Знак чатырох. Артур Конан Дойл

можа там весціся? Хіба што пра знікненне яе бацькі. І чаму падарункі пачалі прыходзіць адразу пасля смерці Шолта? Магчыма, ягоныя спадкаемцы ведалі штосьці пра гэтую таямніцу і хацелі вярнуць нейкі доўг? Можа, у вас ёсць іншая тэорыя, што не супярэчыла б фактам?

      – Які дзіўны доўг! Як дзіўна яго вяртаюць! Чаму ліст прыйшоў толькі цяпер, праз шэсць гадоў? У пасланні, зноў жа, вядзецца пра ўзнаўленне справядлівасці. Але якой справядлівасці? Не варта і спадзявацца, што бацька яе ўсё яшчэ жывы. А пра іншыя крыўды мы нічога не ведаем.

      – Безумоўна, некаторыя праблемы ёсць, – задуменна сказаў Шэрлак Холмс, – але сённяшняя выправа дапаможа ўсе іх развязаць. А вось і рамізніцкая карэта, і ў ёй, канечне ж, едзе міс Морстэн. Вы гатовыя? Тады лепш спусцімся – нядаўна прабіла шостая.

      Я ўзяў капялюш і самы цяжкі кій, заўважыўшы, што Холмс выцягнуў з шуфляды рэвальвер і схаваў яго ў кішэні. Ён, відаць, быў упэўнены, што нас чакае нялёгкая ноч.

      Міс Морстэн хуталася ў цёмны плашч, і яе пяшчотны твар быў спакойны, але бледны. Яе нашая дзіўная выправа не магла не трывожыць, і ўсё ж яна трымалася малайцом і ахвотна адказвала на дадатковыя пытанні Шэрлака Холмса.

      – Маёр Шолта быў вельмі блізкім татавым сябрам, – сказала яна. – Бацька шмат пісаў пра яго ў лістах. Яны разам служылі афіцэрамі на Андаманскіх астравах і таму шмат часу бавілі разам. Дарэчы, у бацькавым стале знайшлі адзін вельмі цікавы дакумент, у якім ніхто не можа разабрацца. Не думаю, што ён мае хоць нейкае значэнне, але, можа, вы хочаце зірнуць? Я ўзяла яго з сабой – вось ён.

      Холмс асцярожна разгарнуў паперу і расклаў яе на каленях, пасля чаго з верху да нізу агледзеў з дапамогай падвойнай лупы.

      – Папера індыйскай вытворчасці, – зазначыў ён. – Калісьці аркуш быў прышпілены да дошкі. Гэта план часткі нейкага вялікага будынка са шматлікімі пакоямі, калідорамі і пераходамі. У адным месцы чырвоным атрамантам пастаўлены крыжык, а над ім – амаль выцвілы надпіс «3.37 злева». У левым куце – дзіўная пазнака, штосьці накшталт чатырох крыжоў, якія судакранаюцца, утвараючы лінію. Над ёй – няроўны надпіс буйнымі літарамі: «Знак чатырох – Джонатан Смол, Магамет Сінгх, Абдула Хан, Дост Акбар». Не, думаю, тут з нашай справай няма ніякай сувязі. Але дакумент гэты, без сумневу, вельмі важны. Яго акуратна захоўвалі ў нататніку, бо абодва бакі аркуша аднолькава чыстыя.

      – Мы і праўда знайшлі яго ў нататніку.

      – Прашу вас, міс Морстэн, дбайна яго захаваць – ён яшчэ можа нам спатрэбіцца. Я пачынаю падазраваць, што справа акажацца нашмат больш складанай і заблытанай, чым падавалася спачатку. Трэба перагледзець сваю тэорыю.

      Ён адкінуўся на спінку сядзення, і па яго ссунутых бровах і безуважным позірку я зразумеў, што ён засяроджана думае. Мы з міс Морстэн пачалі напаўголаса абмяркоўваць сённяшнюю прыгоду і яе магчымыя вынікі, наш спадарожнік жа з непранікальным выглядам праседзеў да канца паездкі.

      Быў вераснёвы вечар, амаль сем гадзінаў. Надвор’е не радавала – на вялікі горад апусціўся вогкі густы