Lelie van die laagte. Helene de Kock

kan oorleef … sonder … sonder hulp nie. By tant Leona sal ons ten minste ’n dak oor ons koppe hê.”

      “Maar nog nie werk nie!”

      “Nee, maar ek sal dan haar raad volg en ’n tydelike werk soek. Dit hoef nie noodwendig my bediening negatief te beïnvloed nie. Trouens, ek land dalk in ’n werkplek wat ’n groot evangelisasieveld bied. Soos ’n bank, of ’n poskantoor, of iewers in die –”

      “Wynbedryf?” glimlag Karien suur. “Nee, my sus, ek sien jou nie in kelders, agter toonbanke of in kantore nie.”

      Vreemd, dink Mia, hoe skielik volwasse Karien soms kan klink. En hoe reg sy soms is. Want sy weet nie hoe op aarde sy wat Mia is in ’n kantooropset sal aard nie. Sy glo nie sy is uitgeknip vir die korporatiewe wêreld nie.

      “Wel,” sug sy, “die mens is ’n aanpasbare wese, glo my.”

      “Glo is sien,” antwoord Karien droog. Sy staan op en begin uittrek. “Ek gaan nou bad. As ek terugkom, wil ek graag hoor dat jy sê jy het sommer twak gepraat … Ag, hemel, Mia, moet ons régtig Stellenbosch toe gaan?”

      “Regtig, ja. Ek weet ook nie of ek kans sien vir die nat winters en vir die suidoos nie, maar dis nie nou ter sake nie.”

      Dinge gebeur vinniger as wat Mia haar dit enigsins kon voorstel. Professor Leona Dijkstra laat nie op haar wag nie. Sy vlieg Pretoria toe en spreek af om die meisies in Brooklyn Mall te ontmoet. “In ’n stillerige restaurant, asseblief. Ons moet diep sake praat.”

      “Sê nou sy’s naar met ons?” sê Karien terwyl sy en Mia in ’n restaurant eenkant op die boonste vloer vir hul tante wag.

      “Ek glo darem nie,” glimlag Mia. “Sy en Pa het wel nie aldag langs een vuur gesit nie, maar ek dink nogal dit was meer Pa se skuld.”

      “Waarom sê jy so?”

      “Wel, daar was ’n tyd toe mense wat aan verskillende politieke partye behoort het smoorkwaad vir mekaar geraak het. Maar gaandeweg het dié ding tussen hulle twee gaan lê … Jy onthou mos daardie jaar, ek dink jy was in graad nege, toe tant Leona by ons in Lynnwood kom kuier het?”

      “Goed, ja. Sy’t my kwaai uitgekyk.”

      “Ja, maar jy was toe nie juis aanvaarbaar nie, hoor. As ek net dink aan daardie wynrooi haarstyl – ék het geskrik as ek jou net sien!”

      “Wel, ek het mooi herstel,” lag Karien. “Dink jy nie so nie?”

      “Hm … Behalwe sommige tienernukke is jy heel gangbaar, sou ek sê.”

      “Wel, dankie, nè?”

      Hulle sit ’n oomblik sonder woorde, Mia se hande kneukelwit in mekaar geklamp. Karien plaas hare vlugtig oor Mia s’n. “Toe nou maar … Jy kan jouself op die skouer klop.”

      “O?” vra Mia half afwesig.

      Karien sug. “Wat my betref, bedoel ek. Dié ding dat ek nie ’n ma gehad het nie, vreet soms aan my, hoor. Jy het haar darem geken tot ek gekom het.”

      Mia sluk aan die knop in haar keel en knik net. Inderdaad. Marie Dijkstra was ’n lieflike mens. Die bietjie wat sy kan onthou, laat haar nou nog kinderlik na haar ma verlang. Maar toe haar pa daardie dag net met die baba by die huis aankom, het die kleintjie dadelik haar hart gesteel. Al was daar ’n wolk wat lank, baie lank oor die huis gehang het. Karien het tóg ’n groot gat toegemaak.

      “Jy …” begin sy huiwerig, en druk maar net Karien se hande toe sy skuins agter haar suster die skraal, lang gestalte van hul tante gewaar. Sy waai om haar aandag te kry en trek solank ’n stoel uit.

      Hulle staan albei op en soengroet die vrou in haar elegante groen pakkie op haar liggies gepoeierde wang.

      “So ja,” glimlag Leona. “Nou kan ons mos gesels. Julle lyk goed, moet ek sê.”

