Сүлүһүннээх таптал. Сардана Сивцева

сөтүөлүү сылдьаллар. Баанньыска, эйигин тоҕо ылбатылар?

      – Ээ, сөтүөлээтиннэр-хайаатыннар! – Баанньыска кыыһыра түһэр.

      – Паха-ай! Этиспиккит быһыылаах, – Любуска сэрэйэр.

      – Һы! Туохтан этиһиэхпитий?

      – Этиспиккит! Этиспиккит! – Лидыкка быраатын эбии хаадьылыыр.

      – Ньаамырҕаама! – Баанньыска кыыһырар.

      – Кырдьыгы эттэххэ, тоҕо кыыһыраҕыный? – Лидыкка иннин биэрбэт.

      – Ээ, айыка, эһигини кытта кэпсэтэн да диэн! Мин хата мундулуу бардым! – Баанньыска таһырдьа ыстанар.

      Ити кэмҥэ Куока ньирэйдэр мэччийэр сирдэригэр сылдьар. Ис-иһиттэн үөрбүт, дуоһуйбут көрүҥнээх.

      – Эн Туоһахтаҕын. Оттон эн… эн Ураанайгын… чэ, наһаа туттумаҥ-хаптымаҥ! Эһиги үрдүгүтүнэн Эриэнчикэй турар. Эһиги кини тылын хайаан да истиэхтээххит. «Хайдах ол аата истэбитий?» – «Истэр курдук истэҕит. Эриэнчикэй саамай өйдөөх, Эриэнчикэй саамай бастыҥ. Өйдөөтүгүт?» – диир Куока тула турар ньирэйдэри одуулаһа-одуулаһа. Ол эрээри ньирэйдэр улахан кулгаахтарынан сапсына-сапсына таас харахтарынан мээнэнэн көрөн тураллар. Куока тылын өйдөөбүттэрэ биллибэт.

      – Өйдөөтүгүт? – Куока тоһоҕолоон ыйытар. Ити туран эмискэ уолчаан сирэйэ уларыйан хаалар. Арай көрдөҕүнэ, ньирэйдэр ортолоругар түөһүгэр моойторуктаах кыһыл саһыл турар. Уол, көрбүтүн итэҕэйбэккэ, хараҕын ытыһынан соттон ылар да, саһыл сүппэт. Хата, чугаһаан биэрбиккэ дылы буолар. Дьиктитэ диэн, ньирэйдэр кинилэр ортолоругар саһыл баар буолбутун билбэккэ дылылар. Кутталыттан, харыс да хаамыыны оҥорор кыаҕа суох буолбут Куока, этин сааһа арыллан, саһылтан хараҕын араарбакка турар. Саһыл кини диэки эмиэ да күлүү гыммыттыы, эмиэ да кырыктаахтык көрөргө дылы. Ханнык эрэ ньирэй улахан баҕайытык маҕыраабытыгар биирдэ өйдөнө биэрээт, Куока олорор дьиэтин диэки буута быстарынан ыстанар.

* * *

      Маайа тиэстэ охсо турар. Кини хас хамсаныытыгар бу үлэни күннэтэ оҥороро өтө көстөр. Оттон Өкүлүүнэ оронугар «Кыым» хаһыаты ааҕа сытар.

      – Хайа бу, хаһан почтальон Бааһа кэлэрэ буолла? Ама да буоллар, эргэ үйэтээҕи «Кыымнары» нойосуус үөрэтиэхпэр диэри аахтым.

      – Оттон «Сааскы кэми» аах ээ. Баар дии? – Маайа тыл кыбытар.

      – Ээ, сонуннары ааҕарбын ордоробун. Аан дойдуга туох буола турарын, ким өлбүтүн, ханна сэрии саҕаламмытын, Брежневпит ханна тиийбитин билиэҕи баҕарыллар. Араадьыйабыт да суох, саатар хаһыаппыт да мэлигир. Олох түҥ былыргы үйэ курдукпут!

      Эмискэ ааны тэлэччи аһан, аҕылаабыт-мэҕилээбит Куока дьиэ иһигэр көтөн түһэр. Биир тылы этэр кыаҕа суох, нэһиилэ тыын ыла турар.

      – Хайа, Куока, бачча айылаах туох буоллуҥ? – ийэтэ соһуйбуттуу ыйытар.

      – Тукаам, хантан бачча айылаах сүүрэн кэллиҥ? Убайдарыҥ атаҕастаатылар дуо? – Өкүлүүнэ оронугар олоро биэрэр.

      – Анараатах… – Куока тарбаҕынан ыйар. – Анараатах… кыһыл саһыл сүүрэ сылдьар.

      Өкүлүүнэ, итини эрэ истиэм дии санаабатах буолан, итэҕэйбэтэхтии күлэн ылар.

      – Эс, ханнык саһыл манна кэллэҕэй? Ыт ини?!

      – Суох! Чахчы саһыл! Түөһүгэр күн курдук моойторуктаах!

      – Түөһүгэр