Сайланма әсәрләр. 2 т. / Избранные произведения. Том 2. Нурислам Хасанов

биш кубометр утын кирәк, – ди бер нәзек тавышлы апа.

      – Минем чират сезнекеннән алдарак, мин монда беренче килеп язылдым, – ди икенчесе, өзгәләнеп.

      – Мин – сугыш инвалиды, мине утынсыз калдырмагыз, – ди карлыккан тавышлы карт.

      Кызыл чырайлы авыл Советы рәисе Сергей Юрьевич пенсионерларга бәйнә-бәйнә аңлата:

      – Киселгән Байтирәк паркы агачларын җиткәнчә бирербез, җәмәгать. Анда, «Дружба» пычкысы ватылу сәбәпле, ике каен агачы гына киселми калды… Ярый әле пычкы ватылган, кырык-илле ел үскән бар агачларны да кисеп бетерәсе булганбыз. Ул паркны ямьсез агачлардан гына арындырырга кушылган икән. Район аппарат җитәкчесе Мәхмүт Тәкәев Динар Хамаевичның күрсәтмәсен дөрес аңламаган, имеш, безгә тоташтан кисәргә кушты. Гомер иткән күпме төз каеннар, хуш исле юкә агачлары әрәм булды. Байтирәк паркыннан ялан кыр ясадык… Тынычланыгыз, кистерелгән агачлар барысы да сезнеке булыр, исемлек белән бирербез…

      Нәфис, эшнең нәрсәдә икәнлеген аңлагач: «Каш ясыйм дип күз чыгардылар, әле ничә тапкыр «парк ясап» акча үзләштерерләр», – дип уйлады һәм Чумзариф белән хушлашты, коридорның аргы башына – редакциягә таба узды.

      Редакциядә ул эшен яңа килгән хатлар белән танышудан башлады. Бер хатны янә дә пенсионер-хәбәрче Шәмсиев язган. Әлеге дә баягы Байтирәк паркын кисеп, аны ялангач калдырулары турында. Халыкның онытылмас хатирәләренә балта чабу, күңел күрке булып торган паркны юкка чыгарудан зарлану.

      Нәфис, хатны укып чыккач, аны читкәрәк алып куйды, Шәмсиевнең бер мәкаләсе өчен бүген ничек «мунча» кертүләрен исенә төшерде.

      Икенче хатта Балан урта мәктәбе укучысының мәхәббәт шигыре, аны эшкәртеп бастырырга карар кылды. Өченче хатта «Байлыкка табынмагыз!» дигән язма. Ул газетаның «Мәхәббәт таҗы» сәхифәсенә адресланган, хатта авторның төгәл адресы күрсәтелмәгән, «Х. Байтирәк авылы» гына диелгән. Җавапсыз мәхәббәттән зарланучы кызлар, гыйбрәт өчен моң-зарларын түккәндә, нишлисең, торган җирләрен, исемнәренең баш хәрефен генә куялар, әмма төгәл исемен, адресларын яшерәләр. Нәфис хатның эчтәлегенә игътибар итте: «…Бәхетсез мин. Үзем җитеш дөньяда, байлыкка күмелеп яшәсәм дә. Кемгә тәтегән ул байлык?! Кадерен белеп кенә яшә диярсез. Әйтүе генә ансат. Ирем хыянәтеннән соң арабызда бернинди мәхәббәт, бернинди җылылык калмады. «Ташлап чыгып китим микән әллә?» – дип уйлаган чакларым аз булмады. Китәр идем, балам кызганыч, ул әтисез үсәчәк…»

      Нәфис, шушы урынга җиткәч,: «Әллә бу хатны Иркә яздымы икән?» – дип уйлап куйды, хатны укуын дәвам итте һәм бүтән фикергә килде.

      «Мин аңа, институтның беренче курсында укыганда, кияүгә чыктым. Җүләр булганмын, яшьлек тилелеге белән байлыгына кызыкканмын… Янәсе, дәрәҗәле кеше малае… Дөрес, торган җиребез – ташпулат, ашаганыбыз – бал да май, кигән киемнәребез зиннәтле. Барам дисәң – ишегалды тулы машина, маркалары да чит илнеке генә. Әмма минем өчен иң кирәклесе, кадерлесе юк… Ходай мине яшерен газапларда яшәтергә язган икән. «Язмыштан узмыш юк» дигәннәре шушыдыр инде…

      Казанга барган саен, шәһәрдә югалып, бер тынычланып, иркенәеп кайтам.