Моабит дәфтәрләре / Моабитские тетради. Муса Джалиль

чүплим, ятып көн буе.

      Һәм уйлыйм үзем: төрмә нигезен

      Ватасы иде, сүтәсе иде.

      Кандала итеп хуҗаның үзен

      Тотасы иде, сытасы иде.

Сентябрь (?), 1943

      ХӨКЕМ АЛДЫННАН

      Черчетләр ханы

(«Кылыч хан» трагедиясенә)

      Хөкем җитте, безне чыгардылар

      Һәм тезделәр бер буш урынга.

      Кояш батты, ахры, теләмәде

      Бу хурлыкка шаһит булырга.

      Үлән юеш иде, әллә чыктан,

      Әллә җирнең зарлы яшеннән.

      Урман, таулар, күлләр…

             Бар да куркып

      Томан арасына яшренгән.

      Тышта салкын,

             бары аяк белән

      Тойдым җирнең таныш җылысын.

      Җир йөрәкне минем җылытмакчы,

      Анам төсле өреп сулышын.

      Кайгырма, җир, йөрәк калтырамас

      Синең өстә чакта аяклар.

      Аның исме белән ачылган тел

      Үлгәндә дә Аны кабатлар.

      Менә алар, черчет хакимнәре,

      Кызыл күзле, юеш танаулы.

      Тик белсеннәр, алар түгел, ә без

      Гаепләүче бүген аларны.

      Җиз балтасын җәллад кайраганда,

      Эт ләззәтен тоеп канында,

      Черчетләргә каршы соңгы сүзне

      Без әйтербез хөкем залында.

      Килер ул көн, халык хөкем итәр,

      Карар булыр кискен һәм кыска.

      Каным белән язган соңгы җырым,

      Бул гаепләү акты фашистка.

Сентябрь (?), 1943

      СӨЕКЛЕМӘ

      Еллар буе, бәлки, хатым булмас,

      Хәбәр булмас минем турымда.

      Туфрак күмәр баскан эзләремне,

      Үлән үсәр киткән юлымда.

      Төшләреңә, бәлки, кара киеп,

      Кайгы баскан килеш керермен.

      Еллар юар эзен йөрәгеңнән

      Сине соңгы үпкән көнемнең.

      Беләм, сиңа чиксез авыр булыр,

      Ялыктырыр сине бу көтү.

      Кирәк төсле булыр күңелеңә

      «Ул юк» дигән уйны беркетү.

      Минем өчен, бәлки, бар нәрсәдән

      Кыйбат булган сөю хисеңнән

      Мәхрүм булып, бер көн көтмәгәндә

      Мин чыгармын синең исеңнән.

      Аңла, бәгърем, менә шул вакытта,

      Шул вакытта күңлем кимсенер.

      Шунда гына үлем җиңсә җиңәр,

      Кайтыр юлым, бәлки, киселер.

      Мин моңарчы синең көтү белән

      Көчле булдым сугыш кырында.

      Синең сөю серле тылсым булып

      Саклап килде йөргән юлымда.

      Егылсам да, «җиңәм» дигән антым

      Хәтеремдә минем һәркайчан.

      Син үзең үк рәхмәт әйтмәссең бит,

      Илгә җиңү алып кайтмасам.

      Көрәш озак, юлы урау булыр,

      Син көт, бәгърем, өзмә өметеңне!

      Уттан, судан исән алып кайтыр

      Мәхәббәтең сөйгән егетеңне.

Сентябрь, 1943

      ГӨЛ КАБЕРЕ

      Өзелеп төште бер гөл сабагыннан

      Төньягыннан искән җил белән.

      Озакламый җилнең канатына

      Төялешеп карлар килделәр.

      Мамык карлар гөлгә