Elza Rademeyer Omnibus 7. Elza Rademeyer

nie wat hy van weet nie. Ek dink ook nie meer hulle lyk so baie na mekaar nie. Dis maar net hul bou en oor albei swart hare het. Hul gesigte lyk glad nie na mekaar nie.”

      “Ja, ek sien hy dra darem nie kettings en dinge om sy arms en nek nie.”

      Esbeth verduur die skimp. Dit was omtrent vir haar oupa ’n doring in die vlees, dié ketting en armband wat Richard so graag gedra het.

      “Ek wonder hoekom lyk die man so ingetoë,” mymer oupa Janus hardop tussen die geteug aan sy pyp deur. “Hy lyk vir my al nes iemand wat van ’n begrafnis af kom.”

      “Ek dink dis oor sy seuntjie se …” Sy swyg, maar dis te laat.

      “Sy seuntjie! Is hy dan ’n getroude vent?”

      “Hy was getroud. Sy seuntjie is ’n paar maande gelede oorlede,” sê Esbeth vinnig met die hoop dat hy nie verder sal uitvra nie. Maar natuurlik is dit wensdenkery.

      “Wat vertel jy my nou! En hoe lank gelede is sy vrou dood?”

      “Sy is nie dood nie. Hulle is geskei.”

      “Geskei! Nou van wanneer af hou jy jou met geskeide mans op?”

      “Ai, Oupa. Ek het hom eendag in die straat vir Richard aangesien en hom voorgekeer voor ek my kon bedink. Maar dis mos nie dat ek met hom gaan trou of iets nie. Oupa se kruisverhoor is dus oorbodig.”

      Oupa Janus kom staan onverwags voor haar. “Esbeth, jy moet jou oë oopmaak. Moenie dieselfde stel aftrap as met Richard nie. Hoe gaan jy weet hierdie man sal nie ook sy hand teen jou lig soos Richard nie?”

      “Sy hand …” Haar stem droog weg van onthutsing. “Hoe weet Oupa?” vra sy verslae.

      “Omdat ek ’n mens ken as ek hom sien. Richard was nie die mens wat hy voorgegee het om te wees nie. Ek kon dit die eerste dag al sien. En die dag ná ek en jy dorp toe is om jou erfgeld te gaan belê vir vyf jaar, het ek die aand die rusie tussen julle in die kamer gehoor. Ek het ook ’n slag gehoor toe hy jou geklap het. Ek was nog onseker, geglo ek verbeel my dinge. Maar die volgende oggend toe jy met jou toegeswelde oog in die kombuis kom, het ek geweet. Jy het my nie gebluf met jou stories van die deur waarin jy jou kwansuis vasgeloop het nie.”

      “Hoekom het … hoekom het Oupa nooit laat deurskemer Oupa weet nie?”

      “Jy het mos self jou bed opgemaak. Ek wou hê jy moes erken dat jy ’n fout gemaak het met die oorhaastige huwelik waarin jy jou begewe het. Maar toe kom Richard met die storie van gaan werk soek in Natal en … Nou ja, daarna het ek dit nie meer nodig geag om jou in te lig dat ek weet met watse tipe man jy getroud was nie. Hy het jou net vir een ding getrou, my kind. Dit was vir die erfgeld wat jy met jou mondigwording ontvang het. Toe hy agterkom hy gaan nie ’n kans kry om sy hande daarop te lê nie, was sy kamtige liefde vir jou ook daarmee heen. Ek glo jy weet dit self.”

      Natuurlik weet sy dit. Dis nogtans nie maklik om dit te erken nie. Sy voel beskaamd omdat sy haar oupa in die duister gehou het. Maar ag, sy het vas geglo Richard sal weer die man word wat hy was voor hul troue.

      “Ek glo jy het ’n les geleer uit daardie oorhaastige huwelik, maar wees nogtans versigtig vir Gustav Opperman. Hy is ’n aantreklike man. Selfs ék kan dit sien. Pasop vir vleeslike begeertes. Moenie glo dat hy nie met jou ’n kans sal vat nie. ’n Man bly ’n man. En jy besit nou maar eenmaal ’n aantrekkingskrag vir die mansgeslag. Al is ek oud, makeer my oë niks nie. Ek kan sien op watter manier die mans na jou kyk. So wees gewaarsku. Moenie in dieselfde slagyster trap as met Richard nie.”

      Haar oupa se waarskuwing weerklink steeds in haar ore toe sy haar tasse in die woonstel uitpak. As haar oupa moet weet hoe naby hulle gaan draai het aan die gevaar van die vleeslike begeertes!

      Gustav lê met sy hande onder sy kop gevou in die hotelkamer aan dieselfde dinge en dink. As dit nie vir Eben en die afgrond was nie, weet hy nie … ’n Man het beheer tot op ’n punt. As jy daardie punt verbysteek, kan jy nie meer nugter dink nie.

      Hy sien eensklaps weer Esbeth se skaam gesig voor hom en word oorval deur ’n gevoel van vertedering waarvan hy hom kwalik meer bewus was. Van een ding is hy seker: Hy wil nie meer net ’n ligte flirtasie met haar aanknoop nie. Sy begeertes strek verder as dit. Sy bekoor hom soos geen ander vrou hom nog bekoor het nie.

      Sy blik val op die horlosie voor sy bed. Dis kwalik ’n uur gelede dat hy weg is van die plaas af en hy … Ja, hy verlang na haar. Hy onthou skielik dat tant Mietie onderaan haar brief geskryf het dat die donkerste wolk ook ’n silwer randjie het. Miskien het sy reg. Dalk het die donker wolk waaronder hy so lank geleef het ook ’n silwer randjie.

      Daar is ’n glimlag op sy gesig toe hy sy voete van die bed af swaai. Hy gaan sommer nou rondkyk vir ’n huis om te koop. Dalk sien hy op Danabaai een wat hom geval. Tant Mietie sal met graagte vir hom kom huishou. En wie weet, dalk lê daar tog vir hom ook geluk voor die deur. Esbeth is nie Selma nie. Ná vanmiddag weet hy dit. Sy sou nie so skaam gewees het as sy hom opsetlik wou uitlok nie. Die lewe het hom egter ’n dure les geleer. Hy sal hom nie weer halsoorkop in ’n huwelik begewe soos met Selma nie. Voordat hy van liefde teenoor Esbeth praat, sal hy seker maak dat hy haar behoorlik ken.

      Daar is die sweempie van ’n glimlag op sy gesig toe hy deur die hotel se ingangsportaal na buite stap. Maar toe sy blik op die vrou val wat voor die hotel besig is om uit haar motor te klim, steek hy ylhoofdig van skok vas. Vir ’n wilde oomblik kom dit by hom op om vir haar te gaan wegkruip. Maar dan bedink hy hom. Hy ken Selma. As dit na hom is wat sy soek, sal sy nie rus voor sy hom gekry het nie. Sy gesig raak ongenaakbaar. Hoe gouer hy haar laat verstaan dat sy onwelkom is, hoe beter.

      Hy staan vasgenael en kyk hoe sy haar motordeur sluit en eers in die syspieëltjie loer. Sy mondhoeke rem sinies toe sy ’n lipstiffie uit haar handsak diep en oor haar lippe vee. Dan kyk sy op en sien hom.

      Sy gooi die lipstiffie oorhaastig terug in haar handsak en haar gesig plooi in ’n breë glimlag terwyl sy vinnig na hom toe aangedraf kom. “Gustav! Hoe wonderlik om jou weer te sien!”

      Hy steek sy hand uit en maak of hy nie agtergekom het sy mik om hom te soen nie. “Naand, Selma. Ek neem aan dis toevallig dat ons mekaar hier raak loop. Hou jy vakansie?”

      Haar glimlag verdwyn. “Nee, dis nie toeval wat my hierheen gebring het nie, Gustav. Ek het spesifiek al die pad van die Transvaal af gekom om met jou te kom praat.”

      “Het ons dan nog hoegenaamd iets om vir mekaar te sê?”

      “O ja, ons het. Ons het ’n groot probleem om uit te stryk.”

      “Mag ek vra wat die probleem is?”

      Sy kyk rond. “Dis nie iets wat ons hier voor die hotel kan bespreek nie. Miskien moet jy my na jou kamer nooi.”

      “Liewer nie.”

      Haar wenkbroue lig. “Hoekom nie?”

      “My meisie kan dalk tot die verkeerde gevolgtrekking kom as sy jou in my kamer aantref,” dis hy lafhartig ’n leuen op toe hy nie vinnig genoeg aan ’n geldige verskoning kan dink nie.

      Selma se onthutsing wys op haar gesig. “Natuurlik. Gustav Opperman sal nie gras onder sy voete laat groei om vir hom ’n nooi aan te skaf nie. Kan ons dan op ’n ander plek gaan gesels?”

      “Wat van ’n entjie gaan stap langs die see?”

      “In dié koue wind? Ek is seker daar sal binne ’n beter plek wees.”

      Gustav staan opsy sodat sy verby hom kan beweeg. “Goed, kom ons gaan praat maar in die kamer. Ek is seker jy sal nie lank vertoef nie, want ek kan aan niks op die aarde dink wat ons twee nog vir mekaar te sê kan hê nie.”

      Sy stap stilswyend voor hom uit tot in sy kamer. Toe hy die deur agter hom oop los, maak sý dit toe voordat sy grasieus op die stoel gaan sit en stip na hom kyk.

      “Ek het nie verniet al die pad van die Transvaal af hierheen gery nie, Gustav. Ek het vir jou kom vra dat ons die verlede moet vergeet sodat ons saam ’n