Моабит дәфтәрләре / Моабитские тетради. Муса Джалиль

шатлыгы белән төзәлде

      Йөрәгенең авыр ярасы.

      Ил түрендә, гөлләр эчендә

      Өч батырның туган анасы.

Сентябрь, 1943

      ЕГЕТ ЮЛЫ

      Кайтыр иде егет, юлы урау,

      Каршысында текә таулар бар.

      Киртә түгел таулар, тау артында

      Коралланган көчле яулар бар.

      Ташка басып, егет кылыч кайрый,

      Акбүз аты йөри аланда.

      Ялын болгап, кайчак кешнәп куя,

      Нидер әйткән төсле аңарга.

      – Тиз бул, егет, тиздән кояш баер,

      Зәңгәр томан каплар болынны;

      Адашырбыз, юлны югалтырбыз,

      Табалмабыз таныш урынны…

      – Курыкма, атым, кыю «чикмәнлек»нең

      Караңгы төн туры юлдашы.

      Безне көтә сугыш, тик артыннан

      Без килгәнне дошман тоймасын.

      Җиңү безгә туры юл күрсәтер,

      Томан тетелер ал таң нурыннан.

      Туган йортны, дускай, без табарбыз

      Сөйгәнемнең сагыну җырыннан.

Сентябрь, 1943

      ЧЫНЫККАН ЯШЬЛЕК

      (Корыч)

      Корыч менә шулай чыныкты.

Н. Островский

      Мин мыек та әле кырмый идем,

      Былтыр өйдән чыгып киткәндә;

      Алтмыш яшьлек картның гомер буе

      Күргәннәре хәзер җилкәмдә.

      Бу бер елда баштан кичкәннәрдән

      Ми күперде, йөрәк кабарды;

      Егермедә битем җыерчыкланды,

      Егермедә чәчем агарды.

      Бу порохлы, канлы, яшьле елның

      Авырлыгы төште аякка.

      Мина екты мине, егермедә

      Мин таяндым, ахры, таякка.

      Сез тапмассыз хәзер күзләремдә

      Малай чакның юләр шуклыгын.

      Каш сикерми тиле дәртләр белән,

      Күңел куйды инде мутлыгын.

      Йөрәк каты, йөздә яшьлеккә ят

      Җитдилек һәм сабыр уйчанлык.

      Яшьлек янды кипкән дары кебек,

      Гомре булды аның өч айлык.

      Яшьлек, яшьлек!

             Кайда «айлы кичең»?

      Кайда синең «зәңгәр күзләрең»?

      Дон буенда, окоп базларында

      Ятып калды кайнар эзләрең.

      Сандугачлы алсу таңда түгел,

      Син давыллы төндә кабындың.

      Җиңеп алган чиккә сине канлы

      Байрак итеп кадап калдырдым.

      Үкенә дип ләкин уйламагыз,

      Мин шат, күреп җиңгән илемне.

      Йөз яшьлегем булса, мин барсын да

      Шушы юлга бирмәс идемме?

      Яшьлек, дисез, өскә үрләр өчен

      Бирелгән бит аңа канатлар!

      Исе китеп сөйләр аны картлар,

      Гасырларга тарих кабатлар.

      Утны-суны кичеп, кешелеккә

      Яулап алдык бөек чынлыкны.

      Безнең яшьлек менә шулай үтте,

      Корыч менә шулай чыныкты.

30 сентябрь, 1943

      ЮЛЛАР

      Юллар, юллар! Мине туган йорттан

      Аерып ерак алып киттегез.

      Җитәр инде, озак кунак булдым,

      Хәзер кире өйгә илтегез.

      Бик сагындым таныш кырларымны,

      Урманымны, күпер башымны;

      Бик сагындым мине өзелеп сөйгән

      Нечкә