Восень у Вільнюсе (зборнік). Маргарыта Прохар

ідзі да іх.

      – Я табе не спадабаўся?

      – Не ведаю.

      – Тады чаму?

      – А я занятая.

      – З гэтым п’яным хлопцам? – я пагардліва ўсміхнуўся. – Ён нават не зможа цябе дадому праводзіць, не тое што танчыць. Хутчэй табе прыйдзецца цягнуць яго з рэстарана.

      І тут я злавіў яе погляд – цвёрды, моцны, нават фанатычны погляд, і мая ўсмешка чамусьці знікла.

      – Не турбуйся, ён возьме таксі. Але я не здаваўся.

      – Гэй, ты возьмеш таксі? – крыкнуў я хлопцу.

      Ён паглядзеў на мяне п’янымі, нейкімі бездапаможнымі вачыма.

      – Не, у мяне няма грошай…

      – А як жа твая дама? Зараз жа позна.

      – Дама?.. Якая дама?.. А… Дабярэцца. На таксі не дам грошай.

      – А ты не джэнтльмен! – з’едліва сказаў я і звярнуўся да яе: – Ён не жадае даць табе грошай на таксі. Вось тып!

      – Тады ты дасі мне грошай! – упэўнена сказала яна і паглядзела мне ў вочы. – Ты ж дасі мне грошай?

      І я пад гэтым поглядам, нібы дрэсіраваны ўдаў, палез у кішэнь і дастаў папернік. Яна не зводзіла з мяне засяроджанага погляду, быццам я сапраўды быў ёй нешта павінен, і яна сачыла, каб я яе не абдурыў.

      – Хопіць?..

      – Хопіць, – упэўнена сказала яна і нядбайна кінула купюры ў сваю мініяцюрную сумачку.

      А потым махнула рукой хлопцу:

      – Кяйстус, пайшлі!..

      Але ён не рухаўся. Тады яна сама падышла да яго, падцягнула, каб ён стаў на ногі, і так павяла да выхаду. А я назіраў за гэтым усім, як дурань. Ля дзвярэй яна азірнулася:

      – Арэвуар, джэнтльмен! – Паслала мне лёгкі паветраны пацалунак і знікла.

      Не ведаю, што гэта было, – падзяка або насмешка. Здаецца, у той вечар я моцна напіўся.

      А вось раніцай, наглытаўшыся аспірыну, кінуўся тэлефанаваць у агенцтва таксі. Я знайшоў яе, заплаціўшы таксісту кругленькую суму.

      Знайшоў і стаў назіраць за ёй. Неўзабаве я вывучыў яе нескладаны распарадак: раней пяці вечара яна не з’яўлялася на вуліцы. Я часам блукаў услед за ёй. Часцяком яна спынялася каля вельмі смешнага дзядка – прадаўца шчасця – і купляла ў яго яркія шары або пра штосьці гаварыла, а часам і смяялася разам з ім.

      Нарэшце я наважыўся – спыніў яе недалёка ад парку. Яна пазнала мяне. Нахмурыла бровы і строга спытала:

      – Што ты хочаш?

      Я збянтэжыўся, не ведаў з чаго пачаць – праўды або хлусні.

      – Ну?

      Яна не давала мне падумаць.

      – Усяго толькі хачу папрасіць у цябе прабачэння, што… – я адчуў: пачынаю мямліць. Раней за мною такога не назіралася.

      – Прабачэння… – яна ўсміхнулася. – Ты вельмі ветлівы. Ведаеш, усе ветлівыя такія сумныя.

      Я разгубіўся ад гэтых слоў. А вось яна спакойна глядзела на мяне.

      Вочы ў яе былі прыгожыя, ясныя і строгія.

      – Відаць, ты хацеў папрасіць прабачэння?

      – Ттак…

      – Тады прасі. Ну што ты стаіш, як балван! Прасі! – яна ўсміхнулася.

      – Прабач, што быў няветлівы.

      – Усё?

      – Я толькі хацеў