Праклён Міндоўга. Максім Кутузаў

зараз пакіньце мяне, мне трэба падумаць у цішыні.

      Сыходзяць Румбольд і Богуш, за імі Нарбут. Віцень застаецца адзін.

      Віцень:

      А можа гэта зусім і не так мудра, як здаецца? Адсылаць сына сумнавядомага здрадніка ў Гародню, у значны горад, які стаіць паміж ворагамі і нашым княствам. У горад, у якім павінны быць толькі надзейныя, правераныя, адказныя людзі. Ці мудра гэта? Нарбут сказаў, што так. Аднак ці праўда гэта? Так, я шаную Нарбута і заўсёды прыслухоўваюся да яго. Калі я знішчыў паўстанцаў-жамойтаў, якія імкнуліся аб’яднацца з крыжакамі, ён казаў, што гэта мудра. Калі я заключыў саюз з Рыгай, ён казаў, што гэта мудра. Калі я прыняў для нашага княства герб, на якім знаходзіцца выява мужнага рыцара на кані і які павінен падкрэсліваць мужнасць нашага народа і непераможнасць нашай дзяржавы, ён казаў, што і гэта вельмі мудра. І я яму бясспрэчна верыў. Але калі Нарбут даведаўся, што для заключэння саюзу з Рыгай мне неабходна будзе палепшыць стасункі з тымі, хто хоча, каб мы адракліся ад сваіх багоў, ён паабяцаў, што нашы сапраўдныя багі мне гэтага не даруюць. Што яны раззлуюцца на мяне і Пярун заб’е мяне сваімі няўмольнымі стрэламі. Тут я яму не паверыў, але не перастаў паважаць яго. Але зараз, зараз зусім іншае становішча. Што ж, час пакажа, ці меў я рацыю…

      Князь уздымаецца і сыходзіць.

      З’ява трэцяя

      1299 год

      Богуш і Румбольд ідуць па калідоры княжага замка.

      Румбольд:

      Што ты думаеш наконт таго, што адбылося?

      Богуш:

      Я? А што я магу думаць? Я просты гандляр і не магу аспрэчваць ці асуджаць загады вялікага князя. А ты б што зрабіў на ягоным месцы?

      Румбольд:

      Я б адразу арыштаваў Давыда і пакараў бы смерцю.

      Богуш:

      Але ж ён пакуль што не зрабіў нічога дрэннага!

      Румбольд:

      Дакладна! Менавіта «пакуль што». Я лічу, што кроў – гэта такая рэч, што калі ў чалавека ў сям’і быў акрутны здраднік, тым больш калі гэта быў родны бацька, то ад гэтага чалавека можна чакаць усялякіх непрыемнасцей. Няўжо наш князь нявісны?

      Богуш:

      Магчыма, ты і маеш рацыю, але мне здаецца, што тое, што зрабіў у гэтым становішчы наш князь, з’яўляецца вельмі мудрым і разважлівым крокам.

      Румбольд:

      Безумоўна, продкі Давыда былі мужнымі і знакамітымі ваярамі. Такія нам зараз у Гародні вельмі неабходныя. І калі гэты сын здрадніка пакажа такі ж талент у вайсковай справе, які мелі яго дзяды, мы на доўгі час зможам забыцца на страх перад крыжакамі. Гэта было б сапраўды цудоўна. Бо апошнім часам іх пагроза робіцца ўсё больш і больш адчувальнай. Але пытанне ў тым, ці не здрадзіць ён у самы адказны момант? Бо ў выпадку калі ён увойдзе ў змову з крыжакамі, яны хутка і нястрымна авалодаюць Гародняй.

      Богуш:

      Я спадзяюся, што ён на гэта не пойдзе. Усё ж такі, наколькі я памятаю, у ягоных продкаў былі вельмі няпростыя ўзаемаадносіны з крыжакамі. І калі ён пра гэта памятае, то ні ў якім выпадку не будзе шукаць сяброўства з імі.

      Румбольд:

      Так. Слушна! Акрамя таго, калі