Мұсылманның адамгершілік қасиеттері. А. Б. Байзаков

Ол өзінің қажырлы еңбегімен, ақыл-ойымен отбасының шырағын сөндірмей, қасиетті отын мәңгілікке жаға білу арқылы Алла алдындағы ұлы міндетін атқарады. Мұндай биік жауапкершілікті терең түсініп, шынайы өмірде жүзеге асыру – әрбір мұсылманның өмірлік бақыты мен мәртебесі. Бұл ұлы борышты атқарған ер адамның есімі мен ісі келер ұрпақтың жадында қалады, оның адамгершілік мұрасы ұзақ уақытқа сақталады.

      Ислам діні адамды тек жеке бақыты үшін емес, бүкіл қоғамның гүлденуі мен игілігі үшін жауапты екенін ұқтырады. Өмір – бұл үздіксіз ізденіс, өзіне жаңалық ашып, қоғамға пайда әкелу арқылы өзін-өзі жетілдірудің жолы. Мұсылман үшін ең үлкен міндет – тек жеке ыңғайлылық емес, бүкіл қауымның игілігіне қызмет ету. Исламдағы мұсылманның міндеті – өз ісіне ізгілік пен адамгершілік қасиеттерін сіңіру, адамзатқа пайда әкелу жолында аянбай еңбек ету.

      Исламдағы жауапкершілік ұғымы тек діни тұрғыда ғана шектелмейді. Ол қоғамның барлық саласында, экономикадан бастап рухани өмірге дейін кеңінен таралады. Әрбір мұсылман өз отбасын, жақын ортасын, қоғамның әл-ауқатын ойлап, игі істер жасауға, қайырымдылықпен айналысуға, білім алуға және өзін-өзі жетілдіруге міндетті.

      Алланың қалауымен, мұсылман өз іс-әрекеттеріне жауапты екенін сезініп, әрбір жасаған әрекетінің ақыретте сауапқа немесе жазаға әкелетінін түсінеді. Сондықтан, мұсылман әрбір қадамын ойланып, жақсылыққа ұмтылып, өзін-өзі жақсартуға тырысады.

      Қорытындылай келе, Ислам діні адамды тек діни міндеттермен шектемейді, ол қоғамның барлық саласында белсенді болуға шақырады. Бұл адамды өзіне, қоғамға және адамзатқа пайдалы азамат болуға ынталандырады. Әрбір мұсылман өз іс-әрекетінде тек Алланың разылығына жетуді мақсат етсе, оның өмірі әрі бақытты, әрі қоғам үшін пайдалы болады.

      Ислам діні ер мен әйелдің қарым-қатынасына ерекше мән беріп, олардың бір-біріне деген жауапкершілігін айқындап көрсетеді. Ер азаматтың отбасы алдындағы міндеті мен жауапкершілігі терең философиялық мағынаға ие. Ол әйеліне қамқорлық жасап, оның жүрегіне тыныштық сыйлап, бағыт-бағдар беруі керек. Әйел болса, өз кезегінде, күйеуіне деген құрмет пен сүйіспеншілік арқылы отбасының үйлесімділігі мен бақытты болуын қамтамасыз етуге ұмтылады.

      Пайғамбарымыз, оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын, әйел мен ердің бір-біріне деген қарым-қатынасын реттеуде ерекше даналық танытқан. Ол әйелдің күйеуінің рұқсатынсыз белгілі бір істерді атқара алмайтынын айтқан, алайда бұл ереже әйелдің еркіндігін шектеу мақсатында емес, отбасының тыныштығы мен үйлесімділігін сақтау үшін бекітілген. Әрбір қадам, әрбір іс-әрекет отбасы мүшелерінің өзара түсіністігі мен бірлігіне негізделуі тиіс.

      Ер адамның әйеліне деген жауапкершілігі тек қана материалдық жағдайды қамтамасыз етумен шектелмейді. Ол әйелінің рухани дамуына, діни білімін арттыруға, имандылығын нығайтуға бар күшін салуы тиіс. Мұсылман ер адам өзінің жолдасын дұрыс бағыттап, оған нәзік түсініктеме беріп, құдай жолында дұрыс