Spoelklippies in stormwater. Elza Radmeyer

gaan slaap nie, want die snorkgeluide wat uit daardie rigting kom …!

      Vroegoggend lê hy nog so tussen sluimer en slaap toe iemand plotseling hier langs hom vra: “Slaap jy nog?”

      Hy skrik hom skoon oorhoeks vir die wit gedaante voor die bank. “Hoekom wil jy weet?” vra hy onnosel toe hy Karlien in die skemerte herken.

      “Ek gaan die stoof brand maak. Wil jy koffie hê?”

      “Ja … Ja, dankie. Dit sal lekker smaak. Maar hoekom slaap jy nie?”

      “Dis opstaantyd. Dis amper vyfuur.”

      “Vyfuur!” Hy kreun en sak terug op die bank. “Staan jy elke oggend so vroeg op?”

      “Ja, dis die lekkerste tyd van die dag. Jy moet kom kyk hoe mooi kom die son op. Die lug ruik so skoon en vars.”

      Hy trek die komberse op tot onder sy ken toe sy in die kombuis verdwyn. Dink ’n bietjie, vyfuur in die oggend opstaan om die lug te gaan besnuif! Hy strek sy bene en laat rus sy hakskene oor die leuning van die te kort bank. Lê so en luister na haar gewerskaf in die kombuis.

      In sy geestesoog sien hy hoe sy al lyk in ’n kort, byderwetse rok, die bolla los en haar hare gekrul oor haar skouers. Die gedagte aan ’n meer moderne vrou roep egter Mandy se beeld voor hom op. Hy sal tot ’n besluit moet kom, dink hy skuldig. Mandy gaan nie ’n ewigheid vir hom wag nie. Dis al hoe lank dat hy agterkom sy raak ongeduldig.

      “Haai! Slaap jy weer?”

      “Nee, ek slaap nie. Ek is wakker.”

      “Hier’s jou koffie.”

      Dit is al ligter in die vertrek en hy kan nou sien die spookagtige kabaai wat sy aanhet, moet ’n nagrok wees. En sowaar, haar hare is nou in ’n poniestert vasgevang. Sy lyk nogal oulik …

      “Hoeveel suiker drink jy?”

      “Twee.”

      Sy oorhandig sy koffie en draai om om te loop.

      “Waar gaan jy nou heen?” vra hy.

      “Ek gaan aantrek, want ek moet gaan melk.”

      “Kan ek jou help?”

      “Het jy al vantevore gemelk?”

      “Nee, maar dis seker nie te moeilik nie.”

      “Nee, dis eintlik vreeslik maklik.”

      Sy lyk verrassend anders toe hy ’n ruk later die kombuis binnegaan. Alles behalwe outyds. Sy is in ’n bottelgroen kortbroekpakkie geklee, die twee beentjies welgevorm en sonbruin. Sy sal vanmôre ’n hele paar stadsmeisies die loef kan afsteek, dink hy. Hoekom sou sy dan gister so onooglik aangetrek gewees het?

      Karlien is bewus van Hugo se oë wat so goedkeurend om haar dwaal. Dit laat haar selfbewus wonder wat haar makeer het om die pakkie, wat tant Gesie vir haar uit die stad saamgebring het, aan te trek. Dis mos nou moeilikheid soek! Boonop gaan oupa Sukkeljan ’n oorval kry. Hy duld dit nie dat ’n vrou in ’n kortbroek voor ’n man verskyn nie. Eintlik is so iets ’n euwel in die hele gemeenskap se oë. Want, dink sy, toe Susan swanger geraak het, het almal gesê sy’t daarna gesoek. Dis oor sy soos ’n slet die hele dorp kortbroek vol gerits het op haar fiets.

      Maar dit demp nie haar begeerte om die waardig geklede stadsjapie ’n bietjie vir die gek te hou nie. Sy help hom met die melkemmer tussen sy knieë op die veldstoeltjie langs Kolletjie stelling in te neem.

      “So ja, nou trek jy net die spene. Sy sal so ’n bietjie wag voordat sy haar melk laat kom; jy moet maar net aanhou trek.” Toe los sy hom om by ’n ander koei te gaan sit.

      Hy is deksels aantreklik, dink sy van waar sy hom ongemerk tussen haar koei se agterbene deur beloer. Maar juis dít maak dat sy nie van hom hou nie. Aanvanklik het sy ook gedink dat Willem iets is om na te kyk … Willem wat haar twee maande gelede daar op sy plaas syne gemaak het op die oop vlaktes langs die skaap se suiping. Van wie sy nou elke dag moet hoor: Jy behoort aan my … jy behoort aan my …

      Hugo kry nie ’n druppel melk uit die koei se spene nie. En toe hy hulpsoekend om die koei se bene loer, betrap hy haar dat sy na hom sit en kyk.

