Қўрқма. Жавлон Жовлиев

холос…

      Берлин бизни кутиб туради.

      Лабларимиз борлиқни унуттиради, дунёни тан олмайди.

      Биз Берлинни унутамиз, Берлин бизни эмас!

*

      Тарихчи чолнинг кўзлари дўзах. Қараган одам даҳшатга тушади.

      Мен тегишганим сайин қийшанглаган танаси баттар тўлғаниб, юзи қурбақанинг бақбақасидай лак-лак ўйнайди, даҳанидаги шолғомдай чандиқ қонагандай қизарди.

      – Менга қара, комсомол, тфу, камолотчи… Одам деган сал ўзини билиб юриши керак. Шарманда қилма! Тарих ҳақидаги қарашларинг ғирт аҳмоқона… Тарих тушлар билан яратилмайди… Сенга устоз сифатида буни эслатиб қўйишни ўз бурчим деб биламан! Ахир, биз байналмилал халқмиз! Менга бундай саволлар берма! Замон нозик эди, шундай тарихни ёздик, бўлди, қолгани билан сенинг ишинг бўлмасин!

      – Раҳмат, кечиринг минг бор, вақт ажратиб мен учун оғиз жуфтлаганингиз қолди, камина энг паст сортдаги талабаман. Лекин фикрларим сизни қизартирди. Шунга ҳайронман, сиз айтгандай аҳмоқ эмас эканман-да, мен ҳам академик, сизнинг даражангизга чиқиб қолибман-да? – ундан қандайдир зах босган омборхонанинг ҳиди анқирди. Бироз нари қочаман. У эса мендан қўрқяпти деб, баттар тутақиб керилади.

      – Ўв-в, нима деганинг бу? Қаерга қараб фол очяпсан? Саксон йиллигимга атаб ким табрик ёзганини билганингда эди тикка туриб иштонингни ҳўллаб қўярдинг, чала комсомол!

      – Нимага барра гўшт турганида, мурданинг фалсафасини чайнашим керак?

      – Эй, кимсан сен менинг китобларимдан хато излаётган?

      – Китобларингизни аллақачон қашшоқлар ҳожатхонасига ташлаш керак эди. Ёқиш керак эди совуқ кунларда қақшаб ўтирган қоровуллар ҳеч ўйланмай. Ёки истеъмолга яроқсиз таомдек, билмай еб қўйган одамни заҳарламасдан ташлаш керак этни дайди итларга. Ёки етимларга хайрия қилишимиз керак институт номидан. Ҳарна шу орқали меҳр кўрмаган бечораларнинг кети тоза бўларди ёлғон ёзилган китобларингиздан! Ҳа-ҳа, бир қошиқ айбдан мосуво бўлардингиз. Билсангиз, тарих ва ҳақиқат ҳамма нарсадан устун туради! Қурбақадан ҳам, тошбақадан ҳам… Жамиятда булар жуда кўп… Қурбақа, тошбақа ва эшакқуртлар. Кулганимга эътибор берманг, бу касаллик. Сиз тарихчисиз, рус босқинини мақтаб ёзган китобларингизни ўзингиз ёқа олмадингиз, энди қўлингизни чопиб ташласангиз ҳам, барибир бефойда. Тан олинг, йўқ-йўқ, мард одам тан олади. Ҳақиқатан, қўрқоқларгина жазавага тушади! Мен қўрқоқ мамлакатнинг чекланган фуқароси бўлишни истамайман, исқирт чол! Китобларингни тарихда қолдиришдан кўра, орқангни ўйла, ёзиқларингга кетингни арт. Ҳаммаёқ сасиб кетди, автобусда сен билан бирга ўтириб қолган талабага раҳминг келсин.

      – Ўв бола, қизил гапларингни байрам кунлари телевизорингда айтасан! Кеча тухумдан чиқиб, бугун менга ақл ўргатяпсанми? Сенга ўхшаганларни ҳали ҳам бир чўқишда қочираман. Суф, сендай Ватанпарварга… Тарихни биз ёзиб қўйдик, энди ўзгартираман деганнинг энасини кўрсатаман… Эслаб қол, энангни кўрасан. Ундан кўра сен энг қадимги тарих билан шуғуллан… Сенга шу тузук… Гапларим ёдингда бўлсин! Менинг китобларимга тегинма, тумшуғингни уриб синдираман! Бу мен ёзган тарих, менинг ишим, менинг кафанлигим!

      – Юзингизга тупурсам, бундай