Знак чатырох. Артур Конан Дойл

яе ўразілі.

      – Місіс Сэсіл Форэстэр… – задуменна паўтарыў Холмс. – Так, аднойчы я змог быць ёй карысным, але калі правільна помню, справа была зусім нескладанай.

      – Яна б з вамі не пагадзілася. Але наўрад ці вы скажаце тое самае пра мой выпадак. Нельга ўявіць нічога больш неверагоднага і невытлумачальнага, чым сітуацыя, у якой я аказалася.

      Холмс пацёр рукі, і яго вочы заблішчэлі. З выразам найглыбейшай засяроджанасці на вытачаным ястрабіным твары ён адкінуўся на спінку фатэля.

      – Раскажыце сваю гісторыю, – сказаў ён рашучым дзелавым тонам.

      Я адчуў сябе няёмка і падняўся з крэсла:

      – Спадзяюся, вы мне прабачыце…

      На маё здзіўленне, маладая лэдзі выцягнула да мяне руку ў пальчатцы і паспрабавала спыніць:

      – Калі ваш сябар ласкава застанецца, ён зробіць мне неацэнную паслугу.

      Я зноў сеў на крэсла.

      – Кажучы каротка, – пачала яна, – рэч вось у чым. Мой бацька служыў афіцэрам у індыйскім палку, і калі я была дзіцем, адправіў мяне на радзіму. Мая маці памерла, родных у Англіі ў нас не было, аднак мяне размясцілі ў адным прыемным пансіёне ў Эдынбургу, дзе я жыла да сямнаццаці гадоў. У 1878 годзе мой бацька, які даслужыўся да старшага капітана палка, атрымаў дванаццаць месяцаў адпачынку і прыехаў у Англію. Ён тэлеграфаваў з Лондана, што шчасліва скончыў плаванне і чакае мяне ў гатэлі «Лэнхэм». Я добра помню тую тэлеграму: кожнае слова ў ёй дыхала дабрынёй і любоўю. Прыехаўшы ў Лондан, я адразу адправілася ў «Лэнхэм», дзе даведалася, што капітан Морстэн і праўда спыніўся там, але мінулай ноччу выйшаў і дагэтуль не вярнуўся. Цэлы дзень я чакала ад яго хоць якіх вестак. Вечарам, згодна з парадай адміністратара гатэля, я звярнулася ў паліцыю, і наступным ранкам мы ва ўсіх газетах далі пра капітана абвестку. Але пошукі не мелі плёну – з таго дня я пра свайго няшчаснага бацьку нічога не чула. Ён вярнуўся дадому, поўны надзеяў спакойна адпачыць, а замест гэтага…

      Яна прыціснула руку да горла, і яе аповед перарвала здушанае рыданне.

      – Дата? – спытаў Холмс, разгортваючы нататнік.

      – Ён знік трэцяга снежня 1878-га – каля дзесяці гадоў таму.

      – Што з яго рэчамі?

      – Засталіся ў гатэлі. Але сярод іх не было, што магло б навесці на след, – трохі адзення, некалькі кніг і мноства дзівосных рэчаў з Андаманскіх астравоў*. Ён быў адным з афіцэраў, што ахоўвалі там зняволеных.

      – У яго былі тут нейкія сябры?

      – Адзіны, пра каго я ведаю, – гэта маёр Шолта, які служыў з ім у трыццаць чацвёртым бамбейскім пяхотным палку. Маёр выйшаў у адстаўку крыху раней і жыў на той момант у Апэр-Норвудзе. Безумоўна, мы з ім звязаліся, але ён не ведаў нават, што яго аднапалчанін вярнуўся ў Англію.

      – Вельмі заблытаная справа, – зазначыў Холмс.

      – Але да самага дзіўнага мы яшчэ не дайшлі! Каля шасці гадоў таму – 4 траўня 1882 году, калі быць дакладнай, – у «Таймс» з’явілася абвестка, дзе ў інтарэсах міс Мэры Морстэн прасілі паведаміць яе адрас. Аднак ні аўтар абвесткі,