Solank verlange die sweep swaai. Danie Marais

      Die liefde is nie ’n dokter nie,

      maar dis diep narkose –

      die natuur se eie date-rape drug –

      en ek en jy het eers jare later

      in ’n skakelhuisie in Woodstock bygekom

      aan ’n geel kombuistafel met ’n kakkerlak

      vasgekeer in die digitale horlosie

      van die nuwe mikrogolfoond en ’n brommer wat

      al teen die al teen die al

      teen die kombuisvenster vas.

      Jy was besig om girts-girts botter

      op jou roosterbrood te smeer en ek kon nie

      glo ek het nooit voorheen die gapende swart

      mammagrootte-gat

      in jou bors voel suig nie.

      Ek het gestaar.

      Dit was hipnoties, het gesing –

      ’n sirene.

      Jy het opgekyk en geglimlag nes steke

      wat ooptrek.

      Jy het op ’n druppel soos my vrou gelyk.

      In die kamer het ’n babadogter vir ons

      begin huil.

      Wat swak gedigte weet

      Poetry makes nothing happen – W.H. Auden

      Hoekom depress vrot poësie my dan so mateloos?

      Vroeër het ek gehoop

      dis oor slegte gedigte leuens is

      wat soos goue sandale

      verlange obseen maak.

      Ek het gedink dis die voorspelbare vertwyfeling

      die Highveld Stereo-hartstog

      die emosionele pornografie

      die infantiele woordspel

      die kreupel rymdwang en die paraplegiese paarrym

      die zombie-hallelujas

      die grillerige intimiteite en nat klapsoene

      die ongesofistikeerde teleurstelling

      die hangtiet-ontboesemings in wolke van opdringerige parfuum

      die onafgewerkte noodkrete

      die selfmoordbriefies vol spelfoute

      die onbelese arrogansie

      die onbeholpe pretensie

      die selfbewuste eerlikheid

      die vervelige nagmerries

      die macho selfbejammering

      die loopmagiese realisme

      die voorstedelike surrealisme

      die alewige gatkruip by die doofstom Muse

      die arseen-poeticas

      die aansitterige besorgdheid oor die natuur

      die kleingeestige politieke prekerigheid . . .

      Maar dis alles bysaak –

      dis die onmiskenbare waarheid in swak poësie

      wat my moedeloos maak.

      Die goeie gedig is die frats, die leuen,

      want die wêreld ís van kak styl en hol retoriek gemaak –

      die lewe is ’n heruitsending van ’n sepie

      die dood bloot formaliteit.

      Goeie gedigte is die kopligte

      wat jou fataal verblind,

      want dis ’n moorddadig geykte uitdrukking

      agter die stuur van dié twaalfton-cliché.

      Wat dié klip weet

      Ek kan my kwalik ’n meer volmaakte

      anti-vers as ’n klip voorstel;

      geen beter sintese

      tussen toevallige vorm en toevallige inhoud;

      geen meer absolute

      hoon vir die ydelheid van alles met asem nie.

      Die klippe roep dit nog altyd uit:

      “Watter deel van ‘nee’ verstaan jy nie, mens?”

      ’n Gedig op ’n klip

      sou ’n lyk vol tatoeëer-ink wees.

      En tog kan dié klip in my hand ’n groot gedig wees,

      maar die vers nooit regtig klip nie.

      Ja, ’n gedig kan van ’n klip

      ’n dooie mens maak,

      dalk selfs ’n meer bruikbare, klipperiger klip

      uit die swaksinnige engel van kuns en kultuur bliksem.

      Maar soos die mens kan die vers nooit

      waaragtig klip word nie.

      Die mens skree en versug sy vers

      sing en kry stuipe en huiwer dan weifel altyd weer

      maar klip weet, kyk,

      dié klip weet alles,

      seker.

      Die Madiba-kombers

      By die ooievaarstee het ons ’n kombersie present gekry

      met Madiba se glimlaggende gesig

      as ’n pop art-patroon daarop gedruk.

      Ons dogtertjie word saans styf

      in die Madiba-kombers gewikkel

      en wanneer sy só in die wiegie lê

      vang die vreemdheid my:

      Toe ek klein was, het ons nie lekker geweet

      hoe Mandela lyk nie –

      nes ’n mens nie mooi geweet het

      hoe Antjie Somers of ’n terroris lyk nie.

      Ek onthou die dag in 1990

      toe Mandela vir die eerste keer

      op Stellenbosch se oranje, baie blanjewit en blou kampus

      kom praat het:

      Daar was dreigemente van die AWB

      en ’n bakleiery en ’n moerse gedoente

      maar ek het te laat opgedaag

      om enige iets behoorlik te sien.

      Die vriendelike vryheidsvegter en staatsvyand nommer een

      was toe net ’n mens

      êrens in die massa.

      Ek was ’n eerstejaar en ek wóú sien,

      maar as ek gesien het, sou ek

      net so min verstaan het

      soos jy druppel mens toegewikkel

      in blinde liefde

      en die Madiba-kombers vannag

      terwyl die Kaapse winter

      onverstaanbare reënwoorde

      teen ons rooi sinkdak mompel –

      jy, klein heilige, met een kaboutervuis

      soos “Amandla!” langs ’n fyn stralekrans

      van