АБУ АЛИ ИБН СИНО Биринчи китоб. РАҲИМ АБДУЖАЛОЛ

сояда ором олинг. – Ҳусайн қиёқ тўпининг соясидан кунгайга чиқиб, жой бўшатди.

      – Буни ҳам тўғри фаҳмладинг. Фақат бир юмушни адо этайлик, ундан кейин ором олурмен. Ҳозир ариқ бўйидаги катта-катта кесаклардан кучинг етганича териб кел.

      Ҳусайн бу нечун даркорлигини сўрашни беодоблик деб ўйлади. Аммо шундай қилиш зарурлигини тушуниб турарди.

      – Хўп бўлади, бобожон! – деди-да, Исфана ариғи бўйига чопқиллаб кетди.

      Бир ярим қулоч бўлиб оқадиган ариқ вақти-вақти билан кавлаб турилар эди. Ариқ рошида ҳосил бўлган дўнгликларда гувалак катталигидаги, ундан ҳам дадилроқ кесаклар сочилиб ётибди. Ҳусайн икки қўллаб катта бир кесакни шахт билан кўтарди. Илкис қилган ҳаракатидан ортга қулашига бир баҳя қолди. Қўйнинг калласидек кесакни кўтара олганига ўзи ҳам ажабланди. Оёғи ерга тегмай, кесакни қиёқ тўпининг ёнбошига олиб келди. Оҳиста ерга қўйиб, яна Исфана бўйига кетди. Кун иссиқ эди, уч-тўрт бор қатнаганидан сўнг терлаб-пишиб кетди. Ҳали беш ёшга тўлмаган болага бу дўнгликлар баланд тоғ бўлиб кўринди. Бир пайт қараса, қиёқ тўпининг олдида кесаклардан каттагина уюм пайдо бўлибди. Оқсоқол улардан ўчоқ ясашга киришиб кетди. Ҳусайн қўлидаги охирги кесакни тўпга қўшди. Қариянинг ишига бир муддат тикилиб турди-да, ўтин тергани кетди. Жинғилзордан бир қучоқ шох-шабба йиғиб келди. Бу пайтда ўчоқ ҳам тайёр бўлганди. Чол ўзи билан келтирган қозонига ариқдан сув олиб, ўчоққа қўйди. Ўт ёқди. Халтасидан бир парча эт олиб, қозонга солди-да, қайната бошлади.

      – Болам, сен ўчоққа ўтин ташлаб ўтир, олов ўчмасин, – деди.

      Ҳусайн “Хўп бўлади, бобожон”, деб, ўчоқнинг олдига ўтирди. Оқсоқол қиёқ соясидаги ажриқларга ёнбошлаб, мудрай кетди.

      Қозондаги гўшт пишганда Ҳусайн чолни уйғотди:

      – Ота, туринг, гўштингиз пишди, – деди оҳиста.

      Оқсоқол ўрнидан туриб, унинг бошини уч марта силади. Ҳусайннинг миясида йилдирим чақнагандек бўлди. У сесканиб кетди.

      – Бул тансиқ таомни тановул қилмоқ сенга насиб этган, – деди оқсоқол ва ўша лаҳзанинг ўзида кўздан ғойиб бўлди…

      Ҳусайн уйқудан уйғониб, атрофга аланглади. Қиёқ тўпидан ўсиб чиққан савағичларга кўзи тушди. “Бобожон…”, – деди-ю, тутилиб қолди. Ўтлоқда қўй-қўзилари, уларнинг атрофида айланиб юрган итини кўрди. Ўзи қиёқ тўпининг соясида ўтирарди. Оппоқ соқолли нуроний чол ҳам, қозон-ўчоқ ҳам йўқ. Кўзларини ишқалаб атрофга аланглади. Ўрнидан турмоқчи бўлди. Шу пайт бошида яна чақмоқ чақнаб, йиқилиб тушаёзди.

      – Олавой! – қичқирди у жон ҳолатда.

      Ёйилиб ўтлаётган қўйларни тўпига ҳайдаётган бўрибосар югуриб кетаётган жойида тўхтади. Аввал оқ-қора юнгларини ҳурпайтирди. Кейин бошини қийшайтириб, кичкина хўжайинига ажабсиниб тикилди-да, шитоб билан олдига етиб келди. Нимадир демоқчидек тилини осилтириб “хах-ха-ха”лаб тикилди. Тили билан тумшуғини ялаб, чордона қургандек орқа оёқларини йиғиб ўтириб олди.

      – Олавой, уйга қайтамиз, – деди Ҳусайн базўр.

      Ит ўтлоққа ёйилган пода томонга югуриб кетди. Йўғон овозда вовуллаб, қўй-қўзиларни бир жойга тўплади. Эсарланаётган қўчқорга