Nic bez Boga nic wbrew Tradycji. Jacek Bartyzel

promują instaurację królestwa społecznego Jezusa Chrystusa522.

      Można rzec, iż religijna żarliwość karlistów prowadzi ich do wypracowania teologii monarchii katolickiej w ujęciu dynamiczno–historycznym, a więc będącej także teologią dziejów, czego wybornym przykładem jest poniższy, patetyczny „hymn o monarchii chrześcijańskiej” Melli, opublikowany w święto Epifanii (Reyes Magos)523.

      Monarchia chrześcijańska, zrodzona w akcie adoracji Króla Królów u progu stajenki w Betlejem, uniżona przed tronem z marnych słomek, przez co pokora i władza idą zawsze razem, jako cnota służąca za piedestał prawu; namaszczona (ungida) boską krwią na Kalwarii i obrębiona (orlada) diademem z cierni, symbolem cierpkości obowiązku, który przypomina królom, że najwyższym przywilejem rządzenia, przed otrzymaniem nagrody (galardón), było ozdobienie tiary papieskiej palmą męczeńską, wraz z boleścią katakumb i chwałą w cyrku; w błysku na niebiosach zobaczyła swój sztandar (enseña) i swoje godło (blasón) w krzyżu Konstantyna; wraz z Teodozjuszem schyliła z uszanowaniem głowę przed napomnieniami biskupa Mediolanu; i kiedy Rzym został rozerwany na strzępy toporem barbarzyńców, rozsiewając swoje prochy (cenizas) na wszystkie dominia swojego imperium, a na głos boski ustały burze i ucichły wichry, historia, pod opieką Kościoła, zaczęła się na nowo i odnowione zostały wszystkie instytucje, skąpane (bañándose) w Jordanie łaski, począwszy od hiszpańskiego króla Swebów Rechiara, i oczyszczona z plamy grzechu (pecado) barbarzyństwa przez wody chrzcielne, ponownie pojawiła się – jeszcze przed świątyniami Chlodwiga – korona monarchii chrześcijańskich, oszlifowana (abrillantada) znacznie później przez Karola Wielkiego i Alfreda [Wielkiego], uwznioślona (sublimada) przez Pelagiusza i Alfonsa [III] Wielkiego, okolona nieśmiertelnymi laurami przez Sancza [II] Mocnego, Piotra III [Aragońskiego] i Jakuba [Zdobywcę], dosięgająca pełni swojego blasku, wraz z przemienieniem się tego wieku rycerskiego w najbardziej uduchowione ze wszystkich stuleci chrześcijańskich, w wieńcu świętych, jak Elżbieta Węgierska, Ludwik Francuski i Ferdynand Kastylijski; i chociaż pogańskie szumowiny (escorias) oblepiły ją w wielu miejscach, zamieniając diademy człowieczeństwa w pierścionki służalczości, to jeszcze, u schyłku Wieków Średnich, pojawiła się, promieniejąca jak jutrzenka, z Królami Katolickimi, z Karolem I i z Filipem II, walcząc przeciwko protestantom i Turkom; i w taki sposób rozszerzyła krąg, który obejmowała, że samo słońce nie mogło wysyłać swoich promieni na ziemię bez przejścia przez pierścień tej korony, która zdawała się w tym momencie być równikiem (ecuador) planety; i wyrzucona do kosza pod gilotyną razem z głową Ludwika XVI, w czasie zaćmienia lub krwawej łuny, tocząc się zakrwawiona pomiędzy kamieniami barykad lub kartaczowana przez armaty w dniach paroksyzmów i szaleństwa (locura), będzie mimo to zawsze, jak mawiał Saavedra Fajardo524

      1

      Zob. J. Bartyzel, Bandera carlista. Tradycjonalizm legitymistyczny w Hiszpanii, [w:] „Umierać, ale powoli!”. O monarchistycznej i katolickiej kontrrewolucji w krajach romańskich 1815–2000, Kraków 2002, 2006², ss. 243–331.

      2

      Zob. Idem, „Don Carlos Marx”. Studium przypadku rewolucyjnej transgresji tradycjonalizmu w socjalizm w hiszpańskim karlizmie, Biblioteka Rojalisty, Fundacja Virtus Nobilitat, Wrocław 2011, str. 80.

      3

      Zob. Idem, Miguel Ayuso Torres – tradycjonalista po nowoczesności, „Pro Fide Rege et Lege” 2004, nr 1(48), ss. 15–18; Idem, Europa czy Cristiandad? Tradycjonalizm hiszpański w konfrontacji z „europeizmem” i „europeizacją”, [w:] T. Sikorski, ks. A. Dymer (red.), Kultura chrześcijańska w zjednoczonej Europie, Centrum Edukacyjne Archidiecezji Szczecińsko–Kamieńskiej, Szczecin 2007, ss. 130–140; Idem, Karlizm widziany z Polski, „Pro Fide Rege et Lege” 2009, nr 1(62), ss. 57–64; Idem, Tradycjonalizm po nowoczesności. Filozofia polityczna tradycjonalizmu hiszpańskiego wobec wyzwań modernizmu, [w:] J. Miklaszewska, J. Szczepański (red.), Filozofia polityczna po roku 1989. Teoria – historia – praktyka, Wyd. UJ, Kraków 2011, ss. 193–206; Idem, Myśl polityczna tradycjonalizmu hiszpańskiego (karlizmu) i jej recepcja w Polsce na przestrzeni XIX–XXI wieku, [w:] M. Białokur i P. Jakóbczyk–Adamczyk (red.), Polska a Hiszpania. Z dziejów koegzystencji dwóch narodów w XX wieku, DUET, Toruń–Opole–Piotrków Trybunalski 2012, ss. 12–28; Idem, „Hiszpański łącznik” Jędrzeja Giertycha. Przyczynek do źródeł informacji autora Hiszpanii bohaterskiej na temat karlizmu, „Templum Novum” 2013, nr 13, ss. 92–104.

      4

      Zob. Idem, El Carlismo visto desde Polonia, [w:] M. Ayuso (ed.), A los 175 años del Carlismo. Una revisión de la tradición política hispánica. Actas del Congreso Internacional celebrado en Madrid los días 27 y 28 de septiembre de 2008, Itinerarios, Madrid 2011, ss. 389–396.

      5

      Większość z nich osoby zainteresowane mogą znaleźć pod różnymi zakładkami na mojej stronie osobistej: www.legitymizm.org/bartyzel.

      6

      Zob. jego artykuł: Honor al Carlismo, „Custodia de la Tradición Hispánica” (Buenos Aires), núm. 3, septiembre de 2002, http://hispanismo.org/cultura–general/9451–textos–de–juan–maria–bordaberry.html.

      7

      Zob. L. Corsi Otálora, El carlismo desde América; F. Altuve–Febres, El Carlismo en el Perú; J.M. González, Carlismo y carlistas en el Río de la Plata; L.M. De Ruschi, El Carlismo en la Argentina. Una presencia interrumpida; J.M. Bordaberry, Presencia carlista en el Uruguay; C. Garay, El Carlismo en Chile; R. Marques Dip, Brasil e Carlismo, [w:] M. Ayuso (ed.), A los 175 años del Carlismo…, ss. 197–316.

      8

      Z konieczności musimy tu poprzestać również na wskazaniu dwu opracowań dotyczących karlizmu w powieści i w kinematografii: R. Botella y J.M. Rozas, Carlismo y novela; E. García Martín–Vicente, Carlismo y cinematografía, [w:] M. Ayuso (ed.), A los 175 años del Carlismo…, ss. 401–499.

      9

      J. Aróstegui, »Introducción. El Carlismo

522

Ibidem, ss. 174–175.

523

Dla karlistów będące także Dniem Monarchii Tradycyjnej.

524

Diego de Saavedra Fajardo (1584–1648), dyplomata, historyk i myśliciel polityczny, autor m.in. Idea de un Príncipe Político Cristiano (1640), Corona gothica castellana y austriaca políticamente ilustrada (1646) i Locuras de Europa (wyd. 1748).