Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej. Nikita Shcheholevatyi

allerzotste vaudeville zien ‘réusseeren’ omdat daarin iemand voorkwam, die gedurig zeide: ‘myn naam is Meyer.’ (Widziałem najgłupszą wodewilkę, która odniosła sukces, ponieważ występowała w niej postać, która ciągle powtarzała: „nazywam się Meyer”; Ik heb een allerzotste vaudeville zien ‘réusseeren’ – Widziałem najgłupszą wodewilkę, która odniosła sukces, omdat daarin iemand voorkwam, die gedurig zeide – ponieważ występowała w niej postać, która ciągle powtarzała: myn naam is Meyer – „nazywam się Meyer”).

      My komen zulke geestigheden wat goedkoop voor, en, om de waarheid te zeggen, ik ben boos op u als ge zoo-iets grappig vindt. (Takie dowcipy wydają mi się trochę tanie i, prawdę mówiąc, jestem na ciebie zły, jeśli uważasz coś takiego za zabawne; My komen zulke geestigheden wat goedkoop voor – Takie dowcipy wydają mi się trochę tanie, en, om de waarheid te zeggen – i, prawdę mówiąc, ik ben boos op u als ge zoo-iets grappig vindt – jestem na ciebie zły, jeśli uważasz coś takiego za zabawne).

      Maar nu heb ikzelf u iets dergelyks voortestellen. (Ale teraz muszę sam wam coś takiego przedstawić; Maar nu heb ikzelf u iets dergelyks voortestellen – Ale teraz muszę sam wam coś takiego przedstawić).

      Ik moet van-tyd tot-tyd iemand ten-tooneele voeren – ik zal 't zoo weinig mogelyk doen – die inderdaad een manier van spreken had, welke my doet vreezen verdacht te worden van een mislukte poging om u te doen lachen, en hierom moet ik u uitdrukkelyk verzekeren dat het niet myn schuld is, als de hoogstdeftige resident van Bantam, van wien hier de rede is, iets zóó eigenaardigs vertoonde in zyn wyze van spreken, dat het me moeielyk valt dat weertegeven, zonder den schyn op me te laden dat ik effekt van geestigheid zoek in een tic. (Od czasu do czasu muszę wprowadzać kogoś na scenę – będę to robił tak mało, jak to możliwe – kto rzeczywiście miał sposób mówienia, który sprawia, że obawiam się być podejrzewany o nieudaną próbę rozśmieszenia was, i dlatego muszę was wyraźnie zapewnić, że to nie moja wina, jeśli dostojny rezydent Bantam, o którym tutaj mowa, wykazywał coś takiego w swoim sposobie mówienia, że trudno mi to przekazać, nie obciążając siebie podejrzeniem, że szukam efektu komicznego w tikach; Ik moet van-tyd tot-tyd iemand ten-tooneele voeren – Od czasu do czasu muszę wprowadzać kogoś na scenę, ik zal 't zoo weinig mogelyk doen – będę to robił tak mało, jak to możliwe, die inderdaad een manier van spreken had – kto rzeczywiście miał sposób mówienia, welke my doet vreezen verdacht te worden van een mislukte poging om u te doen lachen – który sprawia, że obawiam się być podejrzewany o nieudaną próbę rozśmieszenia was, en hierom moet ik u uitdrukkelyk verzekeren dat het niet myn schuld is – i dlatego muszę was wyraźnie zapewnić, że to nie moja wina, als de hoogstdeftige resident van Bantam, van wien hier de rede is – jeśli dostojny rezydent Bantam, o którym tutaj mowa, iets zóó eigenaardigs vertoonde in zyn wyze van spreken – wykazywał coś takiego w swoim sposobie mówienia, dat het me moeielyk valt dat weertegeven – że trudno mi to przekazać, zonder den schyn op me te laden dat ik effekt van geestigheid zoek in een tic – nie obciążając siebie podejrzeniem, że szukam efektu komicznego w tikach).

      Hy sprak namelyk op een toon, alsof achter elk woord een punt stond, of zelfs een lang rustteeken, en ik kan de ruimte tusschen zyn woorden niet beter vergelyken dan by de stilte die er volgt op het ‘amen’ na een lang gebed in de kerk, hetwelk zooals ieder weet, een sein is dat men den tyd heeft tot verzitten, hoesten of neussnuiten. (Mówił bowiem tonem, jakby za każdym słowem stała kropka, a nawet długie pauza, a przerwy między jego słowami najlepiej można porównać do ciszy, która następuje po „amen” po długiej modlitwie w kościele, co, jak każdy wie, jest sygnałem, że ma się czas na przesunięcie się, kaszel lub wydmuchanie nosa; Hy sprak namelyk op een toon – Mówił bowiem tonem, alsof achter elk woord een punt stond – jakby za każdym słowem stała kropka, of zelfs een lang rustteeken – a nawet długie pauza, en ik kan de ruimte tusschen zyn woorden niet beter vergelyken dan by de stilte die er volgt op het ‘amen’ na een lang gebed in de kerk – a przerwy między jego słowami najlepiej można porównać do ciszy, która następuje po „amen” po długiej modlitwie w kościele, hetwelk zooals ieder weet, een sein is dat men den tyd heeft tot verzitten, hoesten of neussnuiten – co, jak każdy wie, jest sygnałem, że ma się czas na przesunięcie się, kaszel lub wydmuchanie nosa).

