Tryna du Toit-omnibus 8. Tryna du Toit

vertrou nie. Talle kere in die verlede het sy ontdek dat die oulike jong man wat by haar kuier, nie soseer in haar belang stel nie as in haar ryk en invloedryke stiefpa. Dit was tog ook van die begin af duidelik dat John meer in haar familie, haar agtergrond en haar stiefpa se skilderye belang stel as in haar.

      Sy sal hom van nou af net heeltemal vermy, vergeet dat daar iemand soos John Stevens is. As sy net sover kan kom om Peet die antwoord te gee wat hy wil hê! Peet is ’n goeie man. Hy wil met haar trou omdat hy haar liefhet, nie omdat sy Jacob Lessing se stiefdogter is nie. Saam met Peet sal sy kan weggaan na waar niemand hulle ken nie, waar hulle saam ’n nuwe lewe kan begin.

      Waarom aarsel sy nog?

      Twee weke later, na afloop van die uitstalling, kan Jacob Lessing die skilderye wat hy gekoop het, huis toe bring. Mercia het ’n partytjie gereël om dit te vier.

      “Ons verwag jou,” het Mercia opgewonde oor die telefoon vir Ansie gesê. “Dit gaan ’n interessante partytjie wees. John Stevens kom ook – hy het spesiaal na jou gevra en ek het hom belowe jy sal ook hier wees. Bring gerus vir Peet saam.”

      Ansie het niks gesê nie, maar sy het reeds besluit dat sy nie Johannesburg toe sou gaan nie. Laat Mercia maar dink sy kom, sy sal op die laaste tippie die een of ander verskoning vind om weg te bly. Sy het John Stevens nog nie weer ná daardie Sondag gesien nie. Hy het haar nie probeer bel of op enige manier met haar in aanraking probeer kom nie. Dit is wat sy wou gehad het. Tog was sy rusteloos en gespanne, en kortaf met Peet, wat die arme man in die dieptes van moedeloosheid gedompel het.

      Sy wou nie gaan nie, maar op die ou end het sy tog gegaan. John Stevens gaan terug Rhodesië toe, het Mercia gesê. Sy sal hom dan seker nie weer sien nie, tensy sy na Mercia se partytjie toe gaan. Maar sy sal Peet saamneem. Met Peet by haar sal sy die partytjie met meer selfvertroue kan aandurf.

      Jacob Lessing is besig om die nuwe skilderye in die studeerka­mer op te hang toe Ansie en Peet daar aankom. Ansie staan ’n rukkie in stilte en toekyk, dan vra sy nuuskierig: “Hou oom Jacob regtig van die skilderye of het u dit gekoop omdat u dit as ’n goeie belegging beskou?”

      Die effense ironie van die vraag gaan hom blykbaar verby. Hy is ’n rukkie stil, dan sê hy: “John Stevens is ’n talentvolle kuns­tenaar. Sy skilderye sal eendag nog baie werd wees. Maar ek het nie die werke vir die huis gekoop nie. Hulle is vir die fabriek bedoel.”

      “Die fabriek?” vra sy verbaas.

      “Dis deesdae gebruiklik om goeie moderne skilderye in fa­brieke en ander werksplekke op te hang. Dit het ’n stimule­rende, opheffende invloed op mense. Dit inspireer hulle, maak beter werkers van hulle.”

      “Maar verstaan hulle iets daarvan?”

      Jacob Lessing glimlag effens.

      “Die moderne werker, veral die fabriekswerker, het ’n verbasende aanvoeling vir abstrakte kuns. Dit spreek tot hom in ’n taal wat hy ken. Al het hy geen kennis van kuns nie, kan hy die boodskap daarvan begryp.”

      “Dis baie interessant,” sê Ansie met ongewone nederigheid. “Oom Jacob het nog nooit vantevore so iets gesê nie.”

      “Ek het nie gedink jy sou belang stel nie, Anna,” antwoord hy koel.

      Ansie bly stil. Dis of daar skielik lig vir haar opgaan. John Stevens het van haar ivoortoring gepraat, en sy bloos as sy dink hoe naïef sy was. Hoeveel interessanter is die lewe nie as jy met oop oë – en ’n oop hart – deur die wêreld gaan nie.

      Skielik is sy haastig dat John moet kom sodat sy met hom oor dié dinge kan gesels.

      Maar toe hy kom, is daar ’n meisie by hom – ’n lang blonde meisie, aantreklik, modern en gesofistikeerd. Die soort meisie – sy moes dit van die begin af geweet het – van wie John Stevens sal hou, in wie hy belang sal stel.

