Sürgün. Садай Шекерли

bərabər böyüdü,

      bu yer hamının yeridi, bu göy hamının göyüdü,

      bircə mən özümü özəlləşdirdim,

      həyatımı gözəlləşdirə bilmədim,

      ətrafımı gözəlləşdirdim, -

      bir namərdi buraxmadım yaxına,

      üzdüm bu geniş dəryada tənha,

      və güc gəldim axına.

      Məni yollar bağrına basdı,

      mənim şeirlərimi yolçuluq yazdı,

      Mən yol adamıyam,

      cığırım izim olmayıb,

      kimsənin getdiyi yolun üstündə gözüm olmayıb,

      yollar tanıyır məni,

      bilir hardan gəlirəm,

      qışdan, yazdan, payızdan, ya bahardan gəlirəm.

      Ruhumda yaz ətri var, açdım çiçəklər kimi,

      nəfəsimdə məhəbbət, əsdim küləklər kimi,

      Quldarlıqdan gələni necə tanısın çağdaş,

      bəlkə mənim indi də dövrüm özüm kimi daş?

      Bəlkə adicə torpaq, bəlkə tuncam, bürüncəm,

      Xülasə, bu yollarda yolçu kimi girincəm.

      Yazılmış alın yazım, sür ömrü necə gəldi,

      xoşbətlik nədir axı,

      və yaxud gələcəksə,

      nə fərqi gündüz gəldi, ya zülmət gecə gəldi.

      Gözləmə, gəlməyəcək,

      ömrün göylər üzündə günəştək gülməyəcək,

      səni unudacaqlar,

      sönəcək yandırdığın bu müqəddəs ocaqlar,

      başından qaçacaq cinlər,

      cinlərin belində dinlər,

      için boşalacaq bir dərya kimi,

      sular çəkilib gedəcək,

      meyitin sahildə xilas olmuş qalacaq,

      səni göy adamları yadplanetli kimi bulacaq,

      sahillərdə diridir bəyəm hamı,

      heç tanıya bilmədik,

      yüz il bir havada yaşadığımız adamı.

      Şair dostun orden həvəsindədir,

      saxtakarlıq sifətində, oğraşlıq nəfəsindədir.

      Sən dünyanı duya-duya yaşayanlardansan,

      nə olsun ki, doya-doya yaşamadın,

      qan çıxarmaq istəmədin,

      bir kimsənin kürəyini qaşımadan,

      Səni meymun qiyafəsində gətirmədilərmi sosializmə,

      sənə yol göstərmədilərmi cahanşümul kommunizmə,

      sən istəməsən də kapitalizmin qucağına düşdün,

      mən uşağı məcbur yedirənləri öz gözümlə görmüşdüm,

      yenə əsarətdəyəm,

      eh, nə fərqi şəhərdə, qürbətdə, ya kənddəyəm?

      Məni ağac kimi, ot kimi bitməyə qoymadılar,

      barı sarmaşıq olub arzuma yetməyə qoymadılar,

      dedilər, balıqsan, sus,

      ağlın kəm, dərin ucuz…

      Bax, elə buna görə quldarlıqdan gəlirəm,

      fəsillərin, günlərin əhvalını bilirəm,

      öz ruhumdur, öz səsimdir mənim varım-dövlətim,

      gedib gələn nəfəsimdir mənim varım-dövlətim.

      Niyə mənim yer üzündə bircə qarış torpağım yox,

      qırağında şam yandırıb qızındığım ocağım yox?

      Çünki, mən bir yolçuyam ki, bircə dəfə keçməliyəm

      bu uzanan yolları,

      duracağım olmayacaq, tökülsə də atlarımın

      gümüş-gümüş nalları,

      Mən gedirəm, gedir mənimlə bir ZAMAN,

      dünya köhnə, mən bir yolçu, xəyallarımız qocaman.

      Mən yolçuyam, səfərdəyəm,

      gah kənddə, gah şəhərdəyəm,

      bir duracaq yerim yoxdur,

      hər bucaqda, hər yerdəyəm.

      Qabığından təzə çıxmış ilan kimidir yollar,

      ayaqlarımdan yapışan balam kimidir yollar,

      keçdiyim bu yollara yağış kimi yağıram,

      yollar ağırdı bəlkə, bəlkə də mən ağıram,

      çölləri, səhraları gözlərimə yığıram,

      uzundu bu yol, uzun,

      hərdən səsi gəlməsə də,

      quyruğu görünür xoruzun,

      yatmağa yerim olmayanda bəs eləyib göylər altı,

      ağacların kölgəsində görünmədə bir qaraltı,

      var, əzizim,

      gecəni gecə eyliyən,

      səhəri səhər eyliyən,

      bu qısaca pak ömrünü döndərib zəhər eyliyən,

      bax, bu gün də, bu əsrdə nə çoxdur ağlı çaşanlar,

      torpaq üstə dalaşanlar,

      bu aləmin bir günəşi, bir ayı bəs deyilmidir,

      yatacağın ömürdə bir çarpayı bəs deyilmidir?

      Azğın kəslər durmayıbmı insanlığın qəsdinə,

      od yağdırır bir ağızdan şəhərlərin üstünə,

      milyon insan öz yurdundan, yuvasından qovalanır,

      bu vəhşətin təsirindən neçələri havalanır,

      unudulur keçmişlərdən gələn ağrı, acı belə,

      ay bunun islamı belə, lap ay bunun xaçı belə,

      atanınmı, babanınmı bu torpaqlar,

      hardan gəldin, kimsən axı, yabanımı bu torpaqlar?

      Bu dünyaya özü gələn özü getmir,

      aparırlar,

      səni bağlandığın ipdən, məhvərindən qoparırlar,

      qonur çiyinlərə yüngül cənazən,

      heç nə aparmağa yoxdur icazən,

      bax, sənə təzəcə bir ev tikirlər,

      bu dünyadan doymadığın gözlərinə

      yalnız torpaq tökürlər.

      Olursan bir daş,

      yadına salırlar hardan gəldiyini,

      özünə heç deyən də olmur necə öldüyünü.

      Mən yolçuyam, insan kimi öləcəyim olmayacaq,

      bugünüm yoxdursa mənim,