Krzyżacy. Генрик Сенкевич

Читать онлайн.
Название Krzyżacy
Автор произведения Генрик Сенкевич
Жанр Зарубежная классика
Серия
Издательство Зарубежная классика
Год выпуска 0
isbn



Скачать книгу

align="left">

604

pałączasty – (o nogach) wygięty w pałąk, krzywy (częsta przypadłość u osób dużo jeżdżących konno). [przypis edytorski]

605

Zyndram z Maszkowic – (zm. ok. 1414) polski rycerz niemieckiego pochodzenia. [przypis edytorski]

606

Paszko (Paweł) z Biskupic, zwany Złodziej – rycerz, uczestnik bitwy pod Grunwaldem. [przypis edytorski]

607

Marcin (Marcisz) z Wrocimowic – (zm. 1442), polski rycerz niemieckiego pochodzenia, starosta łowicki. [przypis edytorski]

608

Mikołaj Powała z Taczewa – (ok. 1380 – ok. 1415), rycerz i dyplomata, powołany do rady wojennej przed bitwą pod Grunwaldem. [przypis edytorski]

609

halebardnik – dziś popr.: halabardnik. [przypis edytorski]

610

halebarda – dziś popr.: halabarda. [przypis edytorski]

611

krucyfiks – krzyż z przybitą postacią Chrystusa, od łac. crucifixus: ukrzyżowany. [przypis edytorski]

612

jaka (daw.) – rodzaj okrycia wierzchniego. [przypis edytorski]

613

krucyfiks – krzyż z przybitą postacią Chrystusa, od łac. crucifixus: ukrzyżowany. [przypis edytorski]

614

gwoli (daw.) – z powodu. [przypis edytorski]

615

wełny (daw.) – tu: fale. [przypis edytorski]

616

pątlik – siatka do podtrzymywania włosów. [przypis edytorski]

617

Wojciech Jastrzębiec – (1362–1436), biskup krakowski (1412–1423) i poznański (1399–1412), kanclerz koronny, przed osiągnięciem godności biskupiej czynny na dworze Władysława Jagiełły. [przypis edytorski]

618

pan krakowski – zwyczajowe określenie kasztelana krakowskiego. [przypis edytorski]

619

podhalski – dziś popr.: podhalański. [przypis edytorski]

620

zakon (daw.) – prawo. [przypis edytorski]

621

żywie (daw.) – żyje. [przypis edytorski]

622

zrękowiny (daw.) – zaręczyny. [przypis edytorski]

623

pokładziny – położenie się małżonków w jednym łożu w obecności świadków. [przypis edytorski]

624

wedle – tu: obok. [przypis edytorski]

625

mienić się (daw.) – podawać się za. [przypis edytorski]

626

bitwa pod Płowcami – rozegrana 27 września 1331 r. między wojskami Władysława Łokietka a oddziałami krzyżackimi, przerwała krzyżacką kampanię przeciw Polsce. [przypis edytorski]

627

Władysław I Łokietek – (ok. 1260–1333), król Polski od 1320, przedtem długo walczył o zjednoczenie kraju po okresie rozbicia dzielnicowego. [przypis edytorski]

628

gniazdo (przen.) – siedziba rodu. [przypis edytorski]

629

dojść do lat (daw.) – osiągnąć odpowiedni wiek. [przypis edytorski]

630

wojna Grzymalitów z Nałęczami – wojna domowa w Wielkopolsce, toczona w latach 1382–1385 między przedstawicielami dwóch rodów możnowładców. Konflikt wynikał z różnych koncepcji obsadzenia tronu polskiego po wygaśnięciu linii Piastów. [przypis edytorski]

631

kmieć – zamożny chłop, posiadający własne gospodarstwo. [przypis edytorski]

632

opat – przełożony w męskim zakonie kontemplacyjnym. [przypis edytorski]

633

Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim – (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]

634

fryzyjski – pochodzący z Fryzji, krainy nad Morzem Północnym, obecnie stanowiącej pogranicze Niemiec, Danii i Holandii. [przypis edytorski]

635

Flandria – region rozciągający się wzdłuż wybrzeży Morza Północnego na terenie Belgii, Francji i Holandii. [przypis edytorski]

636

płatnerz – rzemieślnik wytwarzający zbroje płytowe, później także broń białą. [przypis edytorski]

637

Marcin (Marcisz) z Wrocimowic – (zm. 1442), polski rycerz niemieckiego pochodzenia, starosta łowicki. [przypis edytorski]

638

żeleźce (daw.) – grot. [przypis edytorski]

639

szczebrzuch – słowniki podają znaczenie: wiano panny młodej. Sienkiewicz prawdop. skontaminował to ze słowem „brzeszczot”. [przypis edytorski]

640

barć – wydrążony w drzewie ul dla leśnych pszczół. [przypis edytorski]

641

Janusz I Starszy (Warszawski) – (ok. 1346–1429), książę mazowiecki, lennik Władysława Jagiełły. [przypis edytorski]

642

zaprzeć się (daw.) – zaprzeczyć czemuś. [przypis edytorski]

643

wymiarkować (daw.) – zastanowić się. [przypis edytorski]

644

na porządek (daw.) – porządnie. [przypis edytorski]

645

wprzód, wprzódy (daw.) – najpierw. [przypis edytorski]

646

Anna Danuta – (1358–1448), córka księcia trockiego Kiejstuta i Biruty, żona księcia mazowieckiego Janusza (było to najdłużej trwające małżeństwo w dziejach dynastii). [przypis edytorski]

647

glejt (daw.) – „list żelazny”, wystawiona przez władze przepustka, pozwalająca podróżować przez dane terytorium. [przypis edytorski]

648

pacholę (daw.) – dziecko. [przypis edytorski]

649

zrękowiny (daw.) – zaręczyny. [przypis edytorski]

650

krymka – mała, okrągła czapka tatarska, podobna do mycki. [przypis edytorski]

651

hajdawery – szerokie, bufiaste spodnie. [przypis edytorski]

652

Zawisza Czarny z Garbowa – (ok. 1370–1428) polski rycerz, przez pewien czas na służbie króla Węgier Zygmunta Luksemburskiego. [przypis edytorski]

653

Zygmunt Luksemburski – (1368–1437) król węgierski od 1387, niemiecki od 1411,