Қўрқма. Жавлон Жовлиев

турарди.

      – Намоз вақти бўлди, – деб яна талмовсираб гапдан қочади бобом. Ва ўтирган ерида тиловат бошлайди. Асрни адо қилгач, шомгача гапни бошқа ёққа буради.

      – Каллам зўр эди, ўзим имтиҳон топшириб кирганман.

      – Мен ҳам шундай қиламан. Ўнта қўйнинг пули чўнтакда қолади. Мазза қилиб шаҳар кезамиз, – йўловчиларнинг гап-сўзини писта чақиш каби эрмакка эшитишга ўрганган ҳайдовчига негадир ўзимни кўрсатиб қўйгим келади.

      – Бефойда, сенинг бобонг қайтиб бориб, эсон-омон уйга кириши керак, яшаши керак ҳали бир-икки йил. Агар талаба бўлмасанг, биласанми, нима бўлади? Момонг мени уйга қўймайди, тириклайин кўмади. Ўйлама, Курсдош ҳаммасини ҳал қилади. Бир пайтлар энасини бирга кўмганман. “Севган қизинг оёғини эгри ташларкан, ундан нари тур” деб, балодан қайтарганман. Ҳалислаган, бўлмаса, уйини нас қиларди. Урғочи ит асрагандай уйини ҳирс босарди. Курсдошнинг калласи зўр эди, институтда қолди. Тарих фанлари доктори, профессор, балки ҳозир академик бўлгандир. Менинг жон иним у, агар боргунимизча ўлиб қолмаса, сен “Талаба бўлдим” деб, янгангларга хабар ёзиб юборавер. Ўқиш тўйинг учун битта буқани сўйиб, элга ош бераман.

      Хайриятки, Улуғ Курсдош боргунимизча ўлиб қолмади.

      Ҳозир ҳам тирик, яшаяпти, бобом эса…

      Аммо уни топгунимизча хийла вақт ўтди. Бобом туфланди, кафедрадаги қизларни шарақлатиб сўкди, зерикарли тарих кафедраси қишлоқнинг нафасию ўткир шевасига тўлди.

      – Сизга неча марта айтдим домланинг телефон номерини бера олмайман, отахон! Сиз бегонасиз, – деди камҳаракатликдан оппоқ бўлиб семириб кетган жувон беписанд.

      – Нима дединг, мени бегона дедингми? Бемаврид гапираркансан сен қиз? Мен домланг билан ўқиб юрганимда отанг бешикда ётарди. Кейин мен домлангни ўзим ўқишга олиб кирганман.

      – Ман ота демайман, “ада” деб чақираман адамни, – деб энди катта-катта кўзини беписанд қадайди бобомга.

      – Нима фарқи бор, тарбия бермагандан кейин адами ё отами, бир гўр экан. Мана, менинг ҳам еттита болам бор, ўзимни ота деб ҳисобламайман. Буқа ҳам мингта сигирни қочиради, аммо уни ҳеч ким ота ё ада демайди. Тарбия ҳисобга ўтади, қизим. Мен болаларимни тузук ўқитмадим, ҳеч бўлмаса, бобо бўлай деяпман. Бунинг ота-онаси ўлган, сағир. Шуни институтга киритмоқчиман, қанча қўй кетса кетар, бераман.

      – Бизда коррупция йўқ, отахон! – ўрнидан учиб туриб кетади аёл ўзини жаҳлдор кўрсатишга уриниб. Бобом бўлса унга бир суқланиб қарайди-ю, сўнг кўзини очиқ сонлардан олиб қочади.

      – Сенда инсофдан бошқа ҳамма нарса бор. Бу тарихчи бўлиши керак. Германияда ўқиган етмишта талабани биласанми?

      – Нима?

      – Билмайсан! Сенга эр керак. Бу ўша талабаларни туш кўради. Бари қаҳрамон! Тарихни ўқиганмисан? Улардай бўлиш керак. Қўй топилади… Қонни тозалашим керак. Отам қилган айбларни мен поклай олмадим, болаларим эпламади, зора неварам уддаласа.

      Шунда бобомнинг, момомнинг, бутун қариндош-уруғнинг азиз одами – Улуғ Курсдош келиб қолади. Мен уни таний олмайман, суратдаги лўппи юз, басавлат одам ўлган-у, ҳозир қаршимда тиржайиб осилиб