Nic bez Boga nic wbrew Tradycji. Jacek Bartyzel

la Ley Semi–Sálica, [w:] HTE, t. II, ss. 177–178.

103

Zob. A. Wilhelmsen, op. cit., s. 162.

104

J. Aróstegui et al., op. cit., s. 43. W niektórych opracowaniach można często znaleźć stwierdzenie, iż Sankcja Pragmatyczna nie nabrała wówczas „pełnej ważności” (plena validez), ale czy jakiekolwiek prawo może posiadać ważność „częściową”?

105

Zob. E. Giménez López, op. cit., s. 14.

106

Zob. Ibidem, ss. 16–18.

107

Zawierała ona 4044 prawa usystematyzowane w 340 rozdziałach (títulos) podzielonych na XII ksiąg. Redaktorem tego pomnikowego dzieła był jurysta z Grenady Juan de la Reguera Valdelomar (ok. 1745–1817). Pełna edycja faksymiliczna w plikach PDF jest obecnie realizowana w ramach Proyecto Pixelegis na Uniwersytecie Sewilskim.

108

Cyt. za: QeC, s. 34.

109

R. Oyarzun, Historia del Carlismo, Fe, Madrid 1939, cyt. za: F. Polo, op. cit., s. 49.

110

Zob. F. Polo, op. cit., s. 49; A. Wilhelmsen, op. cit., s. 163.

111

J. Aróstegui et al., op. cit., s. 43.

112

¿Qué es el Carlismo?, s. 36.

113

F. Polo, op. cit., s. 52.

114

I oczywiście również nie, wybrany przez Kortezy po rewolucji 1868 roku, »Amadeusz I« (1870–1873) z Domu Sabaudzkiego.

115

Od abdykacji używał tytułu hr. (conde) de Molina, a wcześniej również księcia (duque) de Elizondo.

116

Jako że w tradycji hiszpańskiej nie było dotąd zwyczaju używania podwójnych imion przez panujących, Don Alfonso powinien był właściwie tytułowany Alfonsem XII, lecz uczynił to odstępstwo, aby nie wprowadzać konfuzji z panującym de facto „królem konstytucyjnym” o tym imieniu (D. Alfonso de Borbón y Borbón, 1857–1885).

117

Ujmujemy to określenie w cudzysłów, bo ma ono jedynie charakter „techniczny”, odróżniający tę linię od „izabelicko–alfonsjańskiej” linii uzurpatorskiej; w rzeczywistości była to po prostu najstarsza linia Domu Burbońskiego w gałęzi wywodzącej się od Filipa V. Termin „królowie karlistowscy” w znaczeniu przenośnym stosowany jest m.in. w: J.L. Vila–San Juan, Los Reyes carlistas. Los otros Borbones, Planeta, Barcelona 1993.

118

QeC, s. 37.

119

Co bardzo znamienne, opcja „rekoncyliacji dynastycznej” pokrywa się w zupełności z opcją „kolaboracjonistyczną” względem dyktatury frankistowskiej, a jednocześnie z szukaniem drogi wyjścia z niej właśnie poprzez restaurację (bądź instaurację) monarchii.

120

Właściwie Jana Alfonsa Karola, albowiem w takiej kolejności imion (Juan Alfonso Carlos) został on ochrzczony 26 stycznia 1938 (przez sekretarza stanu Eugenio Pacelli, przyszłego papieża Piusa XII); kolejność ta uległa zmianie dopiero w latach 50.

121

Wszystkie te, rozpaczliwie tragikomiczne opcje wspominam w: J. Bartyzel, „Don Carlos Marx”. Studium przypadku rewolucyjnej transgresji tradycjonalizmu w socjalizm w hiszpańskim karlizmie, Fundacja „Virtus Nobilitat”, Wrocław 2011, ss. 19–22.

122

Zob. Decreto instituyendo la Regencia (Incluyendo la declaración de los Fundamentos de la Legitimidad española), 23 I 1936, [w:] HTE, t. XXX, vol. 2, Sevilla 1979, ss. 73–75.

123

Nie używał pierwszego imienia.

124

Zob. F. Polo, op. cit., ss. 87–90.

125

Zob. Ibidem, ss. 69–76. Zgubienie prawa do sukcesji przez linię liberalną, z powodu „rebelii przeciwko królom prawowitym”, zostało przesądzone już przez Alfonsa Karola I w liście do Don Javiera z marca 1936 roku – zob. Carta al Príncipe D. Javier de Borbón–Parma sobre la cuestión sucesoria, 10 III 1936, [w:] HTE, t. XXX, vol. 2, ss. 75–77.

126

Od 1816 do 1825 roku Ferdynanda I w Królestwie Obojga Sycylii.

127

Choć ten sam książę jeszcze w III wojnie karlistowskiej walczył w armii Karola VII.

128

Drugi syn króla Obojga Sycylii de iure, Alfonsa I (hr. Caserty) – Karol Tankred (1870–1949) – poślubił siostrę »Alfonsa XIII«, Marię de las Mercedes, i otrzymał od niego tytuł infanta Hiszpanii.

129

Zob. F. Polo, op. cit., ss. 95–96.

130

Realną władzę w Księstwie Parmy Burbonowie utracili w 1859 roku z powodu aneksji państwa przez Piemont (Królestwo Sardynii), czyli tzw. zjednoczenia Włoch.

131

Zob. F. Polo, op. cit., ss. 97–103.

132

Starszy, czyli książę Sykstus, zmarł w 1934 roku.

133

Zob. F. Polo, op. cit., ss. 117–119.

134

Acto de Barcelona, 31 V 1952, [w:] M. de Santa Cruz (Dir.), Apuntes y documentos para la historia del tradicionalismo español (1939–1966), Ed. Católica, t. 14 (1952), Madrid 1986, s. 7–34 [dalej cytowane jako AyD].

135

Acto de Puchheim, [w:] AyD, t. 27 (1965), Madrid 1991, ss. 12–36.

136

Szerszy wywód na temat „podwójnej prawowitości” w legitymizmie hiszpańskim przedstawiamy w następującej po niniejszym wprowadzeniu części pierwszej (Karlizm jako paladyn Tradycji).

137

Zob. J. Bartyzel, „Don Carlos Marx”…, passim.

138

Zob. Documentos de S.A.R. Don Sixto Enrique de Borbón, http://www.oocities.org/faroagencia/documentosdonsixtoenrique.html.

139

J. Aróstegui et al., op. cit., ss. 16–17.

140

M. Menéndez Pelayo, op. cit., s. 269.

141

Idem, Historia de los heterodoxos españoles, libro VIII, capítulo I, 1, cyt. za: M. Ayuso, Una visión contemporánea del Carlismo, [w:] M. Ayuso (ed.), op. cit., s. 16.

142

El tradicionalismo…, s. VII.

143

M. Ferrer, op. cit., s. 13.

144

Ibidem, s. 17.

145

G. Alférez, op. cit., s. 42.

146

M. Ayuso, op. cit., s. 15.

147

A.