      Hy bring die meisie later na Ansie toe.

      “Dis Pat Hart,” stel hy haar voor. “Ansie Durand, Pat. Pat is ’n kunslektrise aan die universiteit. Ons het ’n ruk saam in Londen gewerk. Dis sy wat al die vleiende dinge van my in die koerante geskryf het,” voeg hy glimlaggend by.

      “My ou resensietjie was die mins vleiende van almal,” sê die meisie kalm. Dan glimlag sy en voeg sagter by: “Maar ek dink almal is dit eens: dit was ’n fantastiese uitstalling.”

      John kyk na Ansie en daar is ’n tergende glinstering in sy oë. Verleë wag sy op sy volgende woorde, maar tot haar verbasing sê hy niks verder nie. Sy is verlig toe Peet by hulle aansluit. Hy raak liggies aan haar arm en sê: “Ek het na jou gesoek. Kan ek vir jou ’n drankie bring?”

      Sy voel John se blik op haar en glimlag vir Peet.

      “Dankie, Peet. ’n Drankie sal lekker wees.”

      Dit was ’n goeie ingewing van haar om Peet saam te bring!

      Tommie Lessing, oom Jacob se broerskind, daag ook later op. Tommie is vier-en-twintig, ’n aantreklike, goedgeaarde jong man wat – teenoor Ansie altans – eerlik erken dat hy hoegenaamd niks in kuns belang stel nie, en dink dat daar baie beter maniere is om jou geld te bestee as om ’n klomp dooie ou skilderye te koop wat nutteloos teen die mure hang en stof vergader.

      Tommie werk by oom Jacob in die fabriek, maar hy is van ’n ander stoffasie. Hy het nie die ouer man se toewyding en sakevernuf nie en daar was al dikwels wrywing tussen hulle.

      Arme Tommie! Tussen sy ambisieuse ma, wat glo dat Tom­mie as Jacob Lessing se enigste broerskind sy regmatige erfgenaam en opvolger is, en die hardvogtige, puntenerige oom Jacob, wat ander eise as bloedverwantskap vir sukses in die lewe stel, voer hy maar ’n moeilike bestaan.

      “En toe, wat soek jý hier?” vra Ansie tergend toe hy haar groet.

      Tommie grinnik. Hy het ’n donker pak aan, sy langerige hare met die wangbaarde is netjies gekam en die donker oë vonkel lewenslustig. Ansie besef weer dat hy ’n baie aantreklike man is. Jammer dat tannie Thelma hom so bederf het. Maar hy is nog jonk, speels en uitgelate soos ’n jong vul. Hy moet hom eers uitbaljaar voor hy die lewe met erns sal bejeën.

      “Ek wil darem ook weet wat aangaan,” sê hy. “Kom wys my die nuwe skilderye.”

      Saam stap hulle studeerkamer toe, waar hy die twee skilderye van John Stevens in stilte bekyk.

      “En wat betaal oom Jacob nogal vir dié goed?” vra hy nuus­kierig. Hy fluit van verbasing toe Ansie vir hom sê. Dan skud hy sy kop.

      “As ek dink die bohaai wat oom Jacob opgeskop het oor die ou motortjie wat ek gekoop het …”

      Ansie glimlag. Tommie se een groot hartstog in die lewe is motors. De “ou motortjie” waarteen oom Jacob so beswaar gemaak het, is ’n duur, vinnige ingevoerde een uit Italië.

      “En hoe loop die ou motortjie?” vra Ansie droogweg.

      Tommie se gesig verhelder.

      “Soos ’n droom. Ek wil jou ’n geheim vertel, Ansie, maar jy mag vir niemand sê nie, hoor? Ek het ingeskryf vir die volgende tydwedren op Kyalami.”

      “Motorwedrenne! Tannie Thelma sal dit nooit toelaat nie.”

      “Ek is nie van plan om Ma vooraf te sê nie,” sê hy koel.

      Ansie skud haar kop, haar gesig ernstig.

      “Jy kan verongeluk, Tommie.”

      Hy haal sy skouers op.

      “’n Mens lewe net een keer. En ’n mens is net een keer jonk.” Hy grinnik vir haar. “Kom jy kyk hoe ek wen?”

      “Ek hoop jy sal twee keer dink voor jy so iets waag,” sê sy. En dan: “Daar is John Stevens nou, Tommie. Kom, dan gaan stel ek jou voor.”

      Die twee mans takseer mekaar belangstellend.

      “Tommie Lessing?” vra John. “Familie van meneer Les­sing?”

      “Broerskind,” sê Tommie. “E … Ansie het nou