Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej. Nikita Shcheholevatyi

Читать онлайн.
Название Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej
Автор произведения Nikita Shcheholevatyi
Жанр
Серия
Издательство
Год выпуска 2024
isbn



Скачать книгу

hadden zien opvoeren niet alleen, maar die zelfs in meer of min gewichtige rol, dat drama hadden meegespeeld. (A wszyscy oni byli przecież osobami, które nie tylko widziały przedstawienie ważnego dramatu, który rozpoczął się w 1789 roku, ale nawet grały w nim mniejszą lub większą rolę; En zy allen waren toch personen die 't belangryk drama dat in 1789 aanving, hadden zien opvoeren niet alleen – A wszyscy oni byli przecież osobami, które nie tylko widziały przedstawienie ważnego dramatu, który rozpoczął się w 1789 roku, maar die zelfs in meer of min gewichtige rol, dat drama hadden meegespeeld – ale nawet grały w nim mniejszą lub większą rolę).

      En, omgekeerd, hoe velen ondergaan een reeks van aandoeningen, zonder dat de uiterlyke omstandigheden hiertoe schenen aanleiding te geven. (I odwrotnie, jak wielu przechodzi przez serię dolegliwości, bez widocznych przyczyn zewnętrznych; En, omgekeerd – I odwrotnie, hoe velen ondergaan een reeks van aandoeningen – jak wielu przechodzi przez serię dolegliwości, zonder dat de uiterlyke omstandigheden hiertoe schenen aanleiding te geven – bez widocznych przyczyn zewnętrznych).

      Men denke aan de Crusoë-romans, aan Silvio Pellico's gevangenschap, aan 't allerliefste Picciola van Saintine, aan den stryd in de borst eener ‘oude vryster’ die haar geheel leven door, één liefde koesterde, zonder ooit door een enkel woord te verraden wat er omging in haar hart, aan de aandoeningen van den menschenvriend die, zonder uiterlyk in den loop der gebeurtenissen betrokken te zyn, vurig belang stelt in 't welzyn van medeburger of medemensch. (Pomyślmy o powieściach Crusoë, o więzieniu Silvio Pellico, o uroczej Piccioli Saintine, o walce w piersi starej panny, która przez całe życie pielęgnowała jedną miłość, nigdy nie zdradzając jednym słowem, co działo się w jej sercu, o dolegliwościach przyjaciela ludzkości, który, nie będąc bezpośrednio zaangażowany w bieg wydarzeń, gorąco interesuje się dobrobytem współobywatela lub współczłowieka; Men denke aan de Crusoë-romans – Pomyślmy o powieściach Crusoë, aan Silvio Pellico's gevangenschap – o więzieniu Silvio Pellico, aan 't allerliefste Picciola van Saintine – o uroczej Piccioli Saintine, aan den stryd in de borst eener oude vryster die haar geheel leven door, één liefde koesterde – o walce w piersi starej panny, która przez całe życie pielęgnowała jedną miłość, zonder ooit door een enkel woord te verraden wat er omging in haar hart – nigdy nie zdradzając jednym słowem, co działo się w jej sercu, aan de aandoeningen van den menschenvriend die – o dolegliwościach przyjaciela ludzkości, zonder uiterlyk in den loop der gebeurtenissen betrokken te zyn – który, nie będąc bezpośrednio zaangażowany w bieg wydarzeń, vurig belang stelt in 't welzyn van medeburger of medemensch – gorąco interesuje się dobrobytem współobywatela lub współczłowieka).

      Men stelle zich voor, hoe hy beurtelings hoopt en vreest, hoe hy elke verandering gadeslaat, zich opwindt voor een schoon denkbeeld, en gloeit van verontwaardiging, als hy het ziet wegdringen en vertrappen door de velen die, voor een oogenblik althans, sterker waren dan schoone denkbeelden. (Wyobraźmy sobie, jak on na przemian ma nadzieję i boi się, jak obserwuje każdą zmianę, ekscytuje się pięknym pomysłem i płonie z oburzenia, gdy widzi, jak jest on wypierany i deptany przez wielu, którzy przynajmniej przez chwilę byli silniejsi niż piękne pomysły; Men stelle zich voor – Wyobraźmy sobie, hoe hy beurtelings hoopt en vreest – jak on na przemian ma nadzieję i boi się, hoe hy elke verandering gadeslaat – jak obserwuje każdą zmianę, zich opwindt voor een schoon denkbeeld – ekscytuje się pięknym pomysłem, en gloeit van verontwaardiging – i płonie z oburzenia, als hy het ziet wegdringen en vertrappen door de velen – gdy widzi, jak jest on wypierany i deptany przez wielu, die, voor een oogenblik althans, sterker waren dan schoone denkbeelden – którzy przynajmniej przez chwilę byli silniejsi niż piękne pomysły).