      “Tante lyk sowaar mooi,” sê Karien effens verbaas.

      “Baie mooi,” beaam Mia opreg.

      Leona lag. “Julle bedoel … vir my ouderdom?”

      Mia skud haar kop glimlaggend. “Nee, ek dink nie die verouderde konsep van ouderdom pas by tante nie. Eerder die idee van sestig wat die nuwe vyftig is, of so.”

      Haar tante knik haar dank vir die kompliment. “Luister, noem my Leona. Hierdie ‘tante’-storie geval my nie.”

      Mia knik en merk hoe verstom Karien na Leona staar. Sy het nog nooit soos ’n professor gelyk nie, dink Mia. Haar moderne kort kapsel vol ligstrepies omraam haar skraal gesig en beklemtoon haar mooi groenerige oë. Daarby het sy ’n mooi mond, wat jare se lagplooie net meer hartlik laat voorkom.

      “Graag, Leona,” sê sy. “En laat my toe om jou voorlopig uit die hart te bedank, want –”

      “Ag, Mia, los dit! Julle is my broerskinders, al het ek en Gerrit selde ’n gesprek gevoer sonder om te haak. En … ek besef darem ook dat die jare aanstap en dat ek geen kind of kraai het nie. Dit sal lekker wees om julle by my te hê. Al rede waarom ek julle nie al twee jaar gelede na my toe laat kom het nie, Mia, was omdat jy nog besig was om te studeer. En ná so ’n groot trauma, dink ek, is dit wys om nie sommer dadelik nog ’n groot verandering te maak nie. Ek het in elk geval verwag dat hierdie dag sal kom.”

      Hulle bestel tee en Karien sit stil en luister terwyl Mia en Leona planne maak vir hul vertrek. Sommer gou, ja. Nog drie weke en dis eksamentyd en net daarna moet hulle maar kom. Sal alles in die karretjie pas?

      Alles, ja, dink Mia wrang. Miskien onthou Leona nie presies hoe min van daardie “alles” oorgebly het nie. Die ouerige huis waarin sy en Karien saam met hul pa gewoon het, het met die verkoop daarvan nie naastenby soveel ingebring as waarvoor hulle gehoop het nie. En dit het net-net die skuld gedek – Mia se berg studieskuld, en Karien s’n ook.

      Leona drink smaaklik aan haar tee. “Jy lyk vir my danig huiwerig oor die skuif Kaap toe, Karien.”

      “Ek is. Ek proe nog aan die idee.”

      “Wel, dit begryp ek. Die eerste maal toe ek op Stellenbosch aangekom het, was ek totaal verskrik.”

      “Maar jy’s dan as professor aangestel!” sê Karien. “Ek sou dink dat die res, die studente en so aan, die mense moes wees wat geskrik het!”

      “Hulle hét seker geskrik. Was destyds nie juis ’n vrou te wagte nie, en daarby een wat Grieks doseer. Maar glo my, ek was baie bang vir die nuwe plek. Bang dat mense my anders sou sien as wat ek is.”

      “En toe?” vra Mia onwillekeurig.

      “Toe besluit ek om net myself te wees. Die ou cliché, wat altyd werk omdat dit so waar is. Toets dit maar. En intussen, terwyl julle jul voete vind en ook daarna, het julle ’n huis.”

      “Baie dankie …” fluister Mia en Karien feitlik gelyktydig.

      Leona glimlag bedaard. “Ja, vanuit ’n huis kan ’n mens die lewe konfronteer.”

      Hulle bespreek nog ’n paar reëlings, en toe Leona groet, om eers op uitnodiging ’n lesing by die teologiese fakulteit te gaan gee en dan terug te vlieg Kaap toe, voel Mia eensklaps verlate.

      “Ek dink tog dit sal werk,” verklaar sy toe sy en Karien terugry losieshuis toe.

      “Ek hoop so,” sug Karien. “Sy lyk orraait.”

      “Sy lyk piekfyn,” kap Mia half ergerlik terug. “Karien, die vrou gaan ons by haar in die huis neem. Die minste wat jy kan doen, is om –”

      “Reg te praat? Okay, dan.”

      Mia hap na haar asem, maar toe lag sy. “Wel, dis ten minste nie vervelig saam met jou nie, sussie!”

      En tot Mia se innige dank pas Karien in die dae wat volg goed aan by die wending wat hul lewe geneem het. Altans, sy leer hard vir die eksamen, kom saans op ’n beskaafde tyd tuis en gesels saam oor die Kaap.

      “John