэт.

      Кини биир кэм биир. Дьэ холку киһи. Холку буолумуна, кини ороскуота диэн кыра кини.

      – Хайа дураактар буолуохтарай, ээ? Бэйэлэрин үчүгэй аҕайдык… – Куоста субу охсуһа барыахтыы сутуругун дуомун суураланар      .

      Мантан киэһэ ханна «косяктаахтарын», хас өстөөхтөөхтөрүн ааҕан байыахтара. Аах-ааҕыма, ороскуоту тугунан сабаллар, хайдах гынан балаһыанньаттан тахсаллар? Үбэ суох өтүүктэммэт дьыала ини. Дьонноро биллэхтэринэ отой өлөрөллөр.

      Хас да күн таах сырыттылар. Үөрэхтэрин хата көтүппэттэр. Маҥнайгы куурустар манабылга сылдьар буоллахтара. Хойутаатахтарына кытта эрэпириэссийэлиэх курдуктар. Билиҥҥитэ куруустана иликтэр. Сураҕа, «первачтары» үөрэтиигэ моротуоруй биллэриллибит үһү. Ол иһин чуумпу. Ким да чокуллубута иһиллибэт. Мустуулар да тараахтыыллара уурайда. Саатар эрэ үөрэн, үүн-сайын диэбит курдук. Биһиги киһибит өр тулуйан-тэһийэн сылдьыыһы дуо, үөннүрбэтэҕинэ сатаммат. Кини көрүлүө, иһиэ-хайыа. Түннүгэ буоллаҕына бэйэтэ оҥоһуллан, атын тэрилэ өрөмүөннэнэн хаалыа үһү. Өйдөөх оҕо истэҕинэ да өйүн маалас хаалларынар эбит. Субу соторутааҕыта аҕай ылбыт устудьуонун билиэтин, паапкатын киһиэхэ туттарда. Уонна уол оҕото көҥүл көттө. Мууһунан көрө охсубут уулусса устун таах хаамыы. Халтарыйдар да охсубат. Бэнидиэнньиктэн бэйдиэлээбит милииссийэлэр харахтарын аалла аҕай быһыылаах – тараччы тутан ыллылар. Итиригэ суоҕун да иһин испит уонна эдэрэ көстө сылдьар. Охсуһуу буола турар сирин ырааҕынан тумнар уолаттар эдэрдэри сойуолаһалларыгар бэртэр. Мөлтөх таҥастаах, мөкү көрүҥнээх өттүн тоҕо эрэ тута сатаабаттар ээ. Ылаллара суох буоллаҕа.

      Үтүөлээн-анньыалаан массыынаҕа симтилэр. Арааһыгар иккис ГОМ-Өа илтилэр. Дьуһуурунай чааска бэйэтин курдук биир уоллуун олор да олор. Уола билэр киһилээх буолан сотору таҕыста. Боротокуол толороору Куостаны ыга сатаатылар да, туһаламматылар.

      – Сааһыҥ хаһый?

      – Уон сэттэм.

      – Сымыйалаама!

      – Кырдьык, уон сэттэм ээ.

      – Ханна үөрэнэҕин?

      – Суох.

      – Хайдах? Оччоҕо тугу гынаҕын?

      – Суох.

      – Ханна олороҕун?

      – Хатыҥнаахтан сылдьабын. Дьоммор күүлэйдии кэлбитим.

      Куоста биэрсийэтин итэҕэйбэтэллэр да, оҕолору кытары бодьуустаһар сулууспаҕа утаардылар. Онно үчүгэйэ диэн быардаабаттар. Дьахтар саарыстыбата буоллаҕа. Тылынан баҕас кыайаллар. Куостаны биир иэдэһигэр мэҥнээх саха дьахтарыгар туттардылар. Онто кинитэ да суох киҥэ-наара холлон олороро. Силбиэтэнэн дьикти.

      – Туох күнэ үүннэҕэй. Бэнидиэнньиктэн бэһирбит бэдиктэрий. Бэйэм өйүм тахсаары олордоҕуна эҥин итириктэри аҕал да аҕал. Сорох эриттэн арахсан эрэр. Ол учуокка ылыллыыһы дуо. Ханнык оскуолаҕа үөрэнэҕин?

      – Ханнык да буотах.

      – Сүгүн кэпсэт!

      – Кырдьык, мин Хатыҥнаахтан кэлбитим.

      – Бүгүн хатыҥнаахтар күннэрэ үүммүт дуу, тугуй? Оччоҕо устудьуоҥҥун дуо?

      – Һуох,