'n Ver plek vir Zilla. Margaret Bakkes

verby.

      Katryn verskyn die volgende oggend met ’n ontbytskinkbord in Zilla se kamer. Omdat sy eers in die vroeë oggendure aan die slaap geraak het, het sy totaal verslaap. Aan die son wat skerp by die venster inskyn toe Katryn die gordyne oopstoot, besef sy hoe laat dit al is.

      “Dawid het gesê ek moet maar vir jou iets bring. Hy en Piero is plaas toe om te sorg dat alles daar reg is. Daar sal baie mense op die begrafnis wees. Ons meneer was ’n groot man in die dorp.”

      Ná sy aangetrek het, stap Zilla ondertoe. Die groot huis is stil en leeg. Met ’n kolkende gemoed stap sy in die tuin uit. Die skoonheid van die laatherfsoggend werk salwend, sodat sy later met ’n groter mate van innerlike kalmte alleen saam met Piero se tannie vir middagete aansit. Sy is ’n gemoedelike mens en Zilla voel dadelik tuis en meer normaal namate tannie An op haar rustige manier oor ditjies en datjies gesels.

      “Amalia bly maar in haar kamer. Sy is baie kalm, maar ek dink die slag sal nog tot haar deurdring. Sy was baie afhanklik van Jan. Piero en Dawid is plaas toe om te kyk of alles reg is vir die begrafnis. Die VLV sorg vir agterna.”

      Piero en Dawid kom kort ná middagete terug en nie lank daarna nie vertrek hulle kerk toe. Zilla bevind haar alleen in ’n motor by Dawid, met Piero en sy ma in Jan Basson se motor.

      Dawid het dieselfde rustigheid wat Zilla vroeër by sy ma opgemerk het. Die kontras val haar al skerper op. Piero: vlammend, oorheersend, besitlik; Dawid, beheers, hoflik. Piero en Amalia is die vreemdelinge. Sy is baie tuiser by Dawid en by tannie An. Maar Piero het die vlam aangesteek, hy het besit geneem.

      Die kerk is stampvol en ná die diens tou ’n lang stoet motors na die plaas vlak buite die dorp. Dis ’n ou plaashuis met ’n veranda en ’n uitgestrekte grasperk rondom. Tafels en stoele staan gereed onder sambrele en op die wye stoepe is vroue besig. ’n Fees, dink Zilla toe hulle by die huis verbyry na die kerkhoffie wat eenkant onder sipresse aangelê is.

      “Dis waar ek woon,” merk Dawid op. “Windhoogte, al geslagte lank die Bassons se plaas.”

      Die diens by die graf is kort. Toe Zilla uitklim, het Piero haar aan die hand geneem en sy staan nou langs hom en sy ma. Sy voel hoe hy haar hand in ’n klemgreep vashou.

      By die plaashuis word dit dan ook ’n ware begrafnisfees, met ’n menigte mense in en om die huis. Zilla probeer by Piero bly, bewus van die spanning wat besig is om in hom op te laai. Benoudheid slaan in haar op. Soveel onbekende mense op die begrafnis van ’n onbekende man. En ná gisteraand is sy onlosmaakbaar verbonde aan ’n man wat in soveel opsigte ook ’n onbekende is.

      Sy glip by ’n deur uit en staan ’n oomblik in die breë, donker gang. Dan kry sy koers deur die kombuis en by die agterdeur uit. Die laatmiddag lê reeds goud oor die werf en blink op ’n eendedam so tweehonderd tree van die huis af. Sy stap vinnig en gejaagd soontoe. Die eende op die water protesteer luidkeels as sy skielik op die wal verskyn.

      Sy verlang ineens fel na haar pa en Kiepersol. Dié plaas is soos Kiepersol. ’n Mens sou rus vir jou siel kan kry, hier op Dawid Basson se plaas. En op die oomblik het sy rus bitterlik nodig. Want sy weet: sy het in ’n maalkolk beland.

      Sy skrik toe iemand skielik langs haar op die damwal verskyn.

      “Weggeloop?” Dawid Basson se stem terg.

      “Ja. Ek ken tog niemand daar binne nie.”

      “Ek ken weer omtrent almal. Ook rede om weg te loop.”

      “Ek moes seker gebly het. Piero sal na my soek.”

      “Piero en Amalia is reeds huis toe.”

      “O.” Sy voel afgehaal. Sou hy haar wel gesoek het?

