Die vierde stem. François Bloemhof

glimlag. “Dis nie nodig nie. Sê net wat jy dink jy moet.”

      “Ek sien vandag weer iemand, oor bietjie minder as twee uur. By die Anderson Motel. Kamer 17. Halfses. Toe ek Ingrid daarvan vertel, kon ek hoor sy’s jaloers. Ek vermoed om dit te besef, was vir my beter as wat die seks gaan wees. En baiekeer is om daarná daaroor te praat die hoogtepunt – of die gevoel vóór die tyd is. Partykeer is die . . . die daad amper net ’n noodsaaklike deel om verby te kry.”

      So ongeërg stel sy haar bloot, dink hy. Op ’n manier sien sy, die Helga wat so graag raakgesien wil word, hóm nie raak nie.

      Sal hy dit doen, dit wat hy nou oorweeg?

      In ’n wêreld wat in soveel rigtings vertak, is die enigste manier om te weet wat is bo en wat is onder, en waar jy hoort, soms om jouself te laat val.

      “As jy jou lewe kon verander, waar sou jy begin?” vra hy vir sy pasiënt.

      * * *

      Manrich gaan sit voor sy rekenaar. Hy het vir een dag genoeg van praat gehad, of eerder van luister. Van mense wat net ’n oor soek om in af te laai.

      Simptomaties van ’n eeu wat gekenmerk word deur ’n ooraanbod van inligting, sê Helga so maklik meer as wat sy behoort. Sodat hy boaan die voedselketting kon bly, het die mens die instink vir kommunikasie en kragdadige optrede gekry. In die ál harder geraas is toenemend minder stemme uitkenbaar en hoe minder mense wil luister, hoe meer wil hulle praat, want elkeen moet bly glo hy of sy het iets te sê in dié moderne, gewelddadige tyd. Die Middeleeue, wat ook geweld as hoeksteen gehad het, kon nie spog met soveel blootlegging nie.

      Die deel van inligting kom met ’n prys: mense openbaar dinge omdat hulle vergoeding soek. Betaling, of liefde, enige vorm van aandag, dalk net tydelike erkenning van hul aandagwaardigheid. Só is bitter baie al prysgegee vir bitter min in ruil.

      Manrich se hande huiwer bokant die toetsbord. Hoeveel moeilikheid het die rekenaar, een van die moderne mens se belangrikste hulpmiddels, nie al veroorsaak nie? Die bondgenoot en verraaier zoem soos ’n insek.

      Hy gee dit vlerke, die regte bevele lei hom na sy bank se webruimte. Daar skil hy lae af – en kry ongemagtigde toegang. Die sleutels bied toweropsies vir vingers wat weet om die regte bevele te gee: dit is soos ’n klavier wat slegs deur sekere pianiste behoorlik bespeel kan word. Hy oorweeg wat sy plesier van die oomblik sal wees. ’n Elementêre e-pos-bomaanval? Nee, dis ’n beginner se werk. Net so killer ping, flood ping, syn flood en die ander listighede wat Windows NT moontlik maak.

      Hy is nie blind vir parallelle tussen wat hy hier aanvang en sy dagtaak, veral die manier waarop hy teenoor sommige pasiënte optree nie.

      Hy probeer ’n kode. Nou gee hy die pas aan. Die skeppers van sekuriteitsmaatreëls reageer bloot op wat hy en ander soos hy doen: teen die tyd dat ’n maatreël teen die een of ander vorm van aanval ingestel word, het iemand klaar ’n ander aanval bedink.

      Hy vorder binne ’n halfminuut – hy wens sy rekenaar was vinniger – tot by die bank se intieme kern, waar kliënte se finansiële besonderhede in lang rye voor hom verby rol. Dit amuseer hom om só in hul lewens te kan ingryp: hier maak hy een ryker en daar een armer, na willekeur.

      Om mee af te sluit, saai hy ’n bietjie strukturele verwoesting: die webruimte sal nie môre beskikbaar wees nie. Die bank sal waarskynlik weer ’n vae verskoning aanbied: groot organisasies bly dikwels stil oor die skade wat kuberkrakers aanrig, uit vrees dat kliënte en aandeelhouers se vertroue in hulle sal daal as hulle erken dat hul veiligheid so maklik gekompromitteer kan word.

      Hy het al met ’n geweldige ompad ’n paar duisend rand na sy bankrekening oorgedra, net vir oefening omdat dit nie vir hom daaroor gaan nie. Dit gaan mos daaroor dat hy kán. Hy het nog nie ’n kode teëgekom wat hy nie kon kraak nie en soek pal nuwe uitdagings – hulle kan maar kom met hul antivirusprogramme, firewalls en secure passwords. Anders as party wat mede-krakers wil beïndruk met hoe hulle die tegnologie uitoorlê, ding hy slegs met homself mee en daarom sal hy nie môre, oormôre sy hand oorspeel nie.

