Sêgoed met slaankrag. George Claassen

      Daar het ’n doringboompie

      vlak by die pad gestaan,

      waar lange ossespanne

      met sware vragte gaan.

      TOTIUS (J.D. DU TOIT), digter, teoloog,

      psalmberymer, “Vergewe en vergeet”, By die monument, 1908

      Wij schikken ons en dragen ons lot maar die dag der wrake komt.

      God is rechtvaardig en het oordeel der geschiedenis gewis. Het groote magtige Engeland dat door ons niets winnen kan, gunt ons het vrije zonnelicht des hemels niet.

      T.F. BURGERS, president van die Zuid-Afrikaansche Republiek,

      ná die anneksasie van die Z.A.R., 12 April 1877

      Die Union Jack sal oor Transvaal waai solank as die son skyn, die Vaalrivier sal eers stroomop vloei voordat die Engelse die land sal prysgee.

      GARNET WOLSELEY,

      goewerneur van Natal en die geannekseerde Z.A.R. (Transvaal), 1870’s

      Hetzij wij overwinnen, hetzij wij sterven: de Vrijheid zal in Afrika rijzen als de zon uit de morgenwolken, als de vrijheid rees in de Vereenigde Staten van Noord-Amerika. Dan zal het zijn van Zambezi tot aan Simonsbaai: Afrika voor den Afrikaner.

      PAUL KRUGER, president van die Z.A.R.,

      ná die Boere se oorwinning by Majuba, 16 Februarie 1881

      Broeder, jy is my bondgenoot: moet nou nie die wit olifant wees om my in die Engelse kraal te lei nie.

      PAUL KRUGER, aan PRES. M.T. STEYN,

      kort voor die uitbreek van die Tweede Anglo-Boereoorlog, Mei 1899

      Geboren onder de Engelsche vlag, wens ik niet daaronder te sterven.

      PAUL KRUGER,

      in sy laaste boodskap aan sy volk, Clarens, Switserland, 19 Junie 1904

      Ná vyftig jaar se geveg en stryd teen die Boer, sal daar geen Boer meer in Suid-Afrika wees wat Afrikaans (the Taal),

      behalwe as ’n kuriositeit, praat nie; net die groot Engelssprekende Suid-Afrikaner sal oorbly.

      OLIVE SCHREINER, skrywer van The Story of an African Farm (1883)

      Ons volk is geen volk van soldaten: het zijn hoofden

      van gezinnen, belastingbetalers . . .

      M.T. STEYN, president van die Oranje-Vrystaat (1896–1902)

      Zullen wij, als verstandige mannen, dan dulden dat een ellendige vrijbuiter de gruwelike rassehaat ons in den hart jaag?

      M.T. STEYN, met verwysing na die Jameson-inval van 1896 in die Z.A.R.

      Kan de eene Afrikaner neutraal blijven wanneer de

      andere voor Afrika sterft?

      M.T. STEYN, 27 September 1899

      Het Hollandsch van Holland zal nooit onze taal worden,

      maar het Hollandsch van Afrika, i.e. het Afrikaansch, is en zal onze taal zijn en blijven mits zij steeds gevoedt wordt uit de bron van haar oorsprong, nl. de schoone krachtige literatuur van Holland.

      M.T. STEYN, 1904

      Die myne is ons volk se grootste vyand . . . Vandat hulle geopen is, het ‘Yes’ en ‘No’ in die land gekom, en vandat ‘Yes’ en ‘No’ in die land gekom het, het ons al die sonde. Duisende jong Afrikaners se lewe is vandag verrinneweer . . .

      JOCHEM VAN BRUGGEN, skrywer, “Bywoners”, Op velde en rande, 1920

      Die vaarlandshart en grote gees

      sal, tot die end ons leier wees –

      die rotsvas-staner,

      die vryheidsbaner,

      die Afrikaner!

      JAN F.E. CELLIERS, digter, Jopie Fourie en ander nuwe gedigte, 1920

      Daar trek ’n koeël, met spoed, met spoed;

      hy’s nat van Afrikaner-bloed,

      en smart die boodskap wat hy voer;

      hy kom uit Afrikaner-roer,

      hy kom uit Afrikaner-hart.

      JAN F.E. CELLIERS, ibid.

      Daardie mense my vriende? Hulle is nie my vriende nie! Hulle is my gereedskap en as ek met hulle klaar is, gooi ek hulle weg!

      CECIL JOHN RHODES, Kaapse eerste minister (1890–1896) en mynmagnaat,

      oor sy verhouding met die Kaapse Afrikaners

      U spreek van geloof – wat is geloof? Here, u wil, nie my wil, geskiede! Ek vernietig my onder Gods wil!

      J.H. (KOOS) DE LA REY, Boeregeneraal, tydens samesprekings tussen die twee Boererepublieke oor vrede met Brittanje, 30 Mei 1902

      Hier is my burgers wat hul land en hul volk getrou gebly het tot die einde. Vandag is hulle wese en as sodanig gee ek hulle aan u oor.

      J.H. (KOOS) DE LA REY, aan LORD HORATIO KITCHENER

      ná afloop van die Tweede Anglo-Boereoorlog, 1 Junie 1902

      Ek is geen Engelsman, en ek is geen Duitser: ek is Afrikaner.

      CHRISTIAAN DE WET, Boeregeneraal en Rebellieleier

      Ons staan op die punt om óf ’n groot volk te word, óf

      om