Праклён Міндоўга. Максім Кутузаў

не падманулі. У мяне з маім дзядзькам даволі няпростыя адносіны. Чым я магу дапамагчы?

      Даўмонт:

      Міндоўг пасля таго, як згубіў сваю жонку Марту, зусім звар’яцеў. Яго ўчынкі і дагэтуль не заўсёды можна было зразумець, але зараз… Ён запрасіў маю… маю жонку Агну прыехаць на пахаванне сястры. Я, на жаль, тады быў вельмі заняты і не меў магчымасці паехаць з ёй, аб чым зараз вельмі шкадую. Калі б я там быў, гэтага б ніколі не адбылося… Калі Агна прыехала на пахаванне, Міндоўг прымусіў яе да сужыцця. Пры жывым мужы! І ніхто, ніхто не можа яму зараз і слова насуперак сказаць! Ён жа кароль! Ён сказаў, што Марта прасіла яго, каб за яе дзецьмі прыглядала выключна Агна. Ніхто іншы. Бо малыя яе добра ведаюць. Зараз ужо цяжка вызначыць, ці казала яна так насамрэч. Але нават калі і казала, дык Міндоўг зразумеў гэта па-свойму і адабраў усё, што ў мяне было. А мая любая Агна… Яна… Яна не вытрымала гэтага. І памерла ад сораму.

      Транята:

      Так, я чуў гэту сумную гісторыю.

      Даўмонт (пасля паўзы):

      Я хачу забіць яго. Адпомсціць.

      Транята:

      Што ж, гэта годнае памкненне. Як у мужнага ваяра ў цябе не застаецца іншага шляху, акрамя помсты.

      Даўмонт:

      Слушна. Аднак адзін я не здолею. Мне патрэбна дапамога надзейнага і рашучага чалавека.

      Транята:

      Я падумаю, чым змагу табе дапамагчы, і адразу, як у мяне будуць для цябе навіны, паведамлю. А зараз ідзі. Не трэба нам загадзя прыцягваць непатрэбную ўвагу нашымі занадта доўгімі таямнічымі сустрэчамі без сведак.

      Даўмонт ківае і моўчкі сыходзіць. Транята застаецца адзін.

      Транята:

      Вось гэта лёс у чалавека. Нават найгоршаму ворагу не пажадаеш такога. А Даўмонт – чалавек нядрэнны. Неабходна яму дапамагчы. Тым больш я сам даўно шукаў магчымасці пазбавіцца ад нашага акрутнага караля. У нас з ім заўсёды былі складаныя адносіны. Спачатку ён адмаўляецца ад нашых багоў. Затым перадае ўладу над Жамойцю чужынцам, хаця яна яму самому і не належала і ён не меў ніякага права ёй так распараджацца. Пасля таго як я ўзначаліў войска ды вызваліў ад ворагаў гэтыя землі, я паабяцаў падараваць Жамойць яму ва ўладанне, калі ён канчаткова прагоніць чужынцаў прэч і вернецца да веры нашых продкаў. Міндоўг пагадзіўся. Але што ж гэта за кароль такі, які сёння верыць у адных багоў, заўтра – у іншых, а паслязаўтра зусім ні ў кога не верыць! Старэйшы сын яго таксама змяніў веру, ды яшчэ больш рэзка і незваротна, чым бацька. У манахі пайшоў! Затое такім бязглуздым учынкам ён паказаў, што адмаўляецца ад каралеўскай спадчыны. Іншыя два сыны Міндоўга яшчэ зусім маленькія, і калі мы з Даўмонтам ажыццявім наш рызыкоўны намер, я як пляменнік караля змагу ўзначаліць дзяржаву. Так! (Ён ускаквае.)