Харах баайыыта. Венера Петрова

киһи биһигини соһоору гынаҕын дуо?

      – Ким да эйигин аһаҕастык атааннаһа таҕыс диэбэт ээ. Сыыла сылдьан сыарҕа быатын быһыахха наада. Баһыйар күүһү өйүнэн өһүлүөххэ наада.

      – Өйдөөх уол хайыаххыный. Сорох өйө үөрэх иннин ылымаары ыксатар. Үөрэнэҕин да, ол-бу үөҥҥэ тиллэҕин да, онтон ордон өссө бантааһыйалаан балыыҥкалыыгын.

      – Бантааһыйа да баарга тирэнэр.

      – Эн төбөҥ иһигэр туох баарын аһан көрбүт киһи баар ини.

      – Кэмсинэ сылдьаайаҕын.

      – Хата инньэ диэ.

      Бантааһыйаһыт Куоста быыһыгар барыны-бары гынар. Ноутбугун экиспэртиисэҕэ биэрдэ. Туга алдьаммытын быһаарыахтаахтар. Тэбэр сүрэҕэ, ис эйгэтэ ыһыллыбыт буоллаҕына, сапчааһын сыаната уон алта-уон аҕыс тыһыынча буолуон сөп үһү.

      – Уу! Лучше саҥаны ылбаппын дуо, – Үстүүн туораттан сөҕөр.

      – Саҥаны да, эргэни да – быккынан ылаары гынаҕын дуо?

      – Мин буруйум үһү дуо? – бааһынайдара кыралаан өһүргэс.

      Эмиэ харчы тиэмэтэ хаарыан олоҕу харгыстаары, эдэрдэр эйэлэрин эһээри гынна. Кириминээлгэ киириминэ, охсумуна-хайаамына босхо харчыны хантан баһан ылыахха сөбүй? Элбэҕэ бэрт ээ – сороххо биир тыһыынча баҕалаах. Уон аҕыстаах уолаттар уон аҕыс тыһыынча туһуттан туохха-туохха тиксэллэр.

      Онтуларын быыһыгар дьонноруҥ үөрэннэҕэ буолаллар. Эчи, маӨнайгы кууруска соруйан гыммыт курдук бороробуотка, эрэпэрээт, дакылаат элбэҕэ. Саллыбыттар маҥнайгы сэмиэстиртэн сыыйылынныннар диэн бэлиитикэ ини. Куоста билибитиэкэттэн ордубат. Сорҕотун интэриниэттэн сомсор. Бэлэми. Онон, киһибит үөрэҕэр түөрэҥнээбэт орто. Үчүгэйдэр да диэки үнүөхтүөх курдук. Тэлэбииһэр суоҕа туһалаата – уолаттар аралдьыйбакка уруок ааҕаллар, солото суох суруксуттууллар. Быыс булан таскаатыйбаттар даҕаны. Ону баара диэххэ. Көтөр көмпүүтэрдэрэ улахан алдьаныылаах үһү. Сэрэйбит сэрэх – уон аҕыс тыһыынча наада.

      – Аа! Хайыыбыт? – Куоста уолаттарын ыххайар.

      Ол дьоно ыгдах эрэ гыналлар. Өр эрэйдэтэлээн баран Үстүүн оһуобай убайын ыҥырда. Сүбэлээтэҕинэ кини сүбэлиэ, абыраатаҕына кини абырыа. Холтуура, бодуробуотка дэһэллэр. Үөрэхтэриттэн, күүлэйтэн быыс булан үлэлиэхтэрэ үһү. Төһө бэйэлээҕи сомсон ылаары. Албыннаан дуу, аптаан дуу эрэ эмискэ байар инигин. Курутуойдара сүбэни баҕас биэрдэ. Хата, кими да охсор, уорар-талыыр наадата суох эбит. Тутуллубатыҥ эрэ тойоҥҥун. Тутулуннаххына, уорбуккунааҕар ордук буруйга тиксэҕин. Таайыҥ эрэ, ол туох буолуой?.. Уолаттар сөбүлэстилэр. Атахтара аны аһатыа, өйдөрө өлөртөн быыһыа.

      Инньэ үс-түөрт диэки үөрэнэн бүтэллэр. Онтон иккис олохторо саҕаланар. Оскуолалары буулаатылар, болуоссаттары боруобалаатылар. Эпэрэтиибинэй эргиэҥҥэ түргэнник үөрэннилэр. Илэ өйүнэн эрэ оннукка табыллаҕын. Дьоммут чөл олохтоннулар. Бэйэлэрэ бэртэр атыттары алдьатабыт диэн кэмсинэ сылдьыыһылар дуо – ымсыылара дьикти. Албынынан муспут үптэрэ туһаҕа турар эрэ, суох эрэ – тыалынан киирбит холоругунан тахсар ини. Били миинньиктиир аҕай милииссийэлэрбит, уоран кэтиир аҕай харахтаах устуукаларбыт дьиҥнээх кириминээли өйдөөн