Spoelklippies in stormwater. Elza Radmeyer

aanwys waarheen hy tant Gesie se tasse kan bring. “Sy slaap hier by my in die kamer. Jy kan by Oupa in die kamer slaap, of op die bank in die voorhuis.”

      Hugo frons. By haar oupa in die kamer! Het die huis dan net twee slaapkamers?

      Karlien mik om uit te loop, maar hy staan die deur vol en gee nie pad nie. Dit ontsenu haar, maar gelukkig gaan die voordeur oop en kom tant Gesie en oupa Sukkeljan ook die huis binne.

      “O, daar is julle,” sê tant Gesie. “Sal jy ons tasse uit die motor laai, Hugo?”

      Hugo stem in en vra of hy dan die badkamer mag gebruik om te stort.

      ’n Badkamer! Dink die man dalk hy is in Soetbos se hotel? vererg Karlien haar.

      “Het julle al ’n badkamer, Sukkeljan?” wil tant Gesie weet.

      “’n Badkamer! En vir wat ek sal nou geld op ’n badskamer vermors? Hier ís mos waskomme en bekers in die huis.”

      “Ai, tog. En ’n toilet? Is hier darem ’n toilet in die huis?”

      “Vir wat?”

      Tant Gesie sug radeloos. “Moet julle nog altyd snags buitentoe loop?”

      “Kyk, Gesie, in hierdie huis van my word geëet. Nie ge …”

      “Ja, los maar,” keer sy haastig. En tot Hugo: “Gaan haal die beker daar op die wastafel in Sukkeljan se kamer dat ek vir jou warm water in die kombuis kan gaan haal.”

      “Daar is ’n stort buite onder die boom,” sê Karlien onverwags. “Hy kan dit gebruik, as hy wil.”

      “Baie dankie,” sê Hugo opreg dankbaar. “Ek gaan haal net gou eers die tasse uit die motor.”

      Toe hy die tasse afgedra het, tref hy tant Gesie alleen in die kombuis aan. “Sukkeljan en Karlientjie is kraal toe om te gaan melk,” deel sy hom mee. “Karlien sê jy moet oppas dat die blik nie op jou kop val wanneer jy gaan stort nie.”

      Hy gee haar net ’n betekenisvolle kyk en gaan haal sy swembroek en handdoek uit sy tas. Om te dink dat hy dit so vanselfsprekend ingepak het …

      Die son is nie meer heeltemal so geniepsig toe hy ’n rukkie later in sy swembroek, handdoek oor die skouer, na die twee plat geboutjies onder die boom stap nie. Die een is die toilet, sien hy toe hy die deur oopstoot. Hy stap na die ander geboutjie toe en hy kan nie anders as om te glimlag toe hy die kontrepsie van naderby bekyk nie: ’n paraffienblik met gaatjies in die boom gebalanseer op twee dwarslatte met ’n emmer water op die vloer. Hy besluit om eers sy lyf seep te smeer voordat hy op die handgemaakte leertjie sal klim om die water in die blik oor te gooi. ’n Besluit wat hom berou, want toe hy met sy ingeseepte lyf die leer bestyg, kantel dit, en in sy poging om nie te val nie, glip die emmer water uit sy hand. Bedremmeld draai hy die handdoek om sy seperige lyf en gaan soek skoon water.

      Die enigste buitekraan wat daar is, is dié van ’n watertenk. En hy’s nog besig om water te tap toe tant Gesie by die huis uitkom en hom gewaar.

      “Jy lyk alte snaaks,” lag sy tog te lekker. “Jou hare staan skoon penorent op jou kop van die seep … Jy beter oppas dat jy nie ook jou handdoek verloor nie!”

      Hugo kyk haar vies agterna en bots so ampertjies teen Karlien toe hy hom omdraai om met die emmer water terug te keer na die sogenaamde stort.

      Karlien het twee maande laas gelag. Maar toe Hugo ná ’n onverstaanbare mompeling so waardig moontlik met sy geseepte lyf en kokketielkuif van haar af wegstap, borrel die lag onverwags oor haar lippe.

      Hy hoor haar giggel, en swets gedemp. Net môre, neem hy hom voor, gaan hy terug stad toe. Hoe gouer hy wegkom uit hierdie gramadoelas van stofwolke en vlaktes, en van tuisgemaakte storte en simpel meisiekinders in Voortrekkerrokke, hoe beter! Vanaand nog bel hy vir Mandy en reël met haar om vir hulle plek te bespreek by ’n gesogte gastehuis. ’n Plek met ’n ordentlike badkamer waar jy nie met lere, emmers en blikke met gate in hoef te sukkel nie!