      Men denke aan den wysgeer die van uit zyn cel aan 't volk tracht te leeren wat waarheid is, als hy bemerken moet dat zyn stem overschreeuwd wordt door piëtistische huichelary of gewinzoekende kwakzalvers. (Pomyślmy o filozofie, który z celi stara się nauczać ludzi, czym jest prawda, gdy musi zauważyć, że jego głos jest zagłuszany przez pietyzmu hipokryzję lub żądnych zysku szarlatanów; Men denke aan den wysgeer die van uit zyn cel aan 't volk tracht te leeren wat waarheid is – Pomyślmy o filozofie, który z celi stara się nauczać ludzi, czym jest prawda, als hy bemerken moet dat zyn stem overschreeuwd wordt door piëtistische huichelary of gewinzoekende kwakzalvers – gdy musi zauważyć, że jego głos jest zagłuszany przez pietyzmu hipokryzję lub żądnych zysku szarlatanów).

      Men stelle zich Sokrates voor – niet als hy den gifbeker ledigt, want ik bedoel hier de ondervinding van 't gemoed, en niet die welke rechtstreeks door uiterlyke omstandigheden veroorzaakt wordt – hoe bitter bedroefd zyn ziel moet geweest zyn, toen hy die 't goede en ware zocht, zich hoorde noemen ‘een bederver der jeugd en een verachter der goden’. (Wyobraźmy sobie Sokratesa – nie gdy wypija puchar trucizny, bo mam tu na myśli doświadczenie duszy, a nie to bezpośrednio spowodowane przez okoliczności zewnętrzne – jak gorzko zmartwiona musiała być jego dusza, gdy ten, który szukał dobra i prawdy, usłyszał, że jest nazywany „demoralizatorem młodzieży i przeciwnikiem bogów”; Men stelle zich Sokrates voor – Wyobraźmy sobie Sokratesa, niet als hy den gifbeker ledigt – nie gdy wypija puchar trucizny, want ik bedoel hier de ondervinding van 't gemoed – bo mam tu na myśli doświadczenie duszy, en niet die welke rechtstreeks door uiterlyke omstandigheden veroorzaakt wordt – a nie to bezpośrednio spowodowane przez okoliczności zewnętrzne, hoe bitter bedroefd zyn ziel moet geweest zyn – jak gorzko zmartwiona musiała być jego dusza, toen hy die 't goede en ware zocht – gdy ten, który szukał dobra i prawdy, zich hoorde noemen een bederver der jeugd en een verachter der goden’ – usłyszał, że jest nazywany „demoralizatorem młodzieży i przeciwnikiem bogów”).

      Of beter nog: men denke aan Jezus, waar hy zoo treurig staart op Jeruzalem, en zich beklaagt ‘dat het niet gewild heeft’. (Albo lepiej: pomyślmy o Jezusie, który tak smutno patrzy na Jerozolimę i narzeka, „że nie chciała”; Of beter nog: men denke aan Jezus – Albo lepiej: pomyślmy o Jezusie, waar hy zoo treurig staart op Jeruzalem – który tak smutno patrzy na Jerozolimę, en zich beklaagt dat het niet gewild heeft’ – i narzeka, „że nie chciała”).

      Zulk een kreet van smart – vóór gifbeker of kruishout – vloeit niet uit een ongedeerd hart. (Taki okrzyk bólu – przed pucharem trucizny lub krzyżem – nie pochodzi z niezranionego serca; Zulk een kreet van smart – Taki okrzyk bólu, vóór gifbeker of kruishout – przed pucharem trucizny lub krzyżem, vloeit niet uit een ongedeerd hart – nie pochodzi z niezranionego serca).

      Dáár moet geleden zyn, veel geleden, daar is ondervonden! (Musiało tam być cierpienie, wiele cierpienia, tam jest doświadczone; Dáár moet geleden zyn, veel geleden – Musiało tam być cierpienie, wiele cierpienia, daar is ondervonden – tam jest doświadczone).

      Deze tirade is me ontsnapt… ze staat er nu eenmaal, en blyve. (Ten tyrada mi uciekła… teraz już tu jest, i niech zostanie; Deze tirade is me ontsnapt – Ten tyrada mi uciekła, ze staat er nu eenmaal, en blyve – teraz już tu jest, i niech zostanie).

      Havelaar had veel ondervonden. (Havelaar dużo doświadczył; Havelaar had veel ondervonden – Havelaar dużo doświadczył).

      Wilt ge iets dat opweegt tegen de verhuizing van de A-gracht! (Chcesz coś, co równoważy przeprowadzkę z kanału A!; Wilt ge iets dat opweegt tegen de verhuizing van de A-gracht – Chcesz coś, co równoważy przeprowadzkę z kanału A).

      Hy had schipbreuk geleden, meer dan eens. (Przeżył więcej niż jedną katastrofę morską; Hy had schipbreuk geleden