      Dis of Dawid haar gedagtes lees. “Hy het seker aangeneem jy sal saam met my terugry. Ons het mos saam gekom,” sê hy.

      “Ja. Ek is jammer as ek jou laat wag het.”

      “Glad nie. Ons hoef nie nou al te ry nie. Om die waarheid te sê, ek sou die middag so kon omsit, hier op die damwal.”

      “Dis ’n mooi plaas. Dis anders as waar ek vandaan kom, hierdie plat wêreld, maar tog vir my mooi.”

      “Windhoogte is my lewe. Daar is vir my geen ander plek op aarde nie. Dis van kleins af so, toe ek elke vakansie hier kom kuier het. Ek en Piero verskil ’n jaar of drie, maar het lekker saamgespeel. Dikwels het hy binne gebly en ure aaneen geteken. Dan het ek die veld vol gedwaal en elke hoekie en grassie van die plek leer ken. Ná ek klaargemaak het, het oom Jan my gevra om die plaas vir hom te bestuur. Hy het soveel ander sakebelange gehad en omdat Amalia later nie hier wou woon nie, het dinge verwaarloos begin raak. In die drie jaar vandat ek hier is, kon ek darem die meeste goed weer regruk.”

      “En nou is Windhoogte joune.” Sy is onmiddellik jammer nadat sy die woorde gesê het. Dis sake wat niks met haar te doen het nie.

      Dawid kyk vreemd na haar. “Het Piero jou gesê?”

      “Ja.”

      “Hy het dit aan oom Jan voorgestel, maar ons sal maar moet sien. Piero sal natuurlik nooit kom boer nie, maar ek sou bereid wees om die plaas vir die res van my lewe vir hom te bestuur, as dit dan moet.” Daar is ’n skielike drif in sy woorde. “Ek wil net nooit hier weg nie.”

      “Dis hoe ek oor Kiepersol ook voel.” Die woorde is vreemd hartseer. Het sy Kiepersol dan reeds afgesweer?

      “Julle plaas?”

      “Ja. In ’n vallei tussen die berge. Die mooiste plek wat ek ken.”

      “Is jou ouers daar?”

      “Net my pa en ’n tannie wat vir hom sorg. My ma is dood toe ek nog op skool was.”

      “Ek is jammer.” Sy kyk op. Dis meer as woorde. Sy sien die begrip en deernis in Dawid Basson se oë. Asof hy meer weet as wat sy vir hom gesê het.

      “Jy is die eerste meisie wat Piero huis toe bring,” verander hy skielik die trant van die gesprek.

      “Ek kan dit beswaarlik glo.”

      “Daar was al ander meisies, ja. Maar hy het hulle nooit Fiesole toe gebring nie. My maar net altyd van hulle vertel. Jy het iets wat my neef se voete blykbaar totaal onder hom uitgeslaan het.”

      Sy kyk weg. Hy sien die hartseer op haar gesig en weet daar skort iets. Hy sal met Piero praat. Hy moenie hierdie meisiekind seermaak nie. Sy is anders as die meisies wat hy al in die stad by Piero ontmoet het. Vry en selfstandig, maar kwesbaar. Kwesbaar omdat dit Piero is.

      “Ons moet seker ry.” Dis reeds skemer en Zilla voel hoe die aandwind deur haar klere begin sny.

      “Ons moet seker. Maar ek wil nie eintlik nie.”

      “Ek ook nie.” Sy kyk openhartig na hom. “Ek glo nie Amalia weet mooi wat ek hier maak nie. Ek weet self nie mooi nie.”

      “Jy is hier omdat Piero jou hier wil hê.”

      “Ja.”

      Dis donker toe hulle op die dorp aankom. Met die stilhou kom Piero by die voordeur uit.

      “Waar bly julle?” Aan sy stem weet Zilla dat hy ontsteld is.

      “Ek het gaan stap op die plaas en Dawid moes my soek.”

      “Ek het jou gevra om by my te bly.”

      “Daar was te veel mense.”

      “Dink jy dit was vir mý maklik?”

      “Nee.”

      “My ma kon jou afwesigheid ook nie verstaan nie.”

      “Ek is jammer.”

      “Jy het nie kom vakansie hou nie.”

      “Hou nou maar op, Piero.” Dawid se stem kom ferm uit die donker. Zilla ys. Piero se ergerlikheid kan nou maklik ontvlam.

      Tot haar verbasing draai Piero sonder ’n woord verder om, neem haar hand