Мыраубай батыр. Бәрәзә песие Мыраубай батыр маҗаралары / Мыраубай-батыр. Приключения Березинского кота Мыраубай-батыра. Наки Исанбет

Мырау арттан – савыт арасыннан,

      Җай-җай гына һөҗүм күзләп бара шуннан.

      Болар суга әби аша абынышып,

      Сугулары гел буш китә аймылышып.

      Алар анда абынганда икәү-өчәү,

      Монда ауган стенага калган кисәү.

      Ризван килеп басу белән кисәү башын,

      Сабы торып шак иттергән аның башын!

      «Ник суктың?» – ди, Ризван кизи бикәсенә,

      Әби торып асылынган җилкәсенә.

      Ризванны бак: селтәп килә җилпуч белән,

      Бикә борынын чеметтерә кыскыч белән.

      «Кем ул сукты миңа башлап? Синме, малай?» –

      «Ник мин сугыйм? Үзең бастың кисәүгә, бай!» –

      «Тор, тор, әби, бу нишләвең? Кара өстең!» –

      «Харап булдык! Бар бәла шул Мырау өчен!» –

      «Кайда үзе?» – «Әнә, әнә, кәбәркәдә!» –

      «Ишек ачык, тот, тот! Качты кәҗәнкәгә!» –

      «Йә, ач тизрәк шул сайгакны, аска качты!» –

      «Анда да юк! Астан чыгып, йортка чапты!» –

      «Бар, бәр үзен! Әнә бит ул кача йортка!» –

      Куа чыга Ризван, малай, бикә, кортка.

      Менә ничек ул бер төшсәң дәрәҗәдән, —

      Таяк тотып куа болар Бәрәзәдән!

      Ярый, шөкер, Мырау әле батыр икән,

      Юкка гына «картайдым» дип ятар икән,

      Батырлыгы кайда дисәң – аякларда,

      Аны хәзер куып җитми таяклар да!

      Сикереп менде, әнә син күр, арт курага,

      Ризван байдан көлгән кебек утыра анда.

      «Син, – ди, – бирсәң «үтерәм» дип бойрыгыңны,

      Тотыгыз, – ди, – инде менә койрыгымны!»

      Шулай дип, ул ыргыла да арт курага,

      Качып китә янәшә үк карурманга.

      Юк, көлмәгез сез бу эштән, олы-кече,

      Тоттырмыйча качу да бит батыр эше!

      Калды Ризван шашып калган бер төс белән,

      Маңгаенда йодрык хәтле зур шеш белән.

      Әби тора, аның башын күреп катып,

      Үз өстеннән шыбыр-шыбыр ага катык.

      Елый Мәрьям: «Ник кудыгыз песиемне?

      И матурым, и акыллым, нишлим инде?..»

      Ризван әйтә: «Ярый, качсын, китсен, китсен,

      Барыбер, – ди, – үтерә идем, башы бетсен!

      Минем өчен аны хәзер Аю тотар,

      Ул тотмаса, Бүре буар, Төлке йотар.

      Аз әле бу аңа, савыт кырган өчен,

      Минем башка кисәү белән орган өчен!»

      *

      Шул.

      Белмим, анда табак-савыт кем кыргандыр,

      Песи ничек маңгаена тондыргандыр,

      Ризван агай үзен үзе сукмас инде,

      Бәлки, кисәү үзе торып кундыргандыр?..

      Тефү, тефү!

      Минем телем түгел,

      Идел кичкән энекәйләр теле,

      Минем сүзем түгел,

      Ансы әнә Ризван байның сүзе.

      Аның башында – шеш.

      Хәер, андамыни эш?

      Эш әле безнең Мыраубайда, –

      Кереп китте урманга,

      Нишләр хәзер ул анда?

      Урман бит ул – чытырман,

      Ул чытырман төбенә

      Аю кереп утырган.

      Ул анда – гөбернатыр,

      Үзен саный иң батыр,

      Аның кулына ләксәң,

      Кабыргаларың ватар.

      Анда юл да юк такыр,

      Чокыр да чакыр,

      Чокырда