Леаніды не вернуцца да Зямлі. Уладзімір Караткевіч

Читать онлайн.
Название Леаніды не вернуцца да Зямлі
Автор произведения Уладзімір Караткевіч
Жанр Литература 20 века
Серия Збор твораў
Издательство Литература 20 века
Год выпуска 1962
isbn 978-985-02-1550-5



Скачать книгу

пачырванеў Андрэй, – хіба што толькі мне здаецца, гэта вы сёння ляцелі ў паветры.

      – Ну, – засаромелася яна, – не будзем параўноўваць ваш скачок з маім. Я таму і прыйшла, што пасля гэтага спытала пра ваша імя.

      – Прабачце, – умольна сказаў Андрэй, – хто вы?

      – Я Алёна Століч.

      – А… Алёна, Бож-жа мой! Маці! Маці! Глядзі, хто да нас прыйшоў. Алёна, вы зусім непадобная да той.

      – Дый вы… таксама.

      Яна была сапраўды зусім не тая. I калі параўноўваць людзей з іншымі істотамі, дык першае ўражанне было праўдзівым: ластаўка. Цемнавокая, уся неяк выгнутая туды, уперад, высокімі грудзьмі і злёгку закінутым тварыкам. Маленькія цвёрдыя далоні, светлыя буяныя валасы пры цёмных вачах. Агульнае ўражанне чагосьці дзёрзкага, імпэтнага, смелага не па сіле.

      …Увечары яны ўцяклі ад кампаніі, з якой прыйшлі ў парк. Недзе далёка ўздыхалі за плячыма і паступова паміралі ў цемры трубы гарадскога аркестра. Шапталі ледзь апераныя майскія шаты дрэў.

      Далей. Далей. Усё далей.

      Горад застаўся ззаду. Злёгку плёскала ў сне рака. I аднекуль з-за ракі, разам з маленькім язычком вогнішча далятала тонкая, бы ўздых, песня некалькіх галасоў:

      Зялёны дубочак

      На ель пахіліўся.

      I ў гэтым страсным юнацкім голасе гучалі цяга, і журба, і шырокі смутак душы, узгадаванай на гэтых паплавах.

      – Чорт, – сказаў Андрэй, – уласна кажучы, не вельмі разумныя словы, а слухаеш – і сорам бярэ за сябе, за свае вершы. Так усё бездапаможна, так бяздушна.

      – Прачытай што-небудзь адпаведнае, – сказала яна.

      – Добра.

      Андрэй павольна ішоў поруч з ёю па ўбітай сцежцы. Было халаднавата, парывамі дыхаў лёгкі ветрык, але дубы не хацелі дрыжэць, не хацелі шалахцець нованароджаным лісцем – зашмат было гонару.

      Усплыў месяц над сiнiм Дунаем.

      Празрысты зялёны рог,

      I ценi ад хмар набягаюць

      На вербы наўсцяж дарог.

      Цiшыня над сiнiм Дунаем.

      Сцiхлi шолахi ўсе:

      «Каханая, дарагая,

      Ногі твае ў расе».

      Ён змоўк і потым з халоднай жорсткасцю сказаў:

      – Дрэнна.

      – I сапраўды, слаба, – з уздыхам сказала яна, – не кладзецца на ноты ракі, ночы, песні. Нешта ва ўсім гэтым не тое.

      Яму спадабалася яе шчырасць.

      – I што толькі рабіць, не ведаю, – сказаў ён.

      Нічога, навучышся. У твае гады і Някрасаў, бадай што, не лепей пісаў. Ты перачакай ноч, а потым усё-ўсё будзе добра. Ведаеш, часам лілеі выплывуць з вады насустрач сонцу, раскрыюцца, а адтуль вылятае ў весняе неба мушка. Папалася ўвечары і начавала пад вадой, у шчыльна сціснутых пялёстках.

      Памаўчала.

      – I ляцiць яна ў шлях, уся залатая, з пылком на лапках…

      Мне думаецца, так i паэту трэба, вельмi трэба, каб сонца i вецер. Ноч не для яго…

      I раптам ускрыкнула:

      – Ану, даганяй.

      Ссунулася з адхону, ляцела, ледзь дакранаючыся нагамі да зямлі. Ён бег за ёю, бачыў яе развеяныя валасы – і раптам яна кінулася ўбок, затрымалася,