      2

      Ondanks sy misnoeë, snuif Hugo behaaglik toe hy die lekker kerriekos ruik toe hulle die aand by die lig van ’n olielamp aansit. Hy eet veral lekker by sy huis wanneer Sofie siek is en tant Gesie agter die stoof inspring. Maar dit gebeur selde, dink hy half spytig, want Sofie is nie van die sieklike soort nie.

      “Ai, maar dit lyk lekker,” sê tant Gesie. “Lyk my jy weet hoe om afval te kook, Karlien.”

      “Ja, tante. Dis nog Ouma se resep.”

      Afval! Hugo se honger verdamp soos mis voor die son. Hy oorweeg dit om sy bord terug te trek toe tant Gesie dit voor hom opneem om vir hom in te skep, maar toe hy Karlien se groen oë op hom betrap, druk hy vinnig sy hande onder die tafel in.

      “Hou oom van afval?” vra sy kamma onskuldig.

      Hy voel na stik. Oom! Waar kom sy daaraan om ’n man van dertig te wil “oom”? Sy gaan nie meer skool nie, dus kan sy ook nie só danig jonk wees nie. “Nee, ek eet nie afval nie,” sê hy ongeveins van ergernis.

      “Dan sal oom maar brood en konfyt moet eet,” doen sy ongeërg aan die hand.

      Tant Gesie laat die lepel met afval oor Hugo se bord huiwer. Sy kyk verbaas na hom. “Maar, Hugo, hoe kan jy sê jy eet nie afval nie? Het jy al ooit in jou lewe aan afval geproe?”

      “Nee,” antwoord Hugo ontoegeeflik.

      “Nou maar sien. Jy’t sommer klaar besluit voor jy nog weet hoe dit smaak. Nee, mintag, man, proe eers hieraan. Dis koningskos,” en sy skep sommer ’n stewige porsie in sy bord.

      Hy kan sien die mense kry swaar, en hy is darem ’n gas in hul huis. En die geur is lekker, dit moet hy toegee. Versigtig steek hy sy vurk in die bord kos.

      “Toe, proe nou, man,” por tant Gesie aan. “Die kos is gaar, dit sal jou nie byt nie!”

      Hy sluk ongemaklik. Kom dan agter almal sit na hom en kyk. Afwagtend glinster die groen oë regoor hom. Hy bring die vurk na sy mond, proe versigtig daaraan. Dit smaak nie sleg nie, maar …

      “Hoe proe dit, oom Hugo?”

      “As jy my weer oom noem, dan … dan …”

      “Dan, wat?” wil sy weet toe sy woorde hom in die steek laat.

      “Dan eet ek nie die afval nie! Dis wat.”

      Toe almal uitbars van die lag, voel hy hom verplig om maar saam te lag. Maar, neem hy hom voor, hy gaan Karlien terugkry. Die simpel meisiekind met die bolla het hom uitgelok om van homself ’n gek te maak. En toe hy klaar deur die ondeursigtige brousel op sy bord gewurg het, het sy nog die vermetelheid om te vra of hy nie nog ’n skeppie wil hê nie.

      “Nee, dankie. Jy behoort tevrede te wees dat ek jou afval wel beproef het. Ek hoop net julle kook nie elke dag afval nie.”

      “Ongelukkig nie. Dis te veel van ’n luukse. Ek maak dit slegs vir baie spesiale gaste gaar.”

      Hm, glad nie op haar mond geval nie, dink hy. Sy ly beslis nie aan ’n minderwaardigheidskompleks nie, al kom haar klere uit ’n kanferkis en al lyk sy soos iemand wat nog nooit die binnekant van ’n skoonheidsalon gesien het nie. Dus sal sy seker ook weet hoe om haar buffel van ’n verloofde te hanteer. Die gevoel van jammerte wat sy in hom wou wakker maak, blyk onnodig te wees.

      Toe die ete verby is, vra hy beleef of hy hul telefoon mag gebruik.

      “Telefoon!” blaf oupa Sukkeljan. “Hier is nie so iets nie, ou seun. Die naaste foun is op Soetbos.” En skaamteloos nuuskierig: “Vir wie wil jy bel?”

      “Sommer vir my meisie,” sê Hugo half ongemaklik oor die blatante vraag.

      “Jy sal maar van die dorp af moet gaan bel, en hoop jy word nie afgeluister nie, want wat jy vandag oor die telefoon sê, weet die hele wêreld môre van af.”

      Dan sal hy maar môre vir Mandy gaan bel, dink Hugo. Hy sien eerlikwaar nie kans om die