Название | Шежірем сыр шертсе |
---|---|
Автор произведения | Тажис Мынжасар |
Жанр | История |
Серия | |
Издательство | История |
Год выпуска | 2015 |
isbn |
Саратов қаласының оңтүстік-батысындағы таудың Алтынтау (орыстардың түркі тіліндегі «у» дыбысын «в» деп оқитынын ескерсек, Саратовтың өзі Сарытау сөзінен туындайтын термин екендігі шүбәсіз), мағынасы тіліміздегі сұра, бер ұғымдарына сай келетін Симбирск губерниясындағы Сура (Сұра) және оған құятын Барыш (Беріш) өзендерінің, кейінгісін басып өтетін жердегі Барыш теміржол стансасының атаулары, ұлы Еділ өзенінің бойынан менмұндалап көрінетін Алтынтөбе қыраты, өзеннің Астрахан аймағына қарама-қарсы оң жақ жағалауында жатқан Төріалтын шатқал-сайының атаулары да, профессор Хвольсон айтпақшы, көне Хозар елінде болған Бараиш қаласы жөніндегі және де басқа осындай толып жатқан көне деректер ертеректе бұл өңірді қалың алшын жұрты басып өтіп, тұрақтағандарының тағы бір дәлелі. Алшындармен қоянқолтық көрші тұрған славян тайпалары олар қойған жер, су, қала аттарын тілдері келгенше бұрап сөйлегендерімен, құдайға шүкір, оларды түпкілікті өзгертпегендерін көріп отырмыз. Осы орайда ғалым: «Если есть некоторая разница в произношении имён на наших подродов и перечисленных наименований, то известно, что тюркские слова точно передовать невозможно и особенно в летописах: так, например, пишется бусурман или даже бесерян вместо мусульман. Авзяк или Изябяк–узбек; Джелебек, Зенебек–Джаныбек; Зеледин–Джалалэдин; Ючи–Джочы; Бахмет–Махмуд; Бузулук–Бузаулык, Саратов–Сарытау, Еруслан–Янарслан и т.д.»,-дейді.
Ғалым кавказдық Черкештерде Қылыш атасының бар екендігін және олардың өздерін алшындармыз яғни қазақпыз деп атайтындығын, сол сияқты қазақтың Байұлы тайпалар бірлестігінде де осыған ұқсас Шеркеш руының және оның Қылыш аталығының бар екендігіне тоқтала келіп, мұның әсте кездейсоқтық емес екендігін айтады.
Черкештер Кавказдың ежелгі тұрғындары емес, оған өте ертеде Алтайдан қоныс аударған ру-тайпалар қауымдастығы екендігі жөнінде өз еңбектерінде тіл ғылымын зерттеуші С.Аманжолов та («Қазақ