Sürgün. Садай Шекерли

misalı,

      daxman şah sarayı, örüşlər xalı,

      dünyada qalacaq dünyanın malı,

      nəyin var ver getsin küləyə, kasıb.

      KÖÇ VAXTI…

      Dur, yığış, ey insan, köç vaxtı gəldi,

      bu başdan o biri başa gedirik,

      hələ ağarmamış saça, saqqala,

      hələ dən düşməmiş qaşa gedirik.

      Hər tində, bucaqda tələ qurublar,

      qaya parçalayıb, dağ uçurublar,

      yollara sap kimi düyün vurublar,

      gah duza, gah da ki, quşa gedirik.

      Ötən günlərini yuyub, ağlarsan,

      bu gözəl dünyadan doyub, ağlarsan,

      dizini torpağa qoyub, ağlarsan,

      kotana qayıdır, xışa gedirik.

      Səpdiyin dən kimi dərdin çoxalır,

      gözlə günbatanı, ya günçıxanı,

      götür yapıncını, köhnə çuxanı,

      tufanlı, çovğunlu qışa gedirik.

      Hər il sel daşqını, hər gün zəlzələ,

      bu zülüm, bu zillət bitməyib hələ,

      yenə dərdimizlə verib əl-ələ,

      yenə dərdimizlə qoşa gedirik.

      Dünya dəyişmədi, qalacaq olsun,

      qalmayan kim varsa, öləcək olsun,

      nə fərqi, keçmiş, ya gələcək olsun,

      gedirik, dönməyə daşa, gedirik.

      KİMLƏRƏ QALDI?

      Bu nə gizlin, nə sirdi,

      bir gündə dörd fəsildim,

      ağac idim, kəsildim,

      kölgəm kimlərə qaldı?

      Nə qara gəldi baxtım,

      dağıldı uca taxtım,

      gözəl kəndim, paytaxtım,

      bölgəm kimlərə qaldı?

      Nə qəribə həyatdı,

      kim tutdu, kim aldatdı,

      gəmim dəryada batdı,

      yelkən kimlərə qaldı?

      Qurd kimi uluyurdum,

      təhlükəni duyurdum.

      Vətənim, doğma yurdum,

      ölkəm kimlərə qaldı?..

      SƏN DEYİRDİN…

      Sən deyirdin hər şey yaxşı olacaq,

      olmadı əfəndim, olmadı,

      zənbilimiz ağzınacan dolacaq,

      dolmadı əfəndim, dolmadı.

      Sən deyirdin süpürək, təmizləyək,

      eybimizi xurcun tapıb gizləyək,

      haqq yerini bulmalıdı, gözləyək,

      bulmadı əfəndim, bulmadı.

      Sən sazımın əcdadına ud dedin,

      qalxanıma, şeşpərə əmud dedin,

      budaqdakı meyvəyə armud dedin,

      almadı əfəndim, almadı.

      Türkəm dedin, türkə salanlar vardı,

      türkdən qisasını alanlar vardı,

      qurdla qiyamətə qalanlar vardı,

      qalmadı əfəndim, qalmadı.

      Vaxt gələcək, gələcək dediklərin,

      haqq nədirsə biləcək dediklərin,

      özün öldün, öləcək dediklərin,

      ölmədi əfəndim, ölmədi.

      Vətən bənzər bir alagöz qadına,

      oğul yetər hayına, imdadına,

      vətən bizi tez unutdu, yadına,

      salmadı əfəndim, salmadı…

      MƏMLƏKƏTDƏNƏM…

      Bəsdir!

      Soruşmayın kiməm, hardanam,

      yurdu işğal olan məmləkətdənəm,

      qəbirdə od tutub yanmada anam,

      yaylığı şal olan məmləkətdənəm.

      Sonunda işıq var qara zülmətin,

      daşları ağırdır zülmün, zillətin,

      bir məglub, bir yazıq, bir ac millətin,

      ağzı çuval olan məmləkətdənəm.

      Aldanıb köz olduq, alışdıq tək-tək,

      ağılsız başa da qan vurdu ürək,

      qəhrəman sayıldı Koroğlu, Babək,

      mən Rüstəm-Zal olan məmləkətdənəm.

      Nədən yer adamı göylərə asi,

      nədir ruhumuzun nədir qidası,

      gözlərə soxulmuş dimdik nidası,

      dönüb sual olan məmləkətdənəm.

      Şəfalı nə varsa söz qabığında,

      gərək gizlənməsin sevgilər qında,

      mötəbər şairin it qabağında,

      yeməyi yal olan məmləkətdənəm.

      Köçərgi quşların vətəni qürbət,

      dünyadı, gələni-gedəni… qürbət,

      ruhu didərgin və bədəni qürbət,

      dərdi misal olan məmləkətdənəm.

      Bu yurdun qurdu var içindənyeyən,

      bəla misra-misra, dərd ləyən-ləyən,

      xiyarı yetişən, alması dəyən,

      alimi kal olan məmləkətdənəm.

      Sularda qərq olan üsyankar Səhənd,

      gəzdi şəhər-şəhər,

      dolandı kənd-kənd,

      zülüm gecə-gündüz göylərə bülənd,

      sevgi misqal olan məmləkətdənəm.

      Bir süfrə başında bəy ilə nökər,

      qəmindən mey tutub, şərablar çəkər,

      nağılları yüyrək, söhbəti şəkər,

      dilləri bal olan məmləkətdənəm.

      Bircə gün sağ qalmaq – qənimət, kisib,

      başımız üstünü zülmkar kəsib,

      məmuru qansoran, əsgəri kasıb,

      xalqı hambal olan məmləkətdənəm.

      Ey haqlar dünyası, gözlərini yum,

      nə