      Wat hy zeide, was gewoonlyk goed overdacht, en wanneer hy zich die ontydige rustpunten had kunnen afwennen, zouden zyn zinsneden, uit een redekunstig oogpunt althans, meestal een gezond aanzien gehad hebben. (To, co mówił, było zazwyczaj dobrze przemyślane, a gdyby mógł oduczyć się tych nieodpowiednich pauz, jego zdania, przynajmniej z retorycznego punktu widzenia, zazwyczaj miałyby sensowny wygląd; Wat hy zeide, was gewoonlyk goed overdacht – To, co mówił, było zazwyczaj dobrze przemyślane, en wanneer hy zich die ontydige rustpunten had kunnen afwennen – a gdyby mógł oduczyć się tych nieodpowiednich pauz, zouden zyn zinsneden, uit een redekunstig oogpunt althans, meestal een gezond aanzien gehad hebben – jego zdania, przynajmniej z retorycznego punktu widzenia, zazwyczaj miałyby sensowny wygląd).

      Maar al dat afbrokkelen, dat stooterige en hobbelige, maakte het aanhooren lastig. (Ale to całe rozdrabnianie, to zacinanie się i nierówność, utrudniało słuchanie; Maar al dat afbrokkelen – Ale to całe rozdrabnianie, dat stooterige en hobbelige – to zacinanie się i nierówność, maakte het aanhooren lastig – utrudniało słuchanie).

      Men viel er dan ook dikwyls over. (Ludzie często się o to potykali; Men viel er dan ook dikwyls over – Ludzie często się o to potykali).

      Want gewoonlyk, als men begonnen was te antwoorden in de goedige meening dat de zin uit was, en dat hy de aanvulling van 't ontbrekende aan de scherpzinnigheid van zyn toehoorder overliet, kwamen de nog ontbrekende woorden als traînards van een geslagen leger achteraan, en deden u gevoelen dat ge hem in de rede waart gevallen, wat altyd onaangenaam is. (Ponieważ zazwyczaj, kiedy ktoś zaczynał odpowiadać w dobrej wierze, że zdanie zostało zakończone, a on pozostawił uzupełnienie brakującego fragmentu inteligencji swojego słuchacza, brakujące słowa przychodziły jak niedobitki pobitego wojska i sprawiały, że czuliście, że przerwaliście mu w połowie zdania, co zawsze jest nieprzyjemne; Want gewoonlyk, als men begonnen was te antwoorden in de goedige meening dat de zin uit was – Ponieważ zazwyczaj, kiedy ktoś zaczynał odpowiadać w dobrej wierze, że zdanie zostało zakończone, en dat hy de aanvulling van 't ontbrekende aan de scherpzinnigheid van zyn toehoorder overliet – a on pozostawił uzupełnienie brakującego fragmentu inteligencji swojego słuchacza, kwamen de nog ontbrekende woorden als traînards van een geslagen leger achteraan – brakujące słowa przychodziły jak niedobitki pobitego wojska, en deden u gevoelen dat ge hem in de rede waart gevallen – i sprawiały, że czuliście, że przerwaliście mu w połowie zdania, wat altyd onaangenaam is – co zawsze jest nieprzyjemne).

      Het publiek der hoofdplaats Serang, voor-zoo-ver men niet in dienst stond van 't gouvernement – een verhouding die den meesten iets omzichtigs geeft – noemde zyn gesprekken ‘slymerig’. (Publiczność w stolicy Serang, o ile nie była na służbie rządu – relacja, która większości ludzi daje coś ostrożnego – nazywała jego rozmowy „słodkowodnymi”; Het publiek der hoofdplaats Serang – Publiczność w stolicy Serang, voor-zoo-ver men niet in dienst stond van 't gouvernement – o ile nie była na służbie rządu, een verhouding die den meesten iets omzichtigs geeft – relacja, która większości ludzi daje coś ostrożnego, noemde zyn gesprekken ‘slymerig’ – nazywała jego rozmowy „słodkowodnymi”).

      Ik vind dit woord niet zeer smaakvol, doch moet erkennen dat het de hoofdeigenschap van des residents welsprekendheid vry juist