      “Is jy seker dié koei hét melk?” vra hy ietwat ongemaklik.

      “Natuurlik het sy! Sy gee amper ’n emmer vol elke oggend. Pomp haar so ’n bietjie.”

      “Pomp?”

      “Pomp haar uier met jou vuis. So, soos ek hier maak.”

      Dis net waarvoor sy gewag het. Sy ken mos vir Kolletjie. Toe die koei skop, trek Hugo loshande van sy stoel af en die emmer rol dáár.

      Hy kyk onseker na haar toe hy orent kom, nie so seker dat dit nie deur haar toedoen is dat hy handeviervoet in die kraalmis te lande gekom het nie. ’n Oomblik lank glo hy amper sy lyk geskok, die wyse waarop haar oë rek en sy na haar asem hyg, maar dis die groen oë wat haar pret verraai.

      Hy het moeite om sy humeur te bedwing. Daar is ’n amper onkeerbare lus in hom om haar oor sy skoot te trek en haar boude vuurwarm te klop. “Geniet jy jou grappie?” wil hy sarkasties weet.

      “Grappie?” hou sy haar onskuldig.

      Hy skop die leë emmer uit sy pad en loop tot vlak voor haar. “Ek is nie onnosel en stiksienig nie, al kom ek van die stad af. Jy’t geweet die koei gaan skop as ek haar uier pomp, het jy nie?”

      Sy byt haar lip vas om nie te lag nie. “Miskien het jy haar te hard gepomp. Sy’t nog nooit geskop as ék haar melk nie.”

      “Daar lê jou emmer. Melk haar self.”

      Sy kyk hom vol lag agterna toe hy by die kraalhek uitgaan, maar haar lag droog vinnig weg toe sy ’n dreuning hoor en sien dis Willem wat na die plaas toe aangery kom.

      ’n Gedempte swetswoord glip oor haar lippe. Wat kom soek hy so vroeg op Sonderwater? Is dit jaloesie wat hom hierheen bring? Hy’t haar gister deeglik laat verstaan hy vertrou haar nie saam met die stadsjapie in een huis nie. As dinge net anders was. As sy hom net na sy peetjie kon stuur!

      Willem se bakkie hou voor die huis stil net toe Hugo daar aankom. Hy voel hom dus verplig om Willem tegemoet te gaan toe hy uit die voertuig klim. Maar Willem beantwoord nie sy groet nie. Hy wil net bars weet wat Hugo by die kraal gaan soek het.

      “Niks nie,” sê Hugo, self nie in die luim vir praatjies ná die stel wat hy in die kraal afgetrap het nie.

      “O? Hoekom het jy dan so vinnig daar padgegee?”

      “Ek het uitgevind ek het niks daar verloor nie.”

      “Dis goed jy’t dit so gou uitgevind,” waarsku Willem. “Onthou, Karlien behoort aan my. Jy bly weg van haar af!”

      Hugo kyk die man voor hom oorbluf aan. “Jy dink tog seker nie dat ek binne vier-en-twintig uur ’n verhouding met jou verloofde kon aanknoop nie?”

      “Wat het jy dan daar by haar in die kraal gaan soek?”

      “Dít,” sê Hugo vererg, “is vir my om te weet en vir jou om uit te vind.”

      Willem bal sy vuiste toe Hugo net daar omdraai en die huis binnegaan. “Jy moenie vir jou kom staan en hanskakie hou met my nie, gehoor! Jy ken nog nie vir Willem Potgieter nie!” roep hy agter hom aan, maar toe Hugo geen kommentaar daarop lewer nie, stap hy met afgemete treë kraal toe.

      Karlien krimp ineen toe Willem die kraal se hek met sy voet oopskop. En toe hy langs haar kom vassteek met ’n smalende uitdrukking op sy gesig, sluk sy swaar.

      “So, dan kuier jy en jou stadsjapie sommer al van die eerste dag af saam in die kraal.”

      Sy versit die emmer en trek ywerig aan die koei se spene. Miskien is dit beter om stil te bly.

      “Jy stry nie, so jy ís skuldig! Wat het julle gedoen?” En ná ’n rukkie: “Maak oop jou mond en praat met my, Karlien!”

      “Ek