Ena Murray Omnibus 33. Ena Murray

weet nie. Hulle het my in elk geval nie gekry nie.”

      “En sedertdien is jy nog altyd hier … in hierdie … professie?”

      “Ja.”

      “Hoe lank is dit nou al?”

      “Vier jaar.” Die oë flits verdedigend, uitdagend. “Watter ander werk kan ek hê? ’n Kind wat in drie jaar kort-kort deur haar eie pa verkrag is … Elke keer wanneer dit gebeur het, het ek by myself gesweer dat hulle eendag daarvoor sal betaal … elke man sal in harde munt betaal daarvoor.” ’n Kortaf, harde laggie. “En hulle betaal! Ek is ’n dame wat maklik ’n goeie paar duisend rand ’n maand loslê!” Daar is selfs trots in die stem. Toe, skielik, straal sy weer vyandigheid uit: “So los my uit, juffrou heilige. Ek het ’n goeie inkomste, leef lekker en geniet die lewe en …”

      “Dis nie waar nie, Rita, en jy weet dit. Jy haat dit elke keer wat jy dit doen.”

      “Jy praat twak! Dis te heerlik om te sien hoe hulle die note uithaal en neersit. Dan dink ek by myself: Dis reg, duiwels, betaal! Betáál vir wat jy wil hê! As ek sien die ou is regtig in die nood, sit ek sommer nog ekstra by.”

      “Vir daardie kere toe dit van jou afgedwing is?”

      ’n Ongeërgde optrek van die skouers. “Miskien. Ja, seker. Ek weet net niks gee my groter genot as om te sien hoe die geld afgetel word nie. En ek wil nie anders lewe nie, verstaan jy? Los my uit!”

      Sy stap vinnig weg voordat Elise nog iets kan sê om haar te keer. Hulle gesprek vir vannag is verby. Sal hulle ooit weer verder gesels? Want Rita het haarself wysgemaak sy wíl so lewe. Daar is nie ’n ander soort lewe vir haar nie, nie ná wat in haar jeug gebeur het nie. Arme mens …

      Elske kyk haar vriendin skerp en ondersoekend aan toe Elise oomblikke later die klein kantoortjie van die Christelike straatwerkers op die haweperseel binnestap. Sy kan sommer dadelik sien iets is verkeerd, want sy ken Elise. Hulle stap al ’n lang pad saam.

      “Iets verkeerd?”

      “Nee.” Elise se oë is ontwykend. “Nee, ek … het met Rita gesels.”

      “Rita! Gesels? Dan het jy ’n deurbraak gemaak. Teenoor ons ander is sy ’n geslote boek.” Elske hou haar ongeërg. “Wat sê sy?”

      “Sy is ’n hawehoer omdat sy glo daar is geen ander professie vir ’n meisie wat tussen haar dertiende en sestiende jaar gereeld deur haar eie pa misbruik is nie.” Elske trek haar asem in. Dit laat Elise ’n oomblik vinnig opkyk. Toe sy vervolg, is haar oë egter terug by die haweliggies. “Sy het ’n verskoning. Sy het voor God ’n verskoning vir wat sy vandag is.”

      In daardie oomblikke weet albei ook wat Elise nié gesê het nie: Nie soos ek nie … Bekommerd sien Elske haar vriendin se strak gesig voor haar. Die ou seerplek is ná ses, sewe jaar nog nie genees nie. Maar dis oor Rita wat sy praat toe sy die stilte verbreek.

      “Ja. Dis ’n afgryslike ding om met ’n jong dogter te gebeur. Die gees kan nie anders as om dan binnekant verwronge te raak nie.”

      “Dit is so. Ek het in my tesisnavorsing vasgestel dat vyf-en-twintig persent van die meisies in hierdie professie in hul puberteits- en jongmeisiedae in bloedskandelike situasies betrokke was.”

      “Dis ontstellend hoog.”

      “Ja. En wat dit nog meer ontstellend maak, is dat dit glad nie net voorkom onder die laer klasse nie.”

      Elske knik. “Ja, soos in Rita se geval. Haar pa was ’n posmeester en haar ma ’n onderwyseres. Dít kon ek darem al uit haar kry. As die kinders net sal praat! Rita het nie nodig gehad om vier jaar lank deur daardie hel te gaan nie. Hoekom moet sy ook glo dat dié soort werk al is wat vir haar in die lewe oorgebly het?”

      “Daar is baie faktore wat daartoe bydra, Elske. In die eerste plek is hulle jong, verwarde, geskokte kinders wie se verstand nie werk soos myne en joune nou nie. Vrees en skaamte is natuurlik die hoofoorsake dat hulle hierdie gruwelike misdryf in stilte verduur. En as hulle sou waag om iemand daarvan te vertel, sal hulle ooit geglo word? Soos in Rita se geval … ’n Posmeester op ’n klein dorpie het nogal status. In die meeste gevalle word ook só ’n goeie beeld na buite voorgehou dat die gevaar wel bestaan dat sy nie geglo sal word nie. Toe sy van die huis af weggehardloop het, was dit met ’n diepe wrok in die hart. Sy het besluit om daardie ding wat haar jong lewe verguis het, in die toekoms te gebruik as ’n wraakmiddel teen die lewe en al wat man is. Intussen is sy maar eintlik net besig om haarself verder te vernietig, maar hoe bring jy haar dít aan die verstand? Ook dat daar wel ’n ander lewe vir haar wag as sy net wil. Sy glo nie dis moontlik nie.” Die haweligte gooi strepe oor die see. “Dan veroordeel ’n mens so maklik, jy kan so gou neersien op die hawehoer, jouself soveel beter waan … maar daar ís van hulle wat vergewing by ’n liefdevolle Here sal kan vind.”

      Elske is bewus van Elise se sielspyn en sê sag: “Nie net vir enkeles nie, Elise. ’n Liefdevolle Here het vergifnis vir álle hoere wat tot inkeer kom. Jý weet dit.”

      Dis ’n oomblik stil. Dan ’n byna hartverskeurende sug. “Ja, my liewe vriendin. Vir almal. Goddank, vir almal. Maar …”

      Elske stap nader, plaas ’n arm vertroostend om haar skouers. “Ons het al so baie daaroor gepraat, Elise. Kon jy dit nog nooit in jou hart vind om jouself te vergewe nie? Jy weet en jy het die volle oortuiging in jou hart God het jou lankal die sondes van gister vergewe. Maar dis jy … jý wat nie kan vergewe nie … jouself kan vergewe nie. Sodoende ly jy swaar en so onnodig. As dit dan nie meer by God bestaan nie, hoekom sal jy dit bly voed in jou eie hart? Dis nie soos Hy dit wil hê nie, Elise! Hy dink nie eens meer daaraan nie. Daardie belofte aan jou staan in sy Woord. Maar jy vergeet dit nie; jý onthou, dink altyd weer terug wanneer jy met die Ritas in die hawe te doen kry.”

      Elise knik. “Ja, dit is so. Die fout lê by my, nie by God nie.” Gemarteld gaan sy voort: “Elske, daar is geen vergiffenis op aarde swaarder as dié teenoor jouself nie. Dis die swaarste iets om te vergewe – jouself … en min kry dit regtig werklik reg. Dank God dat daar nie iets só groot in jou verlede lê dat jy dit nie kan regkry om jouself daarvoor te vergewe nie. Ek … kan nie. Ek probeer, dink ek kry dit soms reg, maar … dan kom daar aande soos vanaand … en ’n Rita staan voor my …”

      “Elise, ek het al gewonder of jy nie liewer jou studierigting moet verander nie.”

      “Hoekom?”

      “Ek weet jy is ver gevorder met jou doktorstesis oor prostitusie, maar jou sielevrede is vir jou baie meer werd. Hierdie studierigting hou die verlede te vars vir jou.”

      “Maar dis my lewenstaak, Elske! Toe ek sewe jaar gelede teruggekom en by julle aangesluit het, was dit my roeping vir die toekoms: om te werk onder die prostitute van die stad, spesifiek die hawemeisies. Dis al waarvoor ek lewe, om soveel van hulle te red as wat moontlik is. En nou sê jy vir my …”

      “Jy het ’n groot taak verrig in hierdie sewe jaar, ’n grootse taak. Daarvan kan talle meisies getuig wat nou eerbare, Christelike lewens lei, selfs nou getroude vrouens is, voorbeeldig en goed aangepas. Maar dis juis dit wat my hinder. Jy het die deur vir so baie ander na ’n gelukkige, volwaardige lewe as vrou en moeder oopgemaak … en jouself vergeet.”

      Elise swaai weg. “Dis nie vir my nie.”

      “Hoor ek Rita praat?” Hul oë ontmoet. “Jy weet ek is reg, Elise. Helgard het jou destyds weggestuur toe jy hom van jou verlede vertel het. Maar dis nie te sê omdat een man …”

      “Dis oorbekende dinge waarvan jy praat, Elske. Ek weet dit alles … en dit help nie. Ek sal my nooit werklik kan losmaak van my vroeëre lewe nie. Ek aanvaar dit ook nou so. Ek is moeg van probeer wegkom daarvan af.” Iets soos bittere ironie teen haarself gemik skemer deur in die stem: “Verder, my liewe vriendin, kan ek nie my studierigting verander nie, want dis die rigting wat ek ken.” Sy draai om. “Ek gaan maar eers terug. Ek dink nie ek sal vannag vir enigeen meer tot hulp kan wees nie. Ek gaan maar werk aan my tesis.” Sy loop haar byna vas in ’n man wat by die