Мыраубай батыр. Бәрәзә песие Мыраубай батыр маҗаралары / Мыраубай-батыр. Приключения Березинского кота Мыраубай-батыра. Наки Исанбет

абый, шул Мырауны безгә тагын,

      Ул бик кызык. Сөйлә тагын калган ягын.

      – Сөйләр идем сөйләвен мин калганын да,

      Бер бик кызык маҗарасы бар барын да…

      Сез бит әнә кыбырдыйсыз, тик тормыйсыз,

      Песи булып шып-шым гына утырмыйсыз!

      – Юк, юк, абый, тын торабыз, сөйлә, сөйлә!

      Примечания

      1

      Сутник – сотник – йөзбашы. Элекке Рәсәйдәйөз кешегәбаш кешене шулай атап йөрткәннәр.

      2

      Писыр – писарь. Элекке Рәсәйдәприказ-указ кебек эш кәгазьләрен кәнсәләрдәкулдан күчереп язучы хезмәткәр. Гел мутланып, ришвәт алып эшләгәнгә фольклорда «төлке писыр» йөри.

      3

      Мысык – Уралда һәм Себер татарларында песигә шулай эндәшәләр.

      4

      Пеше – сыгылмалы.

      5

      Эргә – өйнеңтуфрак нигезе.

      6

      Колгасар – колга сыман озын буйлы кеше.

      7

      Чыжым баганасы – телеграм баганасы. Чынаяклары җилдә чыжылдап утырудан (Бөре, Урал).

      8

      Чарача – мунча алды.

      9

      Монафис – манифест.

      10

      Магарич – алыш-биреш сые. Гарәпчәмәхариҗ・ хәреҗләнү чыгым тотудан алынган.

      11

      Хаҗи – «хаҗкылучы» дигән сүз. Песинең«хаҗга китәм» дигән булып изгегәсалынып тычканнарны алдавы турында кызыклы хикәяләр башка Көнчыгыш халыкларында да очрый. Билгеле, моныңтөбендәизге исемнәр тагып халыкны алдаучылардан көлүята. Бездә күрәсең «Бәрәзәпесие», димәк, шундый хәйләле «изге» ләр мәгънәсендәбер сүз булып киткән.

      12

      Көрәгә – бал әчетүөчен махсус чиләк.

      13

      Сөлтәк – тиредән теккән курчак, чучело.

      14

      Залим – явызлык кылучы, тиран.

      15

      Мәҗүс – әлләничәаллага, табигатькә ияләргәтабынучы.

      16

      Тәсбих – дисбе – 33 яки 99 төймәле бау.

      17

      Нөеш – почмак.

      18

      Аңду – һөҗүм алдыннан җайлы вакыт көтеп күзәтеп тору.