De Firmant. Maud van Leyden

was vanuit de Europese Commissie. Zijn rol was echter slechts aan de zijlijn geweest. Hij was zelf niet formeel de raadsman, maar hij adviseerde alleen maar. Zondagavond laat had hij het verstuurd en er vervolgens de hele week niets meer over gehoord. Pas vrijdagavond belden ze hem op: of hij maandag naar Londen kon komen.

      Die zaterdag vierden ze hun grote feest. Bijna een jaar hadden ze ernaar toegeleefd. Het was hun zilveren bruiloft en ze gingen het groots vieren. Ze hadden een fantastische locatie op een landgoed en de beste partyband van Nederland geregeld. Het was een geweldig feest: hun zoons blonken uit in hun rol als gastheren en hun gasten genoten. Was het een slecht teken dat enkele firmanten, waaronder Dirk, op het laatste moment hadden afgezegd? Er had voor hen toch iets van een schaduw over hun feest gehangen. Maar dat konden ze aan niemand laten merken. Zij waren immers het feestpaar en iedereen was daar voor hen, om hun 25 jaar huwelijksgeluk met hen te vieren. Henriëtte was een stralende zilveren bruid geweest met haar lange donkere haren en haar zelfontworpen zijden dans-jurk. Maar hij wist dat zij zich, onder dat stralende uiterlijk, diepe zorgen maakte.

      En nu liep hij op Londen Heathrow. Zou hij Henriëtte bellen? Hij wist dat ze op zijn telefoontje wachtte, dat ze de hele dag in spanning zat, maar dat ze hem niet zou gaan bellen, omdat ze hem nooit wilde storen. Nog een kwartier vóór het inchecken. De telefoon hoefde maar één keer over te gaan.

      “Hé lieverd, hoe is het gegaan?”

      “Je had gelijk. Ze gaan me ontslaan.”

      “Wát?”

Aan de keukentafel

      “Maar dat kan toch helemaal niet. Je werkt je uit de naad, verdient miljoenen voor de Firma en nu gooien ze je er zomaar op stel en sprong uit? Zonder vergoeding of iets?” Henriëtte had wel nattigheid gevoeld na dat telefoontje van Victor, maar toch, een ontslag bijna op staande voet, dat verwacht je niet. In Nederland kan dat ook helemaal niet. Zeker niet als er nooit eerder iets was gezegd of gewaarschuwd. Integendeel, Floris kreeg alleen maar complimenten. Terecht ook, want hij haalde de ene na de andere nieuwe cliënt binnen voor de Firma. Floris zat aan de rustieke eettafel in hun ruime keuken. Hij was net thuisgekomen. Op tafel stond een dampende schaal pasta. Henriëtte schonk twee glazen wijn in en ging zitten. Ze was ontzet. “Je kunt toch niet iemand zomaar zonder eerdere formele waarschuwing ontslaan?” Je hebt drie maanden geleden nog een beoordeling gekregen. Was daar niets in genoemd dan?”

      “Nee, helemaal niets. Die beoordeling was gewoon zeer positief, op alle punten. Ik baalde er alleen van dat ze me niet op lieten gaan voor de volgende schaal. Maar ze hadden bedacht dat ik me wat meer moest gaan focussen op Delphin Oil in plaats van op Afrika. Je moet kennelijk een grote cliënt hebben om door te gaan naar het hoogste echelon binnen de Firma.” Henriëtte zuchtte. Nee, ze was dat niet vergeten. Ze hadden dat beiden raar en een beetje oneerlijk gevonden. Maar de beoordeling zelf was goed geweest en hij had ook gewoon weer een salarisverhoging gekregen. Het enige vreemde was wel dat hij die laatste beoordeling nooit op schrift had gekregen. Maar dat gebeurde wel vaker in deze Firma. Niet alles werd op schrift gezet. Veel afspraken bestonden in vertrouwen. Deze Firma had normen en waarden hoog in het vaandel, dus het was niet nodig om alles op papier te zetten. Althans, dat had hij altijd gedacht, tot nu. Want nu was het toch wel hinderlijk dat er eigenlijk zo weinig vastgelegd was.

      “Volgende week word je 55 en krijg je dan nog wel een pakket aangeboden?” vroeg Henriëtte. Het pakket was een soort gouden handdruk voor partners die 55 werden en was bedoeld om te voorkomen dat ze eindeloos mee bleven delen in de winst terwijl ze op oudere leeftijd vaak minder productief werden. Floris antwoordde: “Ik ga ervan uit dat ik die krijg. Deze commissie is zo geheim dat de rest van de Firma hier niets van weet. En als ik hem krijg dan zal ik hem accepteren ook. Ik ben er zelf ook klaar mee. Op deze manier heb ik er ook geen zin meer in. Ik blijf tot het einde van het jaar. De Firma wil me eruit hebben. Dan ga ik toch gewoon met pensioen en dan zingen we het verder wel uit. Het huis is aan het einde van het jaar helemaal van ons en als ik dat honorarium goed beleg kunnen we het vast wel redden. Bovendien kan ik overal nog aan het werk met mijn ervaring en netwerk.”

      “Weet je, ik ga morgen Dirk eens bellen en hem vragen wat ik hier nu verder mee moet. Ik kan kennelijk nog in beroep gaan. Maar Victor gaf ook aan dat nog nooit iemand een beroep had gewonnen. Hij noemde een of andere Margaret bij wie ik moet zijn voor de verdere afhandeling. In ieder geval bel ik morgen ook meteen mijn advocaat, om hem te vragen wat mijn rechten zijn en wat de Firma wel en niet kan maken. Ik had hem vorige week al ingelicht dat er mogelijk wat aan zat te komen. Dus hij heeft al tijd ingeruimd voor me. En verder ga ik met verschillende mensen in mijn netwerk eens wat ideeën bespreken om samen op te pakken. Voor sommige projecten heb ik nooit tijd of gelegenheid gehad sinds ik binnen de Firma ben. En ik spreek morgen ook Sergei, mijn Oekraïense cliënt, die me twee jaar geleden al gevraagd had voor een positie in zijn raad van bestuur.”

      Henriëtte herinnerde zich dat nog. Ze hadden het daar toen nog uitgebreid over gehad. Floris had het op zich leuk geleken. Hij was avontuurlijk aangelegd en het leek hem geweldig om aan het einde van zijn carrière ook nog echt een bedrijf te leiden. Daarnaast wilde hij graag die arbitragezaken tegen de Russen doen, wat van de Firma niet mocht. Ze hadden de pro’s en contra’s tegen elkaar afgewogen, maar toch de zekerheid van de Firma verkozen boven een Oekraïens avontuur. “Eindelijk kun je eens gaan oogsten waarin je zolang hebt geïnvesteerd,” had Henriëtte gezegd, “en dan zou je dat nu allemaal laten lopen?” Ze had natuurlijk gelijk gehad. Hij was eindelijk firmant geworden en had zijn zaakjes op orde. De Firma had een reputatie die overal de deuren voor hem opende. Waarom zou hij dat laten lopen?

      Maar nu was alles anders. Hun wereld stond ineens op zijn kop. Natuurlijk kon hij nog intern in beroep gaan. Natuurlijk zouden de firmanten wel inzien dat dit echt een bizarre conclusie van die commissie was. En anders zou hij gaan procederen. Ze zouden zien met wie ze te maken hadden. Hij liet zich niet willoos afslachten. Ze zouden nog wel eens merken hoe de Nederlandse rechter hierover zou denken: iemand ontslaan zonder dat er ooit een waarschuwing was gegeven, zonder geldige reden eigenlijk, en ook nog eens heel toevallig net één week voor je pensioenleeftijd. “Ook al stelt de Firma niets op papier, je hebt toch tenminste recht op de kantonrechtersformule: één maand loon per gewerkt jaar,” meende Henriëtte, “alleen wel lullig dat je hier pas zes jaar zit, terwijl je al ruim 22 jaar in bedrijfsadvocatuur zit. Het zou terecht zijn om van 22 jaar uit te gaan. Per slot van rekening was het de Firma die jou benaderde en vroeg om over te stappen toch?” Floris vreesde dat de rechter daar niet in mee zou gaan maar hij ging dit allemaal bespreken met zijn advocaat. Intussen leek het hem ook wel handig om alternatieven te creëren. Hij was er de man niet naar om af te gaan zitten wachten wat de uitkomst van deze processen zou worden. Dat was alleen maar negatieve energie. Nee, hij wilde zich meteen ook weer op de toekomst richten en meerdere opties hebben.

      “Maar dat gesprek met Victor dan? Wat hebben ze dan precies tegen je?” vroeg Henriëtte. “Kennelijk gaat het over een van de contracten van PetroAlg, maar eigenlijk kon hij niet precies aangeven wat daar dan precies mee was en wat mijn rol daar dan in was geweest. Ik zei nog dat ik die contracten helemaal niet opstel, maar hij ging daar gewoon niet op in. Hij zei dat de commissie een herhaaldelijk overtreden van de richtlijnen had geconstateerd en er geen vertrouwen in heeft dat ik goed begrijp hoe ik met risico’s moet omgaan. Maar specifieker is hij niet geweest. Er was ook geen ander vergrijp naar boven gekomen dan dat. Sterker, hij benadrukte nog dat er niets tegen mij persoonlijk is en dat ik word gezien als een zeer gewaardeerde firmant.” Meer dan een uur had het gesprek geduurd en hij had echt doorgevraagd wat ze dan toch tegen hem hadden, maar hij was er niet veel wijzer van geworden. Hij zou Lars en Olaf eens vragen of zij misschien ergens achter konden komen. Zij zaten als prominente firmanten in allerlei belangrijke commissies binnen de Firma. “En dat is dan kennelijk genoeg om je zomaar te ontslaan? Dat kan toch zomaar niet?” Dat kan dus blijkbaar wel. Hij had inmiddels begrepen dat deze commissie dat inderdaad zomaar kan doen.

      “Het is wat het is en we kunnen er nu niet ze veel aan doen. Het is tien uur. Laten we nog even ‘Nieuwsuur’ kijken en dan gaan slapen. Morgen moet ik vroeg op kantoor zijn.” Henriëtte reageerde verbaasd: “Dus je gaat morgen gewoon naar kantoor?” Ja, voorlopig ging alles gewoon door. Dit was allemaal zo raar. In Amsterdam wist niemand hiervan, op een paar ingewijden na. En de business ging ook gewoon