Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej. Nikita Shcheholevatyi

(Nie mogłem zdecydować się wyrzucić starego człowieka na ulicę; Ik kon er niet toe besluiten – Nie mogłem zdecydować się, een oud man zoo op-straat te zetten – wyrzucić starego człowieka na ulicę). Streng, maar, waar het wezen kan, zachtmoedig, is altyd myn principe geweest. (Zawsze byłem surowy, ale tam, gdzie to możliwe, łagodny – to zawsze była moja zasada; Streng, maar, waar het wezen kan, zachtmoedig – Surowy, ale tam, gdzie to możliwe, łagodny, is altyd myn principe geweest – to zawsze była moja zasada). Ik verzuim echter nooit, iets te vernemen wat te-pas kan komen in de zaken, en daarom vroeg ik aan Gaafzuiger waar die Sjaalman woonde? (Jednak nigdy nie zaniedbuję dowiadywania się czegoś, co może być przydatne w interesach, dlatego zapytałem Gaafzuigera, gdzie mieszka ten Sjaalman?; Ik verzuim echter nooit – Jednak nigdy nie zaniedbuję, iets te vernemen wat te-pas kan komen in de zaken – dowiadywania się czegoś, co może być przydatne w interesach, en daarom vroeg ik aan Gaafzuiger waar die Sjaalman woonde? – dlatego zapytałem Gaafzuigera, gdzie mieszka ten Sjaalman?). Hy gaf my 't adres, en ik schreef het op. (Dał mi adres i go zapisałem; Hy gaf my 't adres – Dał mi adres, en ik schreef het op – i go zapisałem).

      Ik peinsde gedurig over myn boek, maar daar ik van waarheid houd, moet ik ronduit zeggen dat ik niet wist, hoe ik 't daarmee zou aanleggen. (Stale myślałem o mojej książce, ale ponieważ cenię prawdę, muszę szczerze powiedzieć, że nie wiedziałem, jak się do tego zabrać; Ik peinsde gedurig over myn boek – Stale myślałem o mojej książce, maar daar ik van waarheid houd – ale ponieważ cenię prawdę, moet ik ronduit zeggen dat ik niet wist – muszę szczerze powiedzieć, że nie wiedziałem, hoe ik 't daarmee zou aanleggen – jak się do tego zabrać). Eén ding staat vast: de bouwstoffen die ik in Sjaalman's pak gevonden had, waren belangryk voor de makelaars in koffi. (Jedno jest pewne: materiały, które znalazłem w paczce Sjaalmana, były ważne dla maklerów kawowych; Eén ding staat vast – Jedno jest pewne, de bouwstoffen die ik in Sjaalman's pak gevonden had – materiały, które znalazłem w paczce Sjaalmana, waren belangryk voor de makelaars in koffi – były ważne dla maklerów kawowych). De vraag was maar, hoe ik handelen moest om die bouwstoffen behoorlyk te schiften en by-een te brengen. (Pytanie brzmiało, jak mam postępować, aby odpowiednio posegregować i zebrać te materiały; De vraag was maar – Pytanie brzmiało, hoe ik handelen moest om die bouwstoffen behoorlyk te schiften en by-een te brengen – jak mam postępować, aby odpowiednio posegregować i zebrać te materiały). Ieder makelaar weet van hoeveel gewicht een goede sorteering der kavelingen is. (Każdy makler wie, jak ważne jest dobre sortowanie partii; Ieder makelaar weet – Każdy makler wie, van hoeveel gewicht een goede sorteering der kavelingen is – jak ważne jest dobre sortowanie partii).

      Maar… schryven – buiten de korrespondentie met de principalen – ligt zoo niet in myn kring, en toch voelde ik dat ik schryven moest, omdat misschien de toekomst van 't vak er van afhangt. (Ale… pisanie – poza korespondencją z klientami – nie leży w moim zakresie, ale mimo to czułem, że muszę pisać, ponieważ może od tego zależeć przyszłość branży; Maar… schryven – Ale… pisanie, buiten de korrespondentie met de principalen – poza korespondencją z klientami, ligt zoo niet in myn kring – nie leży w moim zakresie, en toch voelde ik dat ik schryven moest – ale mimo to czułem, że muszę pisać, omdat misschien de toekomst van 't vak er van afhangt – ponieważ może od tego zależeć przyszłość branży). De inlichtingen die ik in de bundels van Sjaalman vond, zyn niet van dien aard, dat Last & Co het nut daarvan voor zich alleen kunnen houden. (Informacje, które znalazłem w paczkach Sjaalmana, nie są tego rodzaju, aby Last & Co mogło z nich korzystać wyłącznie dla siebie; De inlichtingen die ik in de bundels van Sjaalman vond – Informacje, które znalazłem w paczkach Sjaalmana, zyn niet van dien aard – nie są tego rodzaju, dat Last & Co het nut daarvan voor zich alleen kunnen houden – aby Last & Co mogło z nich korzystać wyłącznie dla siebie). Als dit zoo ware, begrypt ieder dat ik niet de moeite zou nemen een boek te laten drukken dat Busselinck & Waterman ook te lezen krygen, want wie een konkurrent op den weg helpt, is een gek. (Gdyby tak było, każdy by zrozumiał, że nie zadałbym sobie trudu, aby wydrukować książkę, którą również przeczytają Busselinck & Waterman, ponieważ ten, kto pomaga konkurentowi, jest głupcem; Als dit zoo ware – Gdyby tak było, begrypt ieder dat ik niet de moeite zou nemen – każdy by zrozumiał, że nie zadałbym sobie trudu, een boek te laten drukken dat Busselinck & Waterman ook te lezen krygen – aby wydrukować książkę, którą również przeczytają Busselinck & Waterman, want wie een konkurrent op den weg helpt, is een gek – ponieważ ten, kto pomaga konkurentowi, jest głupcem). Dit is een vast principe van me. (To moja stała zasada; Dit is een vast principe van me – To moja stała zasada). Neen, ik zag in dat er een gevaar dreigt, dat de heele koffimarkt bederven zou, een gevaar dat alleen door de vereende krachten van alle makelaars kan worden afgeweerd, en zelfs is 't mogelyk dat deze krachten daartoe niet eens voldoende zyn, en dat ook de suikerraffinadeurs – Frits zegt: raffineurs, maar ik schryf nadeurs. (Nie, zrozumiałem, że istnieje zagrożenie, które mogłoby zepsuć cały rynek kawy, zagrożenie, które można odeprzeć tylko zjednoczonymi siłami wszystkich maklerów, a nawet możliwe, że te siły nie będą wystarczające, i że również rafinerzy cukru – Frits mówi: rafinerzy, ale ja piszę: nadeurs; Neen, ik zag in dat er een gevaar dreigt – Nie, zrozumiałem, że istnieje zagrożenie, dat de heele koffimarkt bederven zou – które mogłoby zepsuć cały rynek kawy, een gevaar dat alleen door de vereende krachten van alle makelaars kan worden afgeweerd – zagrożenie, które można odeprzeć tylko zjednoczonymi siłami wszystkich maklerów, en zelfs is 't mogelyk dat deze krachten daartoe niet eens voldoende zyn – a nawet możliwe, że te siły nie będą wystarczające, en dat ook de suikerraffinadeurs – i że również rafinerzy cukru, Frits zegt: raffineurs, maar ik schryf nadeurs – Frits mówi: rafinerzy, ale ja piszę: nadeurs). Dit doen de Rosemeyers ook, en die doen in suiker. (Rosemeyerowie też tak robią, a oni handlują cukrem; Dit doen de Rosemeyers ook – Rosemeyerowie też tak robią, en die doen in suiker – a oni handlują cukrem). Ik weet wel dat men zegt: geraffineerde schelm, en niet: geraffinadeerde schelm, maar dit is omdat ieder die met schelmen te doen heeft, zich zoo kort mogelyk van de zaak afhelpt – dat ook de raffinadeurs dan, en de handelaren in indigo er by noodig zullen wezen. (Wiem, że mówi się: rafinowany łotr, a nie: zrafinowany łotr, ale to dlatego, że każdy, kto ma do czynienia z łotrami, stara się jak najszybciej załatwić sprawę – że również rafinerzy i handlowcy indygo będą potrzebni; Ik weet wel dat men zegt – Wiem, że mówi się, geraffineerde schelm, en niet: geraffinadeerde schelm – rafinowany łotr, a nie: zrafinowany łotr, maar dit is omdat ieder die met schelmen te doen heeft, zich zoo kort mogelyk van de zaak afhelpt – ale to dlatego, że każdy, kto ma do czynienia z łotrami, stara się jak najszybciej załatwić sprawę, dat ook de raffinadeurs dan, en de handelaren in indigo er by noodig zullen wezen – że również rafinerzy i handlowcy indygo będą potrzebni).

      Als ik zoo al schryvende nadenk, komt het me voor, dat zelfs de scheepsreederyen er eenigszins in betrokken zyn, en de koopvaardyvloot… zeker, dit is waar! (Pisząc to wszystko, zaczynam myśleć, że nawet armatorzy statków są w to jakoś zaangażowani, i flota handlowa… tak, to prawda!; Als ik zoo al schryvende nadenk – Pisząc to wszystko, zaczynam myśleć, komt het me voor – że wydaje mi się, dat zelfs de scheepsreederyen er eenigszins in betrokken zyn – że nawet armatorzy statków są w to jakoś zaangażowani, en de koopvaardyvloot… zeker, dit is waar – i flota handlowa… tak, to prawda!). En de zeilenmakers ook, en de minister van finantien, en de armbesturen, en de andere ministers, en de pasteibakkers, en de galanteriekramers,