Асылташ = Драгоценный камень. Юнысова Асия

беләбез:

      Агым тур ярында бар елу4.

      Аһ, елу! Куркыныч. Читтәрәк

      Йөрик без. Сакланыйк хәтәрдән.

      Син безне кисәттең, и Ыгым,

      Дөньяда хәтәргә хәзерләп.

V

      Керт-керт кенә басып кырпак карга,

      Яшь киленнәр төшә сукмактан.

      Ак шәлләре ай-һай килешә лә

      Алсуланган биткә суыктан.

      Йөрешләре! Көянтәләр иңдә,

      Көянтәгә казлар эленгән.

      Бозда бәке ачып, каз юулар

      Сынау инде япь-яшь киленгә.

      Кем өендә бүген өмә икән,

      Кем өендә икән кунаклар?

      Кем алдына өеп куя икән

      Тәбикмәкне, майлап канатлар?

      Каурый сипкән сукмак илтер әле,

      Барыйк әле, әйдә, шул эздән.

      Өмә күзләп йөрү тәрәзәдән

      Калган хәлме әллә бер бездән?

      «Яренгә дә уңсын казларыгыз! –

      Дип теләрбез күреп хуҗаны. –

      Яренгә дә казлар тавышыннан

      Яңгыраплар торсын су яны».

VI

      Ык буенда ярда көймәләре…

      Балыкчылар кая киткәнме?

      Кармак салыйм дисәң, кармак сапка

      Тал чыбыгы әллә беткәнме?

      Кызык өчен мин дә балыкчы ул,

      Минем кармак күптән сапланган.

      Йөргән идек яулык белән сөзеп –

      Шул маймычлар Ыкка кайтмаган.

      Балык кынамы соң! Өянкеләр…

      Ык ярының торган сагында.

      Нефтьле су тамырларын югач,

      Яугир кебек ауган агымга.

      Күлмәк юып эләр таллар да юк,

      Каз бәбкәсе йолкыр үлән дә.

      Шәрә ярлар арасында Ыгым

      Калган икән үләм дигәндә.

      Кара сулар ага боек кына.

      Елга түгел инде – бер ятим!

      Безнең өчен терек суы идең,

      Үзеңне соң ничек терелтим?!

VII

      Явыз Иван яуларыннан качып,

      Монда килеп, табып шәп урын,

      Чык суыдай чиста Ык суында

      Бит-күзеннән югач юл конын,

      Куангандыр тәүге авылдашым,

      Табигатьнең күреп хозурын.

      Ык ярында табарына тынгы

      Ышангандыр татар авылы.

      Кара тасма – әнә ята Ыгы!

      Эчәр суы хәзер агулы.

      Явызланган елга ярын ашый,

      Яры белән ашый авылны.

      Авыл белән бергә нәсел корый,

      Авып төшә татар дивары.

      Ык җиңелде девон шаукымыннан.

      Елга гына бит ул нибары! –

      Әнә шулай итеп девон нефте

      Төгәлләде эшен Иванның!

      Әрәмә

      (Элегия)

      «Һай әрәмгә калдым, әрәмгә! –

      Еллар аша иңри Әрәмә. –

      Кемгә тидем, кемне рәнҗеттем? –

      Сабан тиде нигә билемә?»

      Гөлбакчасы бала-чагаларның,

      Әбиләрнең җимеш сандыгы,

      Ул терәге иде авылыбызның,

      Иминлеге, аның саклыгы!

      Ач авылны коткаручы ул бит

      Илгә афәт килгән заманда.

      Аннан соң да әле бала-чага

      Кукы-кузгалакка кузгалды.

      Бабам чабатасын үрә иде

      Әрәмәдән кайткан юкәдән.

      Утын юкта

4

Елу (җылу) – елгада, күлдә кыш көне су катмаган ачык урын.