Schalkie van Wyk Keur 6. Schalkie van Wyk

toe vergesel. “Dink net, tannie: geslagte Falkensteins het in die ou huis gewoon. Ek wil alles weet oor hulle lewens en liefdes en …”

      “Nuuskierigheid maak die tronk vol, meisie. Pasop dat daardie lot jou nie tref nie,” val Amalia haar ergerlik in die rede. “Onthou: ons is hier om vakansie te hou, nie om snuffelaar te speel nie.”

      “Maar wonder tannie nie ook wie Friedrich se ouers is nie?” vra Gretha toe hulle die eetkamer binnestap waar Hanna reeds aan die hoof van die groot tafel plaas geneem het en besig is om tee uit ’n antieke silwer teepot te skink. “Dis juis iets wat ek vir tant Hanna wou gevra het.”

      “Wat, hartjie?” vra Hanna terwyl sy vir Amalia ’n koppie tee aangee.

      “Die dogter is ’n agie, Hanna. Ek het haar vooraf gewaarsku dat sy jou nie met vrae moet treiter nie. Die Falksensteins – en die verlede – het niks met haar te doen nie,” sê Amalia streng.

      ’n Glimlag skuif soos ’n wasige hand van jeugdigheid oor Hanna se gelaat. “In daardie geval: Ons gaan nie jou tant Amalia sooibrand gee nie, Gretha. Hier, kry jou tee. Ek hoop julle het ’n goeie eetlus, want ek het voor dagbreek begin bak.”

      “Is ek veronderstel om net te eet en nie te praat nie, tant Amalia?” vra Gretha vies.

      “Dis reg, meisie. Ek en tant Hanna sal praat en jy kan luister. Ek het al die mense op Donkerbaai geken en ek sal graag wil weet wat van elkeen van hulle geword het,” antwoord Amalia onbesorg.

      “Gelukkig sal jy nie altyd eet nie, nè, hartjie?” Hanna glimlag vonkelend en knipoog ongemerk vir Gretha.

      Gretha glimlag dankbaar, seker daarvan dat sy ’n bondgenoot in tant Hanna het. Sy moet net geduldig wees: tant Amalia stap gereeld lang ente langs die strand en dan sal sy haar kans waarneem om alles oor die Falkensteins uit te vis.

      Meraai Spannenberg hoor die agterdeur oopgaan, draai weg van die gangdeur af en loop met die kenmerkende stap van ’n gesette vrou wat probeer om haar balans te hou, op Friedrich af. Haar kristalblou oë verdwyn in glimlaggleufies, maar sy hou haar wysvinger waarskuwend voor haar mond. “Spens toe, Friedrich. Dis veiliger daar,” fluister sy.

      Friedrich wag totdat sy die spensdeur agter hulle toemaak en groet gedemp: “Hallo, tant Meraai. Is al die geheimsinnigheid werklik nodig?”

      Meraai probeer bekommerd frons, maar slaag net daarin om hartseer te lyk. “Dis beproewing der beproewinge, my kind. Jy ken vir Henriëtte: ek glo die arme siel het twee stelle senuwees gekry, en elke ou senuweetjie is tot die dood toe siek.”

      “Maar ek dag dis oom Otto wat sterwend is.”

      “Juis, Friedrich, maar sy siekte is vir Henriëtte ’n verskriklike beproewing. En hoe anders ook? Otto weet sy tydjie word kort en daar is ’n onreg wat hy moet regstel voordat hy sy Maker kan ontmoet,” antwoord Meraai vroom en sug aangedaan.

      “Watter onreg, tannie?”

      Meraai se vroomheid verdwyn voor die ergerlike plooi van haar klein neusie. “Hoe sal ek weet, Friedrich? Het Hanna nie vir jou gesê nie? Otto het by my gekerm dat hy met jou wil praat. Ek het vir Henriëtte daarvan vertel … en toe val die berge op ons. So ’n geskel en geskree het ek laas gehoor toe Otto jou jare gelede die dag hierheen gebring het. Ek moes haar ’n week lank paai en sorg dat sy gereeld haar medisyne drink, anders het die arme siel seker ’n moord begaan. Maar wat anders kon ’n mens verwag? Sy was pas getroud en sy het gemeen jy is Otto se buite-egtelike kind. Haai, reken, ek het dit ook so in my enigheid gedink, maar aan die ander kant: Otto het Henriëtte soveel jare lank liefgehad, dat ek nie werklik kon glo dat daar ’n ander vrou in sy lewe was nie.”

      “Oom Otto het my verseker ek is nie sy eie seun nie,” sê Friedrich strak.

      “Dis wat hy ons almal verseker het, maar hy wou hê jy moet hom Pa noem. En dit kon Henriëtte nie aanvaar nie. Dit was vir haar ’n vernedering om ’n optelkind …” Meraai trek haar asem skerp in en klap met haar hand voor haar mond. “Ag, ekskuus, ou kintatjie, maar ek is ’n vrou van sestig en ek versorg Henriëtte vandat ek twintig is. Soms vergeet ek wie ek is en dan praat ek soos sy praat.”

      Friedrich se lippe vertrek. “Niks kan my seermaak of skok nadat ek sestien jaar lank by Kaiserburg onder tant Henriëtte se vlymskerp tong moes deurloop nie, tant Meraai. Maar ons mors tyd. Is dit vir my moontlik om met oom Otto te praat?”

      Meraai pluk senuweeagtig aan ’n roksknoop, haar oë koeëlrond. “Seker maar, Friedrich, want Henriëtte het so pas haar kalmeermiddel geneem en sy rus nou ’n bietjie. Maar loop tog op jou tone en praat sag … dis vir my alte wonderlik hoe fyn ’n siek mens soos Henriëtte kan hoor.”

      Geestelik siek, dink Friedrich grimmig en maak die spensdeur oop. Hy kyk oor sy skouer na Meraai. “Ek sal met die kombuistrap opgaan na sy kamer toe. Is Dieter in die nabyheid?”

      “Nee … nee, hy kuier op Son en See. Versigtig wees, kind!” waarsku Meraai met ’n hees gansstem en knibbel met die spoed van ’n uitgehongerde veldmuis aan ’n bakkie gemmerkoekies om haar senuwees te kalmeer.

      Friedrich staar ontsteld na die geelbleek, ingevalle gelaat van oom Otto wat bewegingloos onder ’n wit laken lê. Eenmaal was oom Otto ’n groot, forsgeboude man, maar die laken slaag nie daarin om die uitgeteerdheid van sy liggaam weg te steek nie.

      Hy moes lankal teruggekom het, dink Friedrich skuldig. Oom Otto het hom nooit stief behandel nie. Wat maak dit saak dat Dieter hom voortdurend probeer verneder en dat tant Henriëtte hom openlik gehaat het? Oom Otto was sy weldoener, selfs al het hy nooit die moed gehad om hom teen Dieter en tant Henriëtte se vyandigheid te beskerm nie.

      Trots. Hy was jonk en trots en nadat ouma Helga Blumenstrauss aan hom bemaak het, het hy nie kans gesien om hom verder aan die Falkensteins van Kaiserburg op te dring nie. Boonop was hy toe reeds ’n dokter en besig om as ginekoloog te spesialiseer. Hy het nie meer kans gesien om Dieter en tant Henriëtte se beledigings te verduur nie, daarom het hy nooit weer teruggekeer na Kaiserburg toe nie. Maar dit was oom Otto wat vir sy studie betaal en sy praktyk gekoop het. Hy was dit aan oom Otto verskuldig om nie alle kontak te verbreek nie, dink hy skuldig.

      Asof hy bewus geword het van die teenwoordigheid van ’n ander persoon in die vertrek, maak Otto sy oë oop en staar Friedrich strak aan. “Friedrich?” rasper sy stem oor sy bleek lippe.

      “Oom herken my …” Friedrich glimlag verby die knop in sy keel. Hy gaan sit op ’n stoel langs die bed en neem een van Otto se uitgeteerde hande in syne. Hy het net betyds gekom, dink hy, want die enigste teken van lewe in Otto is die flou lig in sy blou oë wat diep versonke in sy oogkasse is.

      “Jy het gekom,” vervolg Otto terwyl sy benerige vingers Friedrich se hand met onverwagte krag vasgryp. “ek kan nie verduidelik nie – sy sal hoor. Maar dis daar … daar in die ou skuilplek Al die bewyse, alles wat jy wil weet … in die ou skuilplek. Reg en geregtigheid sal geskied, anders sal …”

      “Jy!” Die woord is hoog en skril van haat, asof ’n donker vloek oor hom uitgespreek word.

      Friedrich spring op, sy oë vasgenael op die lang, uitgeteerde vrou met wilde, grysswart hare en oopgesperde, donker oë wat in ’n loshangende, wit nagrok in die kamerdeur verskyn het. Haar lippe spring weg van haar tande, haar gesig waansinnig vertrek terwyl sy die kamer binnestorm, ’n skêr van die spieëltafel af opraap en dit dreigend oplig.

      “Vervloekte indringer! Vandag sterf jy!” krys sy en tree met ’n sluwe, dierlike beweging op hom af.

      “Tant Henriëtte, asseblief …” paai Friedrich en hou sy oë op haar hand wat die skêr vashou.

      Sy bly staan, gooi haar kop agteroor en lag lank en skel. Haar lag breek eensklaps af, maar toe sien sy die vrees en kommer op Friedrich se gelaat en haar triomflag van wraak splinter weer die spanning van die vertrek.

      “Henriëtte … Henriëtte …” prewel oom Otto en lig sy hand op. “My beeldskone Henriëtte … my pragtige bruid … Dis ons troudag, Henriëtte … en ek is die gelukkigste man op aarde. Hoor jy