Monument. Maretha Maartens

      TAFELBERG

      Opgedra aan Izak Petrus du Plooy

      wat in Suid-Afrika geleef en ’n verskil gemaak het

      vanaf 19 Augustus 1975 tot 10 Maart 2013, toe hy vermoor is.

      Vir jou, Peet, hoef ons nie ’n monument te bou nie.

      Jy het hom self so dag na dag gebou

      en ons staar in verlange na jou

      in dankbaarheid daarna.

       Death swallowed by triumphant Life!

       Who got the last word, oh, Death?

       Oh, Death, who’s afraid of you now?

      — 1 Cor. 15: 55, The Message

      Margo se geslagsregister

      Jacob en Sielie Fourie

       ouers van

      JACOMINA FOURIE (1885 – 1955)

      wat trou met David Edwards (1882 – 1900)

      tweede huwelik met Willem Venter (1888 – 1952)

       Jacomina en David se dogter

      ANGELINA EDWARDS-FOURIE (1901 – 1931)

      wat trou met Frikkie Wessels (1901 – 1944)

       Angelina en Frikkie het sewe kinders, waaronder

      REBECCA WESSELS (1922 – 2007)

      wat trou met Johannes Strydom (1921 – 1945)

      tweede huwelik met Bill Hallman (1888 – 1983)

       Rebecca en Johannes se enigste kind

      CHRISTINA STRYDOM (1944 – )

      wat trou met Christoffel van den Berg (hul seuntjie, Christo, verdrink), van hom skei en trou met Boet Diederichs (1940 – 2006)

       Christina en Boet se kinders

      Adriaan Diederichs (1978 – )

       getroud met Cheri, pa van Diederick, Cindy en Attie

      MARGO DIEDERICHS (1986 – )

      

      Christina skei van Boet en trou met Lukas Lubbe (1942 – 2011),pa van Ronica en skoonpa van Morné Visagie, oupa van Anica, Ronnie, Deirdré en Walter

      MARGO DIEDERICHS skop haar studie op in 2006. Sy vertrek na Israel in 2007. Sy keer terug na Suid-Afrika in Augustus 2012.

      Hoofstuk 1

      Dat beeste só in die rook kan bly lê, dink Margo.

      Ná die paar uur onder haar broer en sy vrou se dak – hulle kinders opgeskote vlashaarvreemdelinge met Adriaan se loos oë en haar skoonsuster se ontwykende effensgeit – is Margo nie in die stemming vir foto’s neem nie. Maar daar is iets in die lug: die smeuling uit die bodem self waaroor sy en Yachin ure voor die nuus uit Suid-Afrika teen ’n graswal in die Gan Sacher-park lê en praat het. Of probeer praat het, want Eason was al tussen hulle in met snoet, pote en swaaiende stert, kwylend vir Yachin se draairoomys.

      Sy besluit die toneel is tog ’n foto werd en trek van die pad af. Die bloekombos van haar grootwordjare skerm die dorp nog altyd van die buitewêreld af; hier is die bome nog nie afgemaai vir vuurmaakhout nie.

      Suig die dorp se laerskoolkinders nog die bloekomsaaddoppies op uitsteektonge vas daar onder die bome?

      Waarskynlik nie. Dit was die bos voor ’94.

      Vry die hoërskoolkinders mekaar nog daar? Van liefde geen benul of sprake nie, geen rendezvous in die bos ooit iets meer as die verkenning van die een lyf en tong na die ander nie, die proe van die speeksel van verskillende monde.

      Waarskynlik tóg. In sy jeug is die mens sugtende na singenot, het ouderling Stander een Sondagoggend gesê, ’n stelling wat ’n beroering onder die katkisante agter in die klaskamer ontketen het. ’n Moedswillige vraag het vanuit die agterbanke, die perdestalle, gekom: “Hoe oud was meneer toe dit opgehou het, meneer?”

      Kraai Esterhuizen, Eagle se broer.

      Margo was te broos; sy het nie omgekyk soos die ander meisies van die belydenisklas nie.

      Oom Stander het ook vir Eagle vir sy belydenisaflegging afgerond. Kraai, die laaste Esterhuizen wat deur sy hande moes gaan, was dus vir hom soos kerkfamilie. Hy het Kraai op sy doopnaam genoem, sy goedgesindheid onvernietigbaar, sy stem die stem van ’n vader.

      “Toe wat opgehou het, Schalk?”

      “Meneer se gesug na …na …na wat meneer gesê het.” Die wind was uit Kraai se seile.

      Oom Stander het verby hulle gekyk, asof hy nabetragting doen.

      “Die lewe en elke blywende verandering in ons is ’n proses, klas. Die wind waai waar hy wil, en jy hoor sy geluid, maar jy weet nie vanwaar hy kom en waarheen hy gaan nie. So is elkeen wat uit die Gees gebore is.”

      Hy het die Bybel, katkisasieboek en klasregister in sy verslete tassie gepak en sy kop weer stadig gelig, sy irisse veldspaat met aartjies en ouderdomsvlekke.“Drie dinge het ek op my lewenspad geleer, klas. Voordat julle belydenis van geloof aflê, wil ek dit in alle beskeidenheid met julle deel. Kom ons sluit af met gebed.”

      Langs Margo het Sasha-May Danfuss op haar polshorlosie gekyk en gemompel: “Stick die dinge wat jy op jou lewenspad geleer het, oupa. Môre pluk ek Skeinat.”

      Oom Stander het eerbied vir God gehad. Hy het Hom gevrees, maar hy was nie bang vir Hom nie.

      “En dan nog een ding, Here,” bid hy, “die pa van een van ons katkisante hier. Ek hoef dit nie vir U te sê nie: Christina het haar kind deur water verloor. Betoon u mag; moenie dat sy nou ook haar man deur vuur verloor nie. Ons bid vir Margo hier by ons, vir haar broer Adriaan wat sy pa nog so nodig het. Ons bid vir Margo se ouma, die gryse Rebecca Hallman. Hou hulle in die holte van u hand, Here, laat hulle almal u hand om hulle voel.”

      Sy het dié Vrydagmiddag die huis vir haarself gehad. Oumbecca en Ma Chris was Bloemfontein toe, want Pa het in Universitas Hospitaal gelê. Daar was ’n nota en geld op die kombuistafel: Margo, gaan kry brood aub.

      Daar was nog twee witbroodkorsies in die broodblik; sy het vir haar roosterbrood en koffie gemaak. Die gordyne in die groot sitkamer was dig toegetrek. Sy het haar dus op die chaise longue in die leeskamer tuisgemaak. Haar oë het op die potjie handeroom en die Heidelbergse kate­gismus op die geelhoutkis langs die bank geval, die een vir haar ma, ’n berisping teen plaasverwaarlosing (Oumbecca se woord), die ander ’n aanmaning. Oom Stander het hoër eise aan die belydenisklas gestel as aan die jong kategete. Die uurglas was aan die leegloop; die kategismus moes saamgaan plaas toe. Die handeroom ook. Oumbecca het geen geduld met skurwe hande gehad nie.

      Margo het haar korsiebrood tydsaam geëet, Oumbecca se oë op haar, maar anders