      ’n Mens moet weet wanneer om op te hou, en dit is nóú, vir eers. Hy retireer, verlaat die bank se webruimte.

      Wat sal hy doen vir ’n opvolg?

      Jy moet tog weet tot watter mate jou land jou beskerm, dink hy. Wat van nasionale verdediging? Wie doen wat, en wanneer? En wat dan van buitelandse verhoudinge? Wat is die begrotings – die korrekte begrotings, nie dié wat aan koerante verstrek word nie? Wat, kortom, is daar wat regtig nog geheim is? Wat is die adres van die regering se amptelike webruimte? As jy eers die regte deur vind, kan jy begin boor.

      Hy dink op logiese wyse, begin dan tik.

      * * *

      ’n Rukkie later is hy verveeld. Sy inbrake op die internet was herhalings van suksesse wat hy reeds behaal het en daarom nie genoeg van ’n uitdaging nie.

      Dit is die gedagte aan ’n aand vol leë ure wat hom laat besluit hy is dit aan homself verskuldig om tóg die oproep te maak.

      Hy glo nie hy waag ’n kans nie. Helga het gesê daar is ’n paar mense wat weet wat sy doen, en hy kan beswaarlik al een wees wat haar ’n les wil leer. Dalk moes hy eers ’n ander SIM-kaart in die hande gekry het, maar daarvoor is daar nie nou tyd nie. Want daar is die gevaar dat die oproep nagespoor kan word . . . maar dit sal nie ’n verontregte eggenoot se grootste prioriteit wees nie.

      Dit is presies halfses. Helga ontmoet nóú haar bedmaat vir die dag.

      Dis maklik om die besigheid se nommer te kry, nog iets waarmee die internet help. Wat ’n vriend het ons in Google. Belangrike mense soos Pierre Krynauw is nooit ’n probleem om op te spoor nie, veral as hulle so graag laat werk.

      Manrich skakel. Die noodlot moet besluit: as daar geen antwoord is nie, sal dit ’n teken wees dat hy dit nie moet doen nie. Dan kan Helga met sy seën voortgaan met kattemaai. Hy sal ’n verskoning vind om van haar as pasiënt ontslae te raak, voor hy haar op ’n dag verwurg. Dán sal sy behoorlik frons!

      Die telefoon lui, lui. Eindelik ’n vrouestem, nog iemand wat laat werk: “Krynauw and Britz Limited, can I help you, kan ek u help?”

      “As ek met meneer Krynauw kan praat, sal jy my help.”

      Die vrou huiwer: “Dis na werktyd, ek sal eers moet kyk of hy . . .”

      Sy raak weg.

      Daar is nog tyd om neer te sit, dink Manrich.

      Hy sit nie neer nie.

      ’n Manstem: “Pierre Krynauw.”

      Hy kan nog steeds ophou hiermee. Is dit waar dat die tong die sterkste spier in die mens se lyf is? Met ’n swaard in elke hand kan jy nie soveel verwoesting aanrig nie.

      “Pierre, jy ken my nie, maar ek ken jou vrou. Vir Helga. Baie goed. Ek was een van haar internet-pompe.”

      “Wat.” Dit is duidelik dat die man niks verder kan uitkry nie. Manrich was bang hy sou sê hy weet reeds alles van Helga se dinge.

      “Sy het my nie meer nodig nie, sy het iemand nuuts gekry. Hulle het mekaar so pas by die Anderson Motel ontmoet. Kamer 17. Het jy dit? Die Anderson Motel. Kamer 17. As jy gou maak, vang jy hulle.”

      Hy druk die selfoon dood en sak stadig terug in sy stoel. Hy het weer iets gedoen wat ’n mens nie mag nie en dit voel onrusbarend goed, wat soveel beter is as bloot goed.

      Al wat hinder, is dat Helga ’n vrou is. Dit pla hom dat hy diskrimineer: hy sal slegs met vroue so iets doen, hy het nooit die behoefte om teen irriterende manlike pasiënte op te tree nie.

      Maar ag nou ja. Vir elke daad is daar ’n rede.

      * * *

      Skaars ’n halfuur later bel daardie rede. As jy weet wat of wie jou iets laat doen, beteken dit nog lank nie jy kan daarmee ophou nie.

      “Hoe gaan dit met my groot seun?” Sy is heeltemal reg – hy mag groot wees, maar as sy met hom praat, is hy ’n seun.