Die windvanger. Breyten Breytenbach

sê die dief vir die vrou en die kind

      kom ons stap weer weg uit hierdie stad

      van heilige bekeerdes

      die mense hierlangs

      hou nie van spotvoëls en morbekke en vals note nie

      hier kom duisternis

      voorwaar voorwaar ek sê verder vir julle

      nou gooi hulle ons nog met skille

      binnekort sal dit drolle wees

      toe sê die dief vir die vrou en die kind

      dis beter om blind in die vreemde te gaan

      as om twee ontgogelde klippe

      vir oë in die kop te kry

      hier kom ’n getrommel van gewetens

      luister hoe jil en joel die gelowiges

      met skemerte is die stemme

      tuine en boorde vol onkruid geheuens

      en die vadere se gebeentes klik

      soos grafte vol woorde

      kyk van heinde en ver

      trek die swart onweer laer

      en onnodige geraas

      ons gee pad

      ons neem saam

      die bewegings van die maan

      wat die son se intieme naam is

      in die nagte stil van sterre

      toe sê die dief vir die vrou en die kind

      ek weet julle voete en harte is seer

      ek is jammer ek het julle verkeerd voorgesê

      maar dit belowe ek weer

      op my eer as dief

      as ons honger word vir liefde

      steel ek ’n hele brood lewe

      so groot soos ’n gedig

      en so voedsaam soos ’n vis

      seën die brood

      en aanbid die vrugte

      uit die aarde van geboorte

      toe sê die dief vir die vrou en die kind

      ons sal onthou

      die ewige blou vlam van die hemel

      en ons neem met ons mee

      die see en die berg

      en die stof van ons voete

      dis klaar stap vir stap die gesig

      van die begin van die einde

      van ’n derde en laaste ballingskap

      5

      laat die woordvoël se pad jou dan lok

      deur ruigtes van selfverbeelde angste

      al langs weë toeka toegegroei

      soos die leë geskiedenisse

      van nisse en neste

      waar soldate se geraamtes

      grond geword het

      nog voor hulle sin kon spel

      die verlede sal nooit ophou verdwyn nie

      maar as jy aanhou beweeg

      kry jy die betekenis van tot niet gaan –

      strek dan jou maak-maar-so-vlerke

      en die skrikkerige skaduwee

      in die stof is ’n vangs

      daar hét jy dit nou

      pluk in die veld ’n lat

      van die naaste doringboompie af

      en slaat jou gat

      totdat die babbeling van lof der begrip

      borrelend uit die landelike keel kweel

      6

      oor die grens gekom

      altyd weer oor die grens gekom

      duskant is die kusmere ’n veryling

      ’n verkwyling en ’n vertwyfeling

      van die mare nostrum

      waar flaminke in die vlak water vroetsel

      asof ’n fata morgana vertraan het

      en in agterplase lê bootjies hoog en droog opgepéns

      soos drome van dronk nagtelikse vryheid

      onbetaamlik vir die dag se oog

      oral langs die kuste stik vissers

      hulle bietjie-brief lewens aan die naat

      van ewigheid vas

      snags is die donker godin se kleed van swart papier

      en wit spoel die woorde uit

      oor die grens

      altyd weer oor die grens

      na die land van die voël

      die boomsinger die salmander en die wildevark

      van vore vertes

      en verre nabyhede

      waar sipresse donker linte is

      om die lewe flakkerend aan die dood te bind

      7

      in die môre reeds

      met wolke vlae

      herinnering aan verskote veldslae

      sing die voëls van skemer

      8

      ontsettende vreugde

      nie oor gisters met hulle gleuwe

      onverwagse landskapoopmaak

      nie oor ’n lang lewe van plesier en pyn

      nie eens oor die liefde

      van menslywe nie

      en nie oor die voorlê van die dood

      (want dié sê niks)

      maar nou:

      daardie wolk, die blaar

      die hond se kak

      die olyfboom se stam

      die wit lourierblom

      die geluide van ’n aarde wat draai

      in die agteroog nog laas nag se maan se bleik

      die ewige uitspansel onder en bo

      hierdie reuk van jasmyn en grond en reën

      9

      daar is baie baie mooi

      belewenisse in die wêreld

      en meeste van hulle het

      ’n snytjie tussen die bene

      soos die proegang

      tot ’n geheime vrug

      van doodgaan

      10

      in die laatmiddag

      toe dit nie meer so warm was nie

      het ons die sipres by die voordeur

      afgesaag en weggesleep

      na die onderste kamp –

      hy