Название | Quldur qızı Roni |
---|---|
Автор произведения | Астрид Линдгрен |
Жанр | |
Серия | Dünya ədəbiyyatından seçmələr |
Издательство | |
Год выпуска | 0 |
isbn | 9789952242966 |
Elə ki axşam düşür, quldur dağının üstünə qaranlıq çökür, zaldakı ocaqda od yanırdı, Roni yorğunluqdan ayaq üstə güclə dayanaraq evə qayıdırdı. Çünki təhlükələrdən qorunmağı, cəsarətli olmağı bu qədər səylə öyrənirdi. Bu vaxtlar, adətən, Mattis də on iki qulduruyla bərabər öz quldurluq yürüşlərindən qayıdırdı. Roni də atasıgillə birgə ocağın yanında oturur, onlara qoşulub quldur mahnıları oxuyurdu. Amma onların quldur həyatı barədə azacıq təsəvvürü də yox idi.
Söz yox, görürdü ki, onlar axşamlar qalaya dönəndə atlarına taylar, dəri torba və yeşiklər yüklənib, amma bu yükün haradan alındığını heç kim ona demirdi, onunsa bu barədə bir şey soruşmaq ağlına belə gəlmirdi. Axı dünyada çox sirlər var! O bunu artıq çoxdan duymuşdu.
Qız Borkanın quldurları haqqında söhbətlərə dəfələrlə qulaq asmışdı, başa düşürdü ki, ondan ehtiyat eləmək lazımdır. Amma indiyədək bu quldurların heç biriylə qarşılaşmamışdı.
– Əgər Borka belə nifrətəlayiq köpək olmasaydı, – bir axşam Mattis dedi, – mən ona rəhm edərdim. Əsgərlər onu meşədə vəhşi heyvan kimi gözümçıxdıya salıblar, bir dəqiqə də dincliyi yoxdur. Görərsiniz, tezliklə Borkanı öz yuvasından çıxaracaqlar. Düzdür, o, əsl yaramazdır, buna baxmayaraq…
– Borkanın bütün quldurları özü kimi donuzdur, dəstəsindəkilərin hamısı bir-birinin tayıdır, – Keçəl Per dedi, heç kim də onunla mübahisə etmədi.
“Allaha şükür ki, bizim quldurlar belə yaxşıdırlar”, – Roni düşündü.
Onlara nəzər saldı – quldurlar stol arxasında oturub iri qaşıqlarla şorba içirdilər. Saqqallı, kirli, vəhşiləşmiş bu adamlar dava salmaq üçün bir himə bəndiydilər. Qoy kimin hünəri varsa, qızın yanında onlara donuz desin! Axı onların hamısı – Keçəl Per də, Tyoqe də, Pelye də, Fosok da, Jutis də, Joen də, Labbas da, Knotas da, Turre də, Tyorm da, Sturkas da, Balaca Klipp də onun dostlarıdır və ondan ötrü özlərini oda-közə vurarlar.
– Bəxtimiz gətirib ki, bizim belə qalamız var, – Mattis dedi. – Burada biz tülkü yuvasında, qartal zirvəsində olduğu kimi təhlükəsiz yerdəyik. Əgər yaramaz əsgərlər bu tərəfə gəlməyə cəsarət eləsələr, hamısını cəhənnəmə vasil edərik.
– Onları geriyə, düz cəhənnəmə yollarıq! – Keçəl Per sevinclə təsdiqlədi.
Quldurlar Keçəl Perin sözlərini bəyəndilər və onların işlərinə burnunu soxmaq istəyən birisi varsa, onun nə qədər ağılsız olduğunu düşünərək gülməklərini saxlaya bilmədilər. Qəsr dağda alınmaz qalaya bənzəyirdi. Yalnız onun cənub tərəfindən yamac boyu dar bir cığır gedib meşədə itirdi, qalan üç tərəf isə dik qayalarla əhatələnmişdi.
– Belə sıldırımla dırmaşmağa cürət edən axmaq hələ anasından olmayıb, – deyə quldurlar gülürdülər.
Roninin qorxuya üstün gəlməyi öyrəndiyi yerin mövcudluğundan heç şübhələnmirdilər də.
– Əgər onlar cığırla qalxmağa cəsarət eləsələr belə, – Mattis dedi, – Qurd dərəsindən yuxarı qalxa bilməyəcəklər. Ora daş yığarıq, ya da fikirləşib başqa bir tələ qurarıq.
– Ya da başqa bir tələ qurarıq, – Keçəl Per qışqırdı və quldurbaşının növbəti hiyləsini hiss edib irişdi. – Mən bütün ömrüm boyu bu sıldırımda çox çağırılmamış qonağın qarnını yırtmışam, amma indi çox qocalmışam, indi gücüm bit-birəyə çatar. Ho-ho-ye-ye!..
Roni başa düşürdü ki, qoca olduğu üçün Keçəl Perə rəhm eləmək lazımdır, ancaq qətiyyən anlaya bilmirdi ki, onların qalasına qalxmaq istəyən əsgərləri, yaxud hər hansı başqa adamı niyə öldürmək lazımdır. Bundan savayı, qız bir gün ərzində elə yorulmuşdu ki, bu haqda düşünmək belə istəmirdi. Yaxşısı budur, çarpayıya uzansın, amma Lovisa Qurd nəğməsini oxumamış gözlərini yummasın; o bu nəğməni hər axşam buxarının odunu söndürmək və quldurların yatmaq vaxtı gələndə oxuyurdu.
Böyük zalda yalnız üç nəfər – Mattis, Roni və Lovisa yatırdı. Lovisa oxuduğu müddətdə, Roni yuxuya gedənə kimi çəkilmiş pərdənin deşiyindən buxarıdakı oda baxmağı xoşlayırdı.
Roni dünyaya göz açandan bəri yatmazdan qabaq anası ona Qurd mahnısı oxuyurdu. Bu, Roniyə yatmaq vaxtının çatdığını bildirirdi, ancaq o, gözlərini yummazdan əvvəl hər dəfə sevinclə düşünürdü: “Sabah yenə oyanacağam!”
Doğrudan da, hava işıqlanan kimi oyanır, yatağından sıçrayıb qalxırdı. Həmin gün havanın necə olmasına baxmayaraq Roni yenə meşəyə qaçır, Lovisa da həmişə onun dəri kisəciyinə bir parça çörək və bir qab süd qoyurdu.
– Aydın bilinir ki, sən tufanlı gecədə anadan olmusan, – Lovisa dedi. – Qəzəbli drudların uçduğu gecə. Belə bir gecədə doğulan uşaq mütləq dəliqanlı olmalıdır, bunu hamı bilir. Bax ha, drudların əlinə keçməyəsən.
Roni ağacların üzərində qəzəbli drudların uçuşduqlarını dəfələrlə görmüşdü, onda tez qaçıb gizlənirdi. Qızı meşədə gözləyən təhlükələrin ən böyüyü onlar idi. Mattis ona dəfələrlə demişdi: “Sağ qalmaq istəyirsənsə, özünü drudlardan gözlə”. Axı onların ucbatından Ronini uzun müddət qəsrdən buraxmamışdı. Bu yaraşıqlı drudlara baxanda ağlına da gətirməzsən ki, belə qudurğan və qorxuludurlar! Onlar meşənin üzərində dövrə vurur və diqqətli, hərəkətsiz baxışlarıyla ova göz qoyurlar: ovun qanını içməyə, sonra da iti caynaqlarıyla parça-parça etməyə hazırdırlar.
Hətta qəzəbli drudlar da Ronini meşədən qova bilmədilər; qız bütün vaxtını orada keçirir, səhərdən axşamadək tapdanmış cığırları, sevimli talaları gəzib-dolaşırdı. Həmişə tək oynayırdı, sözün düzü, heç kəsə ehtiyacı yox idi. Günləri onsuz da xoşbəxt keçirdisə, daha ona kim lazım idi ki? Bircə bu günlər yaman tez gəlib-keçirdi. Roni göz açıb-yummamış yay keçdi və payız gəldi.
Payız gələndə isə qəzəbli drudlar hədlərini lap aşırdılar; bir dəfə qəzəbdən ağıllarını itirərək Roninin dalınca o qədər düşdülər ki, qız, nəhayət, onu necə bir təhlükə gözlədiyini başa düşdü. Əlbəttə, o, tülkü kimi qaçır, meşədəki bütün sığınacaqları tanıyırdı, buna baxmayaraq drudlar dalınca dabanbasaraq gəlir, qulaqbatırıcı səslə qışqırışırdılar:
– O-ho-ho! Ho-ho! Nə qəşəng balacadır! İndi qanını içərik! O-ho-ho-ho!
Roni meşədəki gölə baş vurdu, suyun altı ilə o biri sahilədək üzdü və sürünə-sürünə özünü sıx bitmiş küknar ağaclarının altına verdi. Orada gizlənib drudların onu axtara-axtara quduzcasına fısıldadıqlarını eşitdi:
– Hanı insancığaz? Haradadır o? Çıx bayıra görək! Səni sığallayıb cırmaqlarıq, qanını çay kimi axıdarıq!.. Oho-ho! Ho-ho!..
Qəzəbli drudlar ta ağacların üzərində gözdən itənədək Roni öz sığınacağında oturdu. Daha meşədə qalmaq istəmirdi. Amma gecəyə, bir də Lovisanın Qurd nəğməsinə hələ çox