Al die lieflike dade. Charl-Pierre Naudé

Ottomaanse turkoois en smarag

      waarin die verf altyd nat word

      (soveel eeue gelede) –

      sodra die stoorman,

      verder na benede,

      sy veerpen in die logboek bêre.

      Die hoekstene hier is vierkantige rotsblokke

      waarin die minstes en hul griewe in staatsie lê.

      By kiste só dig kon niemand ooit insien nie.

      Die aaneengesnoerde en witgekalkte

      pak- en koopmanshuise,

      sulke stoere korwe, eweneens gehak

      uit ewigheidsklip,

      met swaarmoedige donker vertrekkies

      soos dikwandselle, en halfdeurtjies

      wat soos bobbejaantjies aan die binnekosyne klou;

      en daardie venstergat

      met die twee kinders daarin soos ’n poppekas

      vól grootmenswee, net bokant die kopersmid

      sélf halfmens-gebukkend onder sy lae plafon,

      hier waar steë steil op- en afkringel en ’n aardbol

      op ’n vensterbank om sy baie kort as tol –

      dis ouer as enigiets wat bly staan het op die savanne.

      Seuns speel lugsokker

      op die betonveld van ’n museum se plat dak.

      Onder hul voete loop besoekers en tik

      aan die uitgestalde okkerneutvorm

      van ’n seevaartuig, grootte van ’n wynkuip,

      wat lugspuwend

      soos ’n walviskalfie bedoel was om te vaar

      maar ootmoedig droogvoets met die Syroete langs

      aan pale op ’n dra-kontrepsie gebring is

      lank voor die tyd van die Weste,

      as die eerste duikboot

      (komplimente uit die Koran).

      Vreemd, hoe die vreemde

      ’n mens laat tuiskom.

      Net in die oomblik

      word jy iets ewigs gegun.

      Een vroegaand ry ons dieper

      die dofverligte stadsgeraas in,

      tussen swenkende ligbane, die tierende verkeer ín;

      ons gesigte teen mekaar gedruk,

      oë wat flonker –

      twee verskrikte hase.

      Hoe sal ek dit vergeet –

      weerlig wat sny deur die droë hemel;

      en die blomstalletjies van Algiers

      wat in die stad rondom bly opflits het

      soos glashutte in die donker.

      Wetenskap

      – Seepunt

      Ek stap die rumoerige aandstraat af.

      Elke lamplig hang soos ’n ster in sy draadhelm.

      Die neonvoorkante van die restaurante

      wentel verby my soos polsende sfere

      in ’n dofblink planetarium.

      ’n Chinese eetplek.

      Dís waar ek dié aand

      die skepping begin verstaan het.

      Elkeen van ons is immers

      ’n primitiewe sterrekundige;

      ons stoor die universum

      versigtig in skoendose.

      En op ’n dag, skielik,

      val ’n Pandoraboks met ou, vergeelde jeugfoto’s

      (juis dáárdie dag en datum)

      van ’n rak, en dit trek

      deur die lug soos ’n wetenskap.

      Die armsalige vierkante, wat so probeer rol.

      Lewe in die baaierd, sê mense,

      is bloot toevallig.

      Hulle sê ook alles is haarfyn beplan.

      Selfs asreën, sneeu.

      Elke Jesus-vlokkie,

      heksagonaal.

      ’n Katedraal.

      Deur slawe gebou.

      Gees. O, gees.

      Waarin alles neerdaal.

      Verder sê hulle die ruimte

      en alles daarin buig.

      (Maar as daar mense by betrokke is,

      dán is dít glo ’n ongeluk.)

      Ons sit oorkant die paartjie,

      hulle het pas klaar geëet.

      Sy maak knipgeluidjies

      by elke oor, en die oorbelle kom los.

      Met slanke voorarms leun sy op haar elmboë,

      handpalms na bo

      soos kelke aan halms,

      en in haar een hand wieg die steentjies,

      robynrooi,

      soos twee hemelliggame.

      God. Wetenskap. Die liefde.

      Die een behoort die ander

      meer gereeld te sien.

      In my geestesoog

      bemerk ek nog die boog van haar nek,

      die effens vooroor buig om die geliefde te soen –

      gewigtig die oomblik,

      net die skyn van ’n trilling;

      en hoe líg-grasieus

      sy die planete gedra het.

      ’n Dier se heldedaad

      Ek praat hier

      van ’n koningsdier,

      ’n beskermer van die gode

      wat sy verskynings in ons huis

      gemaak het op tabernakelkussings.

      Dag en nag het hy die tuispoort bewaak

      met ’n deurstuiter se leeuemoed.

      Waar is jy nou,

      klein kosmiese pluis?

      Jy was ons profeet in ’n mandjie.

      Allermins die geringste; jy was groter

      as enigiets in die mites of die kunste.

      Daardie dwergbedrieër,

      sluiterspoed,

      wat knipoog spot met die Duisternis

      (­ek praat van die gekalibreerde

      aanskouingsdaad),

      was my dié dag genadig,

      en nou nog onthou ek presies wat ek gesien het:

      Sy, droewige diertjiebaas wat eenkant staan

      in ’n hoek van haar ommuurde binnetuin;

      rougewaad druipend