Тарыхыбыздын көмүскөдөгү барактарынан. Илимий-популярдуу публицистикалык эмгек. Папан Эргешович Дүйшөнбаев

мамлекеттигинин советтик мезгилде кайра жаралып, өнүгүүсүнүн эң драмалуу алгачкы этабы ошентип аяктаган. Андан кийинки 1936-жылы Кыргыз ССРИнин түзүлүүсүнө чейинки мезгил да абдан драмалуулулугу менен айрымаланган, бирок аларды талдоо биздин максатка кирбейт.

      Кыргыз мамлекеттигинин кайра жаралуусундагы эң драмалуу 1920-1925-жылдардагы окуялар дүңүнөн жетишинче баяндалып, изилденип, символдук, координаттык оң-терс көрүнүштөр, функционерлер аныкталган менен, тилекке каршы, азырга чейин деталдаштырылып, ар тарыхый окуя, ар тарыхый инсан тарыхыйлуулуктун жана илимийлүүлүктүн негизинде калыс обьективдүү изилденип, тактала элек. Маселен, ВЦИКтин Түрк Комиссиясынын, андан кийинки Туруктуу Комиссиясынын, Түркстан ССРинин, ККАОну түзүүдөгү Ревкомдун, РСДРП (б) нын ККАО Бюросунун иштери, ошол убактагы саясий процесстердин тутумунда өз-өзүнчө предмет катары иликтенип-изилденип такталуусу зарыл. Обзордук материалдарды кийиз тепкендей кылып, бир эле нерсени бирде ары тоголотсо, бирде бери тоголото урдура бергендин, биздин оюбузча чыныгы илимге тиешеси деле жок. Бул жагынан биз белгилүү тарыхчынын: «Из широкого круга научных проблем истории Кыргызстана советского периода остается наименее изученным и наиболее искаженно представленным вопрос, связанный с обретением государственности. До недавнего времени позитивные моменты этого сложного вопроса, считавшегося во многих своих моментах „щепетильным“, раздувались до небес, а негативные-налагалось табу» 24:347) деген пикирине толугу менен кошулабыз. Андай табулар азыр алынбаса, качан алынат? Окурмандарга, жалпы эле коомчулукка асмандатыла апыртылгандардын да, жерден алып, көргө чапкан нигилизмдин, манкурттуктун кереги жок. Канчалык ачуу болсо да чындык гана керек.

      АДАБИЯТТАР

      1. Кыргыз тарыхы. Негизги окуялар жана даталар. Түзгөндөр: К. Иманалиев, К. Жусупов, Б. «Руханий мурастар» фонду, «Учкун», 94 б.

      2. Бабур З., «Бабурнаамэ», Т. Главная редакция энциклопедий, 1993. 434 с.

      3. Джуманалиев А., Политическая история Кыргызстана (Становление политической системы кыргызского общества в 1920-1930-е годы), Б. ОсОО «ДЭМИ», 2002., 399 с.

      4. Ленин В. И., К вопросу о национальностях или об «автономизации», В книге: Избранные сочинения. Т. 10. 1921—1922. М. Изд. Полит. литературы. 1987., 568 с.

      5. Сталин И. В., Политика советской власти по национальному вопросу в России, В книге: Ленин и Сталин. О Средней Азии и Узбекстана, Т. Партиздат ЦК КП (б) Узб. 1940., 282 с.

      6. Курманов З. К., Политическая борьба в Кыргызстане 20-ые годы, Б. Илим, 1997., 292.

      7. Образование СССР. Сборник документов (1917—1924), под ред: Э. Б. Генкиной. М-Л. Изд. Академии Наук СССР, 1949. 472 с.

      8. Эмерсон Р., Эссе. Торо Г., Уолден или жизнь в лесу, М. «Художественная литература», 1986. 639 с.

      9. «Фонд Викимедиа».

      10. hats:/cenrtasia. orgA?. php? st=1271966700

      11. Джунушалиева Г., Эволюция Кыргызской государственности в советский период (20—80 годы ХХ века). Б. «Илим»,