Sessiz feryad. Parvana Saba

Yağmur hâlâ camın üzerinde davul çalıyor, gözyaşları gibi görüntüyü bulanıklaştırıyor, hiçbir net hat bırakmıyordu. Bu duygu tuhaftı: kelimelerle açıklanamayan ama tüm varlığınızla hissettiğiniz hislerden biriydi. Önemli bir şeyin eşiğinde durduğunuz ama bu eşiğin ötesinde ne olacağını bilmediğiniz an gibidir. Korkuyorsun ama aynı zamanda umut ediyorsun. Artık hayat olmayacak gibi görünüyor ama aynı zamanda bir şansın olduğunu da hissediyorsun. Yeni bir şey için bir şans. Kendin olma şansı. Her zaman olmak istediğin kişi olma şansı.

      Bir fincan buzlu çaya uzanıp birkaç geçici yudum aldı. Buz erimemişti ama eskisi kadar da soğuk değildi. Irina son birkaç yılda başına neler geldiğini düşünerek bir yudum daha aldı. Ne kadar çok şey yaşadı. Ve hala deneyimlenecek ne kadar çok şey var.

      Hayatının değiştiği tarihi tam olarak hatırlamıyordu. Bir anlık bir olay değildi bu, filmlerdeki gibi her şeyin alt üst olduğu bir şok değildi. Hayır. Yavaştı. İlk başta nefes almanın ne kadar zor olduğunu, her adımın ne kadar acı verici olduğunu, ruhunun nasıl küçüldüğünü, kaldığı yerde kalmaya devam edemediğini fark etmeye başladı. Her şey uzun zaman önce başladı ama Irina ancak şimdi tam olarak ne hissettiğini söyleyebiliyordu. Ve bu his gerçekti.

      O günleri hatırlamak istemiyordu. Hayatında sadece sisin olduğu o anlar. Günü şu düşünceyle başladığında: «Akşama kadar idare et.» Kim olduğunu anlamadığı için aynadaki yansımasının yüzüne bakamadığı zaman. Ya da belki de anlamak istemiyordu.

      O zamanlar hâlâ koşullarının onu yarattığı şeydi; acının, hayal kırıklığının ve terk edilmenin kurbanıydı. Ne yapacağını bilmiyordu, hayatını neyin değiştirebileceğini bilmiyordu. Cevapları her yerde aradı; insanlarda, kitaplarda, boş konuşmalarda, vaatlerde, dualarda. Zaten hiçbir anlamı yoktu. Onu kimse kurtaramazdı, kendisi bile. Bunca yıl içinde boşlukla yaşadı. Onu ağzına kadar dolduran bir boşluk.

      Ama bir gün her şey değişti. Sanki neredeyse pes ettiği anda görünmez biri ona elini uzatmıştı. Irina, sadece yürüyüş yapmak için parka gittiği günü hatırladı. Özel bir şey yok, sadece sessizlik arayışı içinde sıradan bir yürüyüş. Ama ilk kez orada, ağaçların arasında, bir bankta ağlamaya izin verdi kendine. Utanmadan, çekinmeden. Yıllar boyunca biriken her şeyi bırakarak sadece oturdu ve ağladı. Bu onun sadece acı çekmenin değil, aynı zamanda arınmanın da mümkün olduğuna inanmaya başladığı ilk andı. Gözyaşları onu zayıflatmıyordu. Onun gücü haline geldiler.

      Ama bu yolda ne kadar yürümesi gerektiğini henüz bilmiyordu. İnsanlara açılmak ne kadar zor olacak, geçmişinin geride bıraktığı yıkıntıların arasında kendini araması ne kadar zaman alacak. İyileşmeye giden yolun bu kadar dikenli olacağını, özenle sakladığı şeylerle tekrar tekrar yüzleşmek zorunda kalacağını, bu eski kırgınlıkları parçalayıp gün ışığına çıkaracağını ve acıyı yeniden hissedeceğini bilemezdi. Ve buna rağmen devam edecek.

      Irina uzun süre sessizce oturdu, nefesini dinledi, nereye geldiğini ve bundan sonra ne olacağını anlamaya çalıştı. Elleri hafifçe titriyordu. Hayır korku değildi. Bu özgürleştirici bir duyguydu. Artık onu geride tutan her şeye hayır diyebileceğini fark etti. Ve bu sadece bir arzu değildi; farkındalıktı. Artık kafeste kalmak istemiyordu. Kendisi için inşa ettiği bir kafeste.

      Ayağa kalktı ve kitapların bulunduğu rafa gitti. Daha önce bu kitaplar ona yararsız görünüyordu çünkü içlerinde ihtiyacı olanı bulmuyordu. Ama artık her kelimenin arkasında önemli bir şeyin yattığını ve her yazılı kelimenin onun yeni dünyasını inşa etmesine yardımcı olacak bir tuğla olduğunu biliyordu.

      «Bağışlamayı nasıl öğrenebilirim?» – karşılaştığı ilk sayfayı okudu. Evet, affetmeyi nasıl öğrenebilirim? Ve belki de en önemlisi kendinizi nasıl affedebilirsiniz? Bu soru uzun zamandır ona eziyet ediyordu ama artık cevap vermeye hazır olduğunu hissediyordu. Affedebileceğini, bırakabileceğini biliyordu.

      Irina derin bir nefes aldı, göğsünde yeni bir şeyin çiçek açtığını hissetti. Hemen değil ama yavaş yavaş yara izlerinin sonsuza kadar sürmeyeceğini anlamaya başladı. Kalacaklar ama artık onu tanımlamıyorlar.

      Bölüm 1: Çocukluk Anları

      Irina her zaman hayatının küçük odasının penceresinin dışındaki dünyayı ilk gördüğü anda başladığına inanırdı. Oda rahattı ama küçük dünyası bu dairenin duvarlarıyla sınırlıydı ve bütün gibi görünmüyordu. Mutfağın kokusu her zaman hafızasındaydı; sıcak ekmeğin tadı, akşam yemeğine sinen yanık yağın kokusu. Ama tüm bu kokular yabancıydı ve hiçbir zaman ev, sıcaklık ya da güvenlik hissi yoktu. Aile içindeki ilişkiler, kışın pencerelerin dışında kar fırtınasının uğuldadığı ve evin hafif ama sıcak olmadığı kış aylarında olduğu gibi soğuk ve gergindi.

      Annesi Olga, her şeyden çok düzeni seven, katı ve içine kapanık bir kadındı. Zayıflıkları nasıl affedeceğini bilmiyordu ve sürekli olarak herkesten, özellikle de Irina’dan maksimumu talep ediyordu. Baba Vitaly soğuk ve duygusal açıdan mesafeli bir insandı. Onu anlamak zordu. Her zaman çekingen ve sessizdi ve Irina onun dikkatini çekmeye çalıştığında sanki onun varlığı önemli değilmiş gibi arkasını döndü. Gözlerinde neşe yoktu, şefkat yoktu, ona sevgiyi hatırlatabilecek hiçbir şey yoktu.

      Olga sık sık kızına Irina’nın asla anlayamadığı soğuk ve mesafeli bir bakışla bakarak, «Müdahale etmemeye çalışın» diyordu.

      Irina, ne annesinden sıcaklık beklemesi, ne de babasından ilgi beklemesi gerektiğini hemen anladı. Onları rahatsız etmemeye çalışıyor, düşüncelerinde, kitaplarda, akşamları okuduğu masallarda teselli buluyordu. Bu kitaplar onun tek arkadaşı oldu, ancak kalbinde bu kadar eksik olan şeyin, ebeveyn sevgisinin yerini alamayacaklarını hissetti.

      Ancak kardeşi yüzünden daha da büyük bir yabancılaşma onun hayatına girdi. Ağabeyi Victor her zaman ailedeki en önemli kişi olmuştur. Ancak Irina ondan ihtiyaç duyduğu korumayı hiçbir zaman hissetmedi. Hiçbir zaman nazik ya da şefkatli olmadı ama her yıl davranışları giderek daha tuhaf ve korkutucu hale geldi.

      Irina beş yaşındayken dünyası değişmeye başladı. Ailede, tüm unutma çabalarına rağmen asla unutamadığı bir an yaşandı. Bu, ağabeyinin ona ilk kez şiddet uyguladığı andı. Herkesin uyuduğu bir geceydi. Irina tuhaf bir şeyden, bir şeylerin ters gittiği hissinden uyandı. Hareket etmeye çalıştı ama başaramadı; sanki bedeni ona teslim olmuyordu. Onun varlığını yakınlarda hissetti. Yakındaydı ama ne olduğunu anlamadı. Bir sorun var.

      Bundan sonra uzun süre ne olduğunu anlayamadı. Tüm bunların bir rüya olduğuna, bir şeyleri anlamadığına inanmaya çalıştı. Ama kalan hisler onu rahatsız ediyordu. Acıydı, aşağılanmaydı, korkuydu. Irina ağladı ama kimse onu duymadı. Annem her zamanki gibi derin bir uykuya dalmıştı. Babam evde değildi. Koruma bulmak için yaptığı tüm girişimler başarısız oldu. Nasıl konuşacağını bilmediği için konuşmaktan korkuyordu.

      Sonunda annesine anlatmaya çalıştığında ona öyle bir inanmazlıkla baktı ki Irina kalbinin sıkıştığını hissetti. Anne şöyle dedi:

      «Bir şeyler uyduruyorsun, hayalperest olma».

      Bu sözler onun için bir sonuç oldu. Kimsenin buna inanmayacağını anladı. Ve onun acısı önemli değil. Gerçeklerden mahrum kaldı. Irina kendine kapandı. Tek bir prensibe göre yaşamaya başladı: konuşmazsan, hissetmezsen, saklanırsan hayatta kalabilirsin.

      Kardeşi artık onun için sadece bir kardeş değildi. Davranışları onu tiksindirmeye ve korkutmaya başladı ama bunu kimseyle paylaşamadı. Onun korkusu, yaşam korkusu kadar sürekli hale geldi. Onun her bakışından, her sözünden, her dokunuşundan korkmaya başladı. Ondan uzak durmaya ve umutsuzca iç dünyasında bir tür teselli bulmaya başladı.

      Yıllar geçtikçe annemle ilişkim kötüleşti. Olga kızına ne ilgi ne de endişe gösterdi. Zalim günlük yaşamında giderek daha soğuk ve mesafeli hale geldi. Irina artık onun ve babasının yardımına güvenemezdi. Babası ondan uzak durmaya başladı. Sık sık geç geliyordu, her zaman sessizdi ve aralarında hiçbir konuşma, hatta karşılıklı ilgi bile yoktu. Irina kendini unutulmuş ve gereksiz hissediyordu. Etrafını saran boşluğun bir parçası olduğu hissine kapıldı. Tam izolasyon hissi. Herkesi kaybetmiş gibi hissediyor.

      Irina ergenliğe