І хай ніхто не пойдзе пакрыўджаным або Грак і Монця Хрысцік. Валеры Гапееў

гэта як матэматычны аналіз…

      – Вось і цудоўна… Ты згодзен падумаць, паслухаць, пабачыць прааналізаваць і паставіць нам інфармацыю для пошукаў твайго жартаўніка?

      Мацвей замарудзіў з адказам. Ён яшчэ не разумеў схаванай ад яго розуму пагрозы для яго, а яна тут была – ён гэта адчуваў інтуітыўна. І хай не наўпрост пагроза, але нешта такое, што ў любым выпадку стварала пагрозу ранейшаму раскладу жыцця і сістэме ягоных каштоўнасцей.

      – Мне… мне трэба падумаць.

      – Няма праблем, ідзі падумаў спакойна. Час у цябе ёсць…

      – А… дзе думаць?

      – У камеры.

      – Дык мяне не адпускаюць? – наіўна спытаўся Мацвей, бо у нейкі момант ён паверыў, што за гэтай прапановай шукаць разам таго “жартаўніка” павінны быць сяброўскі поціск рук і ягоны шлях туды – у жыццё па-за гэтымі сценамі.

      – Не, сябра… Думаць – толькі у камеры. Адсюль выходзяць з дакладна акрэсленымі планамі на будучыню, – цвёрда, з усмешкай, якая зараз падалася хіжай, адказаў следчы. – Але строга папярэджваю: наша размова павінна застацца між намі. Помні пра правілы: усяго адзін крок. Выбірай: альбо наперад пад колы, альбо назад – у бяспечнасць. Зразумеў?

      Голас прагучаў як жорсткае папярэджанне.

      Мацвей кіўнуў.

      Яго вялі назад тым самым калідорам, са скрыгатам адкрыліся дзверы камеры, Мацвей увайшоў і раптоўна тут, у цеснаце і шэрасці адчуў палёгку – быццам пасля задушанага памяшкання апынуўся сярод лесу, дзе стала хапаць паветра.

      – Ну як? – ціха, каб не было чуваць іншым, пацікавіўся Зміцер, прысеўшы побач.

      – Не разумею, – шчыра прызнаўся Мацвей – ён насамрэч не мог пакуль уцяміць: куды і да чаго прывяла размова са следчым.

      – Давай угадаю, – з усмешкай загаварыў Зміцер. – Слядак – вельмі ж добры чалавек, ну, недзе, канечне і строгі, але хоча, каб было ўсё па-справядлівасці. Таму прапанаваў табе дапамагчы пашукаць адказ на пытанне: адкуль у цябе ўзяліся лістоўкі? Хто іх мог падкінуць? Ну?

      Мацвей, уражаны, узняў позірк на Зміцера, сустрэў лёгкую скруху.

      – Адкуль ты ведаеш?

      – Таму што так бывае ўсякі раз, – уздыхнуў Зміцер. – Ім трэба вочы і вушы паўсюль. Шпегі і даносчыкі. Глядзі… Гэтыя людзі не прымаюць пустых абяцанняў. Падсунуць падпісаць паперку.

      – Якую? Навошта?

      – Слухай сюды… – яшчэ цішэй загаварыў Мацвей. – Уяві: ты ідзеш па вуліцы, ля вугла дома плача наўзрыд хлопчык. Твае дзеянні?

      – Гэта ты да чаго? – здзівіўся Мацвей.

      – Твае дзеянні? – настойліва перапытаў Зміцер.

      – Прайду… прайду міма, – здаўся Мацвей, стаў тлумачыць: – Бо ў хлопчыка, вядома ж, ёсць…

      – Стоп! – спыніў яго Мацвей. – Трох хвілін размовы з табой дастаткова, каб зразумець: ты пазбаўлены эмпатыі.

      – І што, гэта дрэнна? Кожны абавязаны аддаваць сябе цалкам адной справе – для кожнай справы патрэбны прафесіянал. Тады ўсталюецца парадак. Я лічу, што мне, як матэматыку, упусканне ў сябе чужых эмоцый… – заспяшаўся Мацвей з апраўданнямі.

      – Ды