ДУРР УЛ–МАЖОЛИС. Сайф уз–Зафар Навбаҳорий

барча мўминларни қиёмат куни лутфу караминг бирла дўзах азобидан асраб, беҳишти анбар сиришт¹ (¹ анбар ҳиди келиб турадиган жаннат) дан насиб этгайсан. Ё илоҳ ал–оламин, ё хайр ан–носирин!² (² Эй оламларнинг худоси, эй ёрдам қилувчиларнинг энг яхшиси”).

      Бешинчи боб

      ҲАЗРАТИ СУЛАЙМОННИНГ ФАЗИЛАТЛАРИ БАЁНИДА

      Ривоят қилишларича, Меҳтар Сулаймон тахтини шамол учириб юрарди. Бир гуруҳ қизлар ўйнаб юриб, унинг тахтини кўрдилар ва бу кимнинг тахти деб сўрадилар.

      – Сулаймоннинг тахти! – дейишди уларга. Қизларнинг орасида балиқчининг қизи бор эди. У дугоналарига:

      – Мени Сулаймон олса қандай соз бўлар эди! – деб қолди.

      Дугоналари унга:

      – Ўзингга ярашадиган гапни гапир! – дейишди ва уни шундай маломат қилишдики, қиз айтган гапига пушаймонлар еди. Бироздан сўнг бошини кўтариб: – Мунча маломат қилмасаларингиз, мени унга бераман деса, Худо қодирдир! – деди.

      Меҳтар Сулаймон тахти билан бир шаҳарга етди. Қараса, бир қария ўтин кўтариб боряпти. Меҳтар Сулаймон ундан:

      – Эй қария, отинг нима? – деб сўради.

      – Сулаймон! – деди у.

      Ҳазрати Сулаймон ўзича: “Субҳоналлоҳ, бир Сулаймон мен эдим, ер юзи халқи менинг фармоним остидадирлар деб билардим, ўтин ташиб, тирикчилик қиладиган бу Сулаймон ким бўлди экан?” – деб ўйлади. Сўнг бошидаги тожидан бир қимматбаҳо лаълни олиб, унга берди. Қария ўтинини ташлаб, туҳфани олди, хурсанд бўлиб, лаълга тикилганича:

      – Қандай қодир Худодирки, бир парча тошга сув бериб, баҳосини орттирибди! – деди.

      Ногоҳ осмондан бир қуш келиб, чолнинг қўлидан лаълни тортиб олдию учиб кетди. Қария ҳайронликда қолди, хомуш тортди:

      – Лаъл қўлимдан кетди, болаларимнинг насибаси қирқилди, – деди. Сўнг ўтинни қолдирган жойга борди, қараса, уни ҳам олиб кетишибди. Ўша куни уйига борибди. Тонг отганда яна ўтин йиға бошлабди. Тасодифан Сулаймон яна ўша ердан ўтиб қолди ва ўтинчи қарияни кўрди. У қарияни ҳузурига чорлаб:

      – Эй қария, кеча мен сенга бир лаъл берган эдим, у бир юрт хирожга тенг бўлиб, фарзандларингдан фарзандларингга етар эди! – деди.

      Қария:

      – Эй пайғамбар, бир жонивор лаълни қўлимдан олиб, ҳавога учиб кетди. Мен фарзандларимдан уялиб, уйга ҳам бормадим, ўтинимни олгани келсам, уни ҳам олиб кетишибди! – деди.

      Меҳтар Сулаймон бу сўзни эшитиб, раҳми келди. Унга яна битта лаъл берди. Қария лаълни олиб, уйига равона бўлди. Йўлда кетаётиб, бир ариқдан сакраган эди, оёғи тойиб, ариққа йиқилиб тушди, чиқишга уринган эди, лаъл қўлидан тушиб кетди. Не машаққатлар билан ариқдан чиқиб, ўйга толди ва ўзича: “Бу лаъл ҳам қўлимдан кетди, энди бориб ўтинимни олай”, дея изига қайтди. Қараса ўтин жойида йўқ. Қария: “Бунчалар расво бўлмасам!” деб чуқур ғамга ботди ва ўтин йиғишга киришди.

      Меҳтар Сулаймон уни кўриб:

      – Яна нима гап? – деди.

      Қария деди:

      – Сувга йиқилиб тушдим, бу лаъл ҳам қўлимдан кетди, жоним чиқар ҳолатда қирғоққа чиқиб олдим. Бугун уч кундирки, шармандаликдан фарзандларимнинг олдига боролмайман, билмадим, уларнинг